Мішкевіч "Мне больш даспадобы туга. Палессе"
Частка 10
Аднойчы летам Ксеня прынесла навіну, што ў наступную нядзелю будзе вяселле дачкі самага багатага хазяіна. Сярод нядзелі прыйшла да нас пара маладых святочна апранутых, абое маладыя і прыгожыя, сталі каля парога, тройчы пакланіліся і паўтаралі:
⁃ Прошу на коровай.
Не хадзілі да нікога на вяселле, таму і да іх не пайшлі, але Ксеня наша пайшла. Вечарам прыйшла штосьці з’есці і зноў пайшла таньчыць. Было цікава, як там адбываецца гэтая ўрачыстасць і выпытала ў Ксені. На вяселле ўся сям’я, кумы, суседы збіраюць тварог і прыносяць да дому бацькоў маладой. У дзень шлюбу тварог расціраюць у вялікай місе і даліваюць свежае малако. Гэта называецца мачанье. Другое мачанье гэта разбаўлены ў місе мёд з вадой. Да гэтага падаюць пампушкі - малыя, прадаўгаватыя булкі, печаныя з жытняй ці пшанічнай мукі, у залежнасці ад заможнасці гаспадара. Водкі колькі хочаш. Кожны госць пасля выпівання водкі браў у рукі пампушку і мачаў яе ў тварог ці ў мёд. У бяднейшых людзей гэтага хапала на ўсё вяселле, багацейшыя падавалі яшчэ гатаванае мяса. Гэтае вяселле было багатым, але чаму Ксеня была галоднай? Вось, што апавядала: перад місай з мясам сеў хлопец і браў яе лапамі, такі там быў звычай, а на брудных руках былі вялізныя бародаўкі. Ксеня ўжо навучылася трохі гігіены, есці гэта не магла, а мачанне ёй не падабалася.
Людзі ў Аздамічах былі ў асноўным здаровыя, уміралі старыя. Жанчыны раджалі вельмі лёгка. Апавядалі мне, што адна жанчына нарадзіла дзіця ў лодцы, калі вярталася з другой вёскі, за 18 км ад дому. Калі была на палове дарогі, пачаліся ў яе болі, веславала дакуль магла, каб быць як бліжэй да вёскі. Але вымушаная падплыла да берагу і нарадзіла, пупавіну завязала ніткай, выцягнутай з фартуха, немаўля абматала фартухом і давеславала да дому.
Сама сутыкнулася з такім здарэннем. Хацела купіць на нядзелю парася і запекчы яго. Папрасіла Ксеню даведацца, хто можа прадаць. На другі дзень пасля сняданку ідзем за парсюком. Ксеня кажа, што там, куды ідзем, учора вечарам нарадзілася дзіцё. Бабуля парасё паймала, прадала, ужо збіраемся вяртацца, калі я ўспомніла пра дзіцё, таму папрасіла яго мне паказаць. Бабуля вядзе мяне ў хату, там душна, у калысцы, падвешанай да столі, ляжыць дзіцятка. Галоўка завязана чорнай ваўнянай хусткай, скрыжаванай на грудзях і завязанай на плечах на вузел, на якім ляжыць дзіця. Каля твару мае ляльку з палатна, памерам з арэх, з цукрам змочаным у вадзе. Немаўля гэтага не ссе, можа толькі паліжа, калі дацягнецца. Пытаю, дзе маці, а бабуля кажа, што за сцяною, трэ лён.
Чула пра страшнае здарэнне, пра якое гаварыла ўся вёска. Жанчына раджала першае дзіцё, але былі клопаты. Пазвалі бабку, якая тым займалася. Пачала выцягваць, ножкі, ручкі, яшчэ галоўка засталася, але болі спыніліся. Сталі вадзіць яе па хаце, але гэта не памагло. Бабка пачала цягнуць і галоўка адарвалася, і на трэці дзень тая жанчына памерла. Да фельчара ў Давід-Гарадку было 24 кіламетры, а да лекара ў Пінску - 60, але яны не хацелі ездзіць, лячыліся на мейсцу.
https://www.youtube.com/watch?v=j0w0hABSjJQ
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 1