Ҳукмдорлар жиҳодни бекор қилдилар. Бу эса уларнинг кофир экани ва уларга қарши бош кўтариб чиқишни тақозо этади. Ушбу шубҳага жавоб шуки, жиҳод ҳукмдор ваколатидандир. Жиҳод ҳукмдор билан бирга бўлади. Жиҳоддаги фойдага назар ташлаш уламоларнинг машваратидан кейин ҳукмдорга хос. Унга назар ташлаши вожиб бўлади. Агар умматнинг ҳолатида жиҳоддан тўсадиган нарсани кўрса ундан тийилади. Агар умматнинг ҳолатида жиҳодни талаб этадиган нарсани кўрса уни қоим қилади. У жиҳодни бекор қилиш эмас. Балки у Аллоҳнинг ҳукмини ўз ўрни ва ўз жойига туширишлик. Бунинг сабаби шуки, жиҳод эй биродарлар, бир қанча босқичлардан ўтган. Жиҳод бир қанча босқичларни босиб ўтган.
Биринчи босқич: сабр ва қўлни тийишга буйруқ. Бу қанча (давом этди)? Макка босқичининг бари. Мусулмонлар заиф бўлгани учун сабр ва қўлни тийишга маъмур эдилар.
Иккинчи босқич: буюрилмаган ҳолда урушга изн берилиш босқичи. “Ҳужумга учраётган зотларга мазлум бўлганлари сабабли (жанг қилиш) изни берилди. Албатта Аллоҳ уларни ғолиб қилишга қодирдир”. (Ҳаж: 39). Буюрилмаган ҳолда урушга изн берилди.
Учинчи босқич: тажовуз қилганларга қарши жанг қилишга буйруқ. “Бас, ким сизларга тажовуз қилса, сизлар ҳам уларга … тажовуз қилинг!”. (Бақара: 194).
Тўртинчи босқич: Қиличга буйруқ. “Аллоҳга ва охират кунига ишонмайдиган … кимсаларга қарши … жанг қилингиз!”. (Тавба: 29). (Ва бошқа) оятлар. Дарҳақиқат Шайхул Ислом Ибн Таймия, Ибн Касир ушбу босқичларга боғлиқ ҳукмни баён қилдилар. Шояд биз уни азондан кейин ёдга олармиз инша Аллоҳу азза ва жалла. Ҳа (шундай).
Айтаманки: эй биродарлар, Шайхул Ислом Ибн Таймия раҳимаҳуллоҳ, Ибн Касир, Ибнул Қаййим ва бир жамоа уламолар жиҳоддаги ушбу босқичлар насх қилинмаган, бир-бирини бекор қилмаган, дея баён қилдилар. Балки у уммат ҳолатига қараб боқий қолади. Агар уммат заиф ҳолатда бўлса, батаҳқиқ, унга сабр ва қўлни тийиш вожибдир. Агар қудрат ҳолатида бўлса ҳамда жиҳод қилишга ундов бўлса, батаҳқиқ, жиҳодни қоим қилиш вожибдир. Ҳукмдорга назар ташлаши вожиб бўлади. Агар умматни заиф ҳолатда топса, батаҳқиқ, сабр ва қўлни тийиш босқичини олади. Бунга Ийсо алайҳиссалом охир замонда тушиб, Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг шариатлари билан ҳукм қилишлари далолат қилади. Аллоҳ у кишига: дарҳақиқат, Мен уларга қарши бирор кишининг жанг қилишга қудрати етмайдиган бандаларимни юбордим. Бандаларимни Тур (тоғи)га олиб чиқ, дея ваҳий қилади. Яъни, Аллоҳ азза ва жалла Ийсо алайҳиссаломга: дарҳақиқат, Мен бандаларимни юбордим, дея ваҳий қилади. Улар Яъжуж ва Маъжуж. Қудрати етмайди, яъни, бирор киши уларга қарши жанг қилишга қодир эмас. Бандаларимни Тур (тоғи)га олиб чиқ. Яъни, Тур (тоғи)га кўтарилинглар. Бу заифлик ва қудратсизлик ҳолати. Уларга қарши жанг қилмайдилар. Балки мусулмонларни сақлайдиган нарса билан ҳимояланадилар. Бу эса ушбу ҳолат-(босқич)лар боқий қолишига далолат қилади. Чунки бу ҳолат замон охирида бўлади. Бу эса жиҳод фақат куч ва қудрат ҳолатида бўлишига далолат қилади. Аллоҳ азза ва жалланинг ушбу қавли умумий эканига биноан хос ва умумий қудрат бўлиши лозим: “Бас, кучларингиз етганича Аллоҳдан қўрқинглар”. (Тағобун: 16). Ва Набий соллаллоҳу алайҳи ва салламнинг ушбу қавлларига биноан: “Сизларни бирор ишга буюрганимда, бас, уни қодир бўлганингизча адо қилинглар”. Дарҳақиқат, Аллоҳ кўр ва чўлоқ кишидан қудратлари йўқлиги сабаб ҳаражни йўқ қилди. Агар хос ёки умумий қудрат бўлмаса, батаҳқиқ, жиҳод талаб қилинмайди. Шунингдек, куч ҳам. Куч қурол, маҳорат ва ададдадир. Агар ҳукмдор умматнинг қурол ёки маҳорат ёҳуд ададда кучи йўқ эканини топса, батаҳқиқ, у жиҳодни қоим қилмайди. Бироқ унга тайёргарлик кўриши вожиб бўлади. Чунки Аллоҳ азза ва жалла жангда қурол ва маҳоратдаги куч ҳақида шундай деди: “(Эй мўминлар), улар учун имконингиз борича куч ва эгарланган отларни тайёрлаб қўйингизки, бу билан Аллоҳнинг ва ўзларингизнинг душманларингизни … қўрқувга солурсизлар”. (Анфол: 60). Аллоҳ азза ва жалла деди: “(Эй мўминлар), улар учун имконингиз борича куч … тайёрлаб қўйингизки”. (Анфол: 60). Ушбу “куч”ни Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам изоҳлаб шундай дедилар: “Огоҳ бўлингизким, батаҳқиқ, куч ўқ узишликдир”. Яъни, қуролдан фойдаланишдаги маҳорат. “Эгарланган отларни”. (Анфол: 60). Уламолар: бу асбоб-анжомдаги куч, дедилар. Бу асбоб-анжомдаги куч. Чунки отлар ўша замонда жангдаги энг кучли асбоблардан эди. Шунинг учун ўлжаларда суворийга пиёдадан кўпроқ улуш берилган. Бугунги кунда эса асбоб-анжомлар янгиланди. Ушбу кучда бир шарт рўёбга чиқиши лозим. У ҳам бўлса душманни қўрқитишидир. Шунинг учун Ибн Усаймин раҳимаҳуллоҳга ёшлар боғланди. Ва: эй шайх, жанг қилишни хоҳлаймиз, кофирларга қарши уруш қилишни истаймиз, дедилар. (Шайх): эй фарзандларим, сабр қилинглар! Сизларга жанг қилиш ҳалол бўлмайди. Чунки сизларнинг унга тоқатингиз етмайди. Сизлардаги қурол-аслаҳалар душманингиздагига нисбатан танклар олдидаги ошхона пичоқлари каби. Бирор фойда келтирмайди.
Ададдаги кучга келсак, маълумки иш аввал бошда бир мусулмон ўнтага қарши борарди. Сўнг Аллоҳ умматдан (бу ададни) енгиллатди. Бир (киши) икки (киши)га қарши чиқадиган қилди. Агар кофирларнинг адади шундан ошса мусулмонларга улар билан уруш қилмаслик жоиз бўлади. Аллоҳ умматдан (бу ададни) енгиллатди. Юз икки юзга қарши, минг икки минга қарши чиқадиган қилди. Агар кофирлар шу ададдан ошса мусулмонларга улар билан жанг қилмаслик жоиз бўлади. Улар билан жанг қилмаслик ҳаром бўлади, деб айтмаймиз. Яъни, жиҳод қилиш ваколати берилган ҳукмдор фойдага қарайди. Дарҳақиқат, уларга қарши жанг қилишда фойда кўряпти. Гарчи мусулмонлардан ададлари кўпроқ бўлса-да. Бироқ бу ўринда айтишни хоҳлаётганимиз шуки, агар ҳукмдор кофирларнинг адади мусулмонларнинг ададидан кўпроқ эканини, бир мусулмон икки кофирга қарши жанг қилишдан кўпроқ эканини кўрса, батаҳқиқ, унга жанг қилмасликни тўғри деб билиши жоиз бўлади. Бу билан жиҳод бекор қилинган бўлмайди. Балки у Аллоҳ субҳанаҳу ва таолонинг амрига тушуришликдир.
Присоединяйтесь к ОК, чтобы посмотреть больше фото, видео и найти новых друзей.
Нет комментариев