Предыдущая публикация
ӨМҮР ӨКСҮГҮ
= 88 =
Эркин жумушта бир ордунда отура албай, сабагын да эптеп эле өтүп жатат. Улам-улам кол саатын карап, эртерээк сабактары бүтсө үйүнө учуп жетип акыркы жаңылыктарды уккусу келип турат. Анын оюн бүт баягы эле Арууке бийлеп алган. Апасы баарын билип келсе эртеге ата-энесин жуучулукка жиберем деп кыялданып алган. " Бакыт кушумду бир жолу колдон учургам, эми кайра колума конгону турат буйруса. Арууке макул болсо болгону. Уулун өз баламдай асырап алам. Эч ким аны өгөйлөп, бөлүп-жаруусуна жол бербейм!" Байкуш, алдыда аны дагы тагдырдын бурганактуу бороону күтүп турганы менен эч кандай кабары жок.
Өктөм апа дарбазадан кирээри менен алдынан Эркин тосуп алды. Апасынын бүркөө кабагын көрүп жүрөгү болк этип, иш оңунда эмес экенин билсе да жалдырап жакшы кабар угаар бекенмин дегендей жалдырай тиктеп турду. Уулунун ушул кебетеси эненин жүрөгүн кансыратып жиберди.
- Апа сүйлөңүзчү? Арууке эмне деди? Уулу кандай? Мурат менен ажырашып келгени чын бекен? Дагы бир топ суроолорду берип, жооп алалбай апасын тиктейт.
- Суукта үшүп келбедимби, жүр үйдөн сүйлөшөлүчү? Өктөм апа ичкериге кирип кетти. Эркин оор үшкүрүп артынан үйгө баш бакты. Атасы төрдө отурат. Карындашы кечки тамакка киришип жатыптыр. Инилери ички бөлмөдө окшойт, көрүнбөйт.
- Апа эмне болду? Эркин баарын апасынын кабагынан билип турса да суроого аргасыз болду.
- Аруукени бүгүн таңга маал келип күйөөсү алып кетиптир. Мендеги болгон жаңылык ушул балам. Апасы айыптуудай жер тиктеди. Эркин ордунан турду да эшикке жөнөдү. Үстүндө жука күрмө, бутунда өтүк. Кечки чыкыроонго карабай талаага бет алды. Эркек ыйлабайт деп айтышат элибизде, Эркин болсо ээн талаада үнсүз ыйлап баратты. Көзүнөн аккан жашын сүртүүгө алы келбей бет келген жагына баратат. Өзөгүн өрттөгөн сагыныч, кусалык, арман деген балекеттерден канткенде, кантип кутулаарын билбей ай-талаада жалгыз каңгып жүрөт. Канткенде бул азаптардан кутулат? Бул суроого жооп таппайт. Ээн талаанын ой-чуңкуруна карабай кете берип, бир убакта айланага көз чаптырып кай жерде жүргөнүн билбей эңгиреп туруп калды. Тээ алыста бүлбүлдөгөн жарык көрүнөт. Туш тарабынын баары эле окшош. Алардын кайсы бири өз үйү? Тааный албай буйдалып калды. Кай тарапка басаарын билбей турганда бет маңдайынан эки караан көрүндү. Адашып калган малбы деп ойлогон Эркин аларды көздөй басты. Жакындаганда караса адамга окшош, эки буттуу. Бирөөсүнүн бою узунураак, экинчиси жапыс бойлуу. Дагы жакыныраак келип, " кимсиңер?"-деп кыйкырды.
- Эркин аке, бул биз. Тааныш үндү укканда бир аз жеңилдей түшкөн Эркин аларды көздөй ишенимдүү кадам таштады.
Өктөм апа Эркин бир балээге учурабасын деп артынан чыккан. Анын талаага бет алганын көрүп, үйдөн кичүү балдарын чакырып артынан жөнөткөн. Эркин ээн талаада өз жанына кастык кылып албасын деп корккон эле. Инилери артынан акмалап, жакындай алышпай ээрчип жүрө беришиптир. Үчөө эптеп жол таап үйгө келгенде түн ортосунан эбак өтүп кеткен эле.
Эркин жөтөлүп, дене табы көтөрүлүп жумушка бара албады. Таң атканча аласалып, жөөлүп чыкты. Бирде Аруукеге жалынса, бирде таарынып сүйлөнөт. Апасы жанында отурат. Уулуна дары ичирип, денесине арак сүйкөсө бир аз дене табы төмөндөйт да кайра эле көтөрүлүп кетип жатты. Ооруканага алып барып, же тез жардам чакырууга Эркин көнбөй койду. Түштөн кийин Өктөм апа тез жардам чакырууга аргасыз болду.
Мурат алып келген картошка менен пияздан бир даанадан туурап күндө окшош тамак жасап жатат Арууке. Болгон айырмасы бир күн макарон, бир күн күрүч кошконунда. Эт деген нерсени эбак эле унутушкан. Кунарсыз өткөн окшош күндөр. Сыртта кыламык кар жаап кыш өз өкүмүн жүргүзө баштады. Мурат жумуштан келээри менен үнсүз тамагын ичет да биринчи кабатка сыналгы көргөнү түшүп кетет. Уйкусу келгенде керебетке жатып алат тетири карап. Үйдө уулу менен аялы бар экенин унуткандай. Кайсы күнү жарылып, ички бугун чыгараар экен деп Арууке күтүп жүрөт. Эртерээк эле келсе экен ошол күн деп тилейт. Мураттын кыялына, эмне себептен минтип сүйлөбөй жүргөнүнө акыркы күндөрү ал да жиндей баштаган.
Бүгүн Муратка дем алыш. Күндө сыналгы көрчү Мурат бир билгени бардай бүгүн бөлмөдөн чыкпай отурат. Улам Аруукени тиктеп койот. Арууке уулу менен сүйлөшүп, аны колуна алып отурат. Уулу төрт айга жакындап, үн алышып, күлүп калды. Уулунун кылыктарына тойбогон эне утуру жыттап, бала жытына ээрип балкып отурат. Эне-бала эркелешип болгон соң уулун жаткырып коюп кир жууганы сырка чыгып кетти Арууке. Кир жууп бүткөнчө бир топ убакыт өттү окшойт, бөлмөгө кирип келген келин көргөн көзүнө ишенбеди. Көзүн чоң ачып кайра-кайра карап жатты. Аруукени таң калтырып, бир эсе чоочуткан нерсе эмне деп ойлойсуз окурманым? Ал жерде уулун кучактап Мурат уктап жатканы эле. Бул көрүнүш Арууке үчүн күтүүсүз эле. Эмнеге, кандайча уулум Мураттын жүрөгүн жибитип жиберди? Ошондой ойлор менен алп урушуп жатканда эшигин бирөө каккылап калды. Эшик ачылаары менен коридордо турган аяштарын көрдү. Алар үй-бүлөөлөрү менен Марленди көргөнү келишкен эле.
- Кандай гана бактылуу көз ирмем ээ достор? Карагылачы бактылуу атаны? Уулунун жытына мас болуп магдырап уктап жатканын көрсөңөр? Сырттан кирген досторунун бири уулун кучактап жаткан Муратты суктана карап турду. Шашкалактаган Арууке эмне кылаарын билбей бир кызарып, бир бозорот.
- Бизди үйүңө чакырып коюп өзүң уктап жатканың эмнеси досум? Достордон бирөөсү Муратка карады.
- Арууке кир жууп жүргөн, баланы карап отуруп аны менен кошо уктап кетиртирмин досум, капа болбо? Боорукер, камкор атадай болуп көрсөтүп жатты өзүн. Арууке эми түшүндү. Мурат баягы куулугун көрсөтүп, достору келээрде уулун кучактап жатып алган турбайбы?
Мурат эч нерсе болбогондой каткырып күлүп отурат достору менен. Арууке уялганынан алардын үстүнө кире албай коридордо жүрөт. Дасторкон салайын десе үйдө бир кара бөлкөдөн башка эч нерсе жок. Тамакка да ылайыктуу продуктасы калган эмес. Эмне кылсам? Эх Мурат! Достор келээрин билгенден кийин айтып койбойт белең? Аргасыз ичкериге кирип чай коюга туура келди Аруукеге. Дасторкон салып, кара бөлкөнү кесип ортого койду да жийиркеничтүү көз караш менен Муратты тиктеди. Ал Аруукенин көз карашынан айбыгып көзүн ала качты.
Мураттын достору келгенин көргөн Панархан апа дароо Аруукени ойлоду. Үйүндө тамак-ашы жок араң отурган байкуш келин эми кантип аларды тосуп алат? Дасторконго эмне койот? Досторум келет деп Мураттын продукта көтөрүп келгенин көргөн жокмун го? Же кечээ алып келип койду бекен? Жүрөгү чыдабаган кыраакы аял үстүңкү кабатка көтөрүлүп, Аруукени чакырды.
- Мураттын достору келдиби? Жай эле келишиптирби?
- Ооба эже, Марленди көргөнү келишиптир.
- Дасторконго бир нерсең бар беле? Айтып коюшса болмок экен келебиз деп ээ?
- Муратка айтышкан окшойт, мен уккан эмесмин. Бир кара бөлкөдөн башка эч нерсе жок деп уялып жер тиктеди Арууке.
- Жүр мени менен, акыркы күндөрү мен Муратка түшүнбөй баратам. Баягы мен билген Мурат кайда кеткен?
- Билбейм эже. Ичиндегисин сыртка чыгарбай жүрөт. Акыры бир күн жарылаар деп күтүп жүрөм мен дагы.
Панархан эже бөлмөсүнөн бир литр салат, бир литр варенье, азыраак таттууларды берди. Бөлмөгө көтөрүп келген Аруукени көргөн Мурат уялып калгандын ордуна кайра атырылды.
- Булардын баарын менден жашырып кайда катып койдуң эле? Бөлмөгө койсоң мен жеп койом да ээ?
- Муздаткычка салып койдум эле. Башка сөз айта албады Арууке.
Мураттын дос балдары Марленди көрүп келебиз деп уч күн башта айтышкан. Мурат ошого карап бүгүн дем алышка чыккан эле. Бирок, дасторконго коё турган эч нерсе жок экенин билип туруп, ар дайым Аруукени мактап турган теңтуш балдарынын алдында аны уят кылуунун ушул жолун ойлоп тапкан. Анан дагы, теңтуштары келээр убакыт жакындаганда өзүн " боорукер ата" көрсөткүсү келип Марленди кучактап жатып алган эле.
Биринчи кабаттагы ашканадан тамак жасаганы түшкөн Аруукени Панархан апа дагы бир жолу колдоп кетти. Азыраак эт менен күрүч берип палоо демдегени жардам бергенде байкуш Аруукенин көзүнөн жаш тамчылап кетти.
- Панархан апа, сизге кантип ыраазычылык билдирээримди билбей турам. Чоң ырахмат!
- Эч нерсе эмес кызым, конокторуңду күлүп-жайнап узатып ал.
Сырттан казан көтөрүп келген Аруукени мыйыгынан шылдыңдай тиктеп Мурат тосуп алды. Эч нерсе болбогондой күлмүңдөгөн Арууке тамак салууга киришти. Макаронду сууга кайнатып келип элге уят болсун деген Мураттын ою ишке ашпай, дагы бир жолу бармагын тиштеди.
Уландысы бар.
Следующая публикация
Комментарии 285