Предыдущая публикация
💥ҲАЁТ ОРТГА ҚАЙТМАЙДИ...
2-қисм.
Азим қўли гул уста, яхшигина ҳунари ҳам бор. Касалхонадан чиққанидан бери қўли-қўлига тегмайди, доимий мижозлари буюртмаларини кутишмоқда эди. Бу ёқда шифохонадан касаллик варақасини олиши керак, боришга эса вақти йўқ. Унинг ўрнига Нигора борадиган бўлди.
Нигора ишхонасидан жавоб сўраб, тушлик ҳам қилмай йўлга отланди. Автобусда кетаётиб бир неча бор боши айланиб кетди. Ҳаво етишмаётгандек ўзини лохас сеза бошлади. Шифохона бекатига етиб келгунича аранг чидади, автобусдан тушган заҳоти чуқур-чуқур нафас ола бошлади. Касалхонага кирганида ҳамшира шифокор бандлигини, бир оз кутиб туришини айтди. Ҳамширанинг гаплари Нигоранинг қулоғига элас-элас эшитилди. Ўзини идора қила олмай гурсиллаб полга йиқилди. Ҳамшира тезда навбатчи шифокорни чақириб келди, беҳуш ётган Нигорани қабулхонага олиб киришди. У ўзига келганида эса тепасида эрини даволаган таниш шифокорни кўриб ажабланди.
- Шарипова тузукмисиз?
- Менга нима қилди? – Нигора ўрнидан туриб ўтирди.
- Ўзингизни билмай анча вақт беҳуш ётдингиз. Сизни яхшилаб кўрикдан ўтказамиз, қон анализи олинган, ҳозир жавобини олиб келишади.
Нигора шошиб соатига қаради.
- Вой ўлмасам, ишхонадан бир соатгагина жавоб олгандим.
- Шарипова, бунақа беғам бўлиш ярамайди, озгина кутинг.
Шифокор шундай деб чиқиб кетди, бироздан кейин таҳлил қоғозини кўтариб кирди.
- Айтингчи, ота-онангизми, қариндошларингиз орасида бирон киши “қанд” касаллиги билан оғриганми? – сўради Нигорага жиддий боқаркан.
- Йўқ, нима эди?
- Ташхислар натижасига кўра, сизда қанд касаллиги бор экан.
- Нима? Бўлиши мумкин эмас, мен ҳеч қачон соғлиғимдан нолимаганман. Фақат кечадан буён бироз бошим айланаётувди холос.
- Демак шу яқин орада қаттиқ қўрқишдан ёки вақтида овқат емай асабларингиз зўриқишидан келиб чиққан.
Врач Нигорага бу касаллик хавфли эмаслигини, лекин ўзини парваришламаса ҳунук оқибатларга олиб келишини, айниқса зинҳор асабийлашмаслигини уқтирди.
Нигора кўчада кетаркан юраги сиқила бошлади. “Энди нима қилдим-а, қаёқданам шу дардга йўлиқдим. Ўғилларим улғаяётган бўлса, шунча ташвишим каммиди...” деганча ўзини ўзи ич этини **** борарди.
Бу вақтда Азимжон дўстлари билан тушлик баҳона сўлим анҳор бўйидаги кафеда чақчақлашиб ўтиришарди.
- Э, биродар, кўтармайсанми энди, - Азимжонга тихирлик қилди улфатларидан бири.
- Қўйсангчи, ўзим яқингинада нариги дунёдан қайтиб келдим, - Азимжон дўстларига ҳаваси келаркан, уларни ялинтиргиси келди. Худди ўз хоҳиши билан эмас, бировнинг зўрлиги билан ичса соғлиғига ҳеч нарса қилмайдигандек…
Бироздан кейин “ол-ол”, “кўтар-кўтар”лар ўз кучини кўрсатиб Азимжон маст бўлиб қолди.
- Ўғил бола гапни айтайми? – Ботир унинг елкасига қўлини қўйиб ялтоқланди.
- Айт, нима гап экан?
- Худо сенга касалликни нариги дунёга жўнатиш учун эмас, бошқатдан ҳаётга қайтариш учун берганди, тушундингми?
Азимжон унинг гапини маъқуллаб бошини силкитди.
- Сен устасан, қўли гул, чўнтаги тўла пул устасан. - Ботир беўхшов хохолаб кулди. - Аммо яшашни билмайсан оғайни. Мана, кечагина ўлай деб ётувдинг, ўлиб кетсанг уй-жойинг, йиққан дунёинг ҳаммаси бир пул бўлиб қолиб кетарди.
- Тушунтириброқ гапир... – деди Азимжон Ботирнинг кесатиғидан нима демоқчи бўлаётганини тушунолмай.
- Ҳадеб болам-чақам деявермай, ўзинг учун яшашни ҳам ўргангинда дўстим. - Азимжоннинг елкасига меҳрибонлардек қоқиб қўйди.
Ароқ таъсиридан кайфи ошиб қолган Азимжон касалхонада тортган азоблари эсига тушиб кўзига ёш олди.
- Дўстим... сен ҳақиқий дўстсан. Ота-она, хотин, бола-чақа ўз йўлига, лекин сен дў..ўс..тим...сан. Раҳ..ҳмат дўстим, кел, дўстлигимиз учун ичамиз.
Улфатчилик қизиб, “қалин дўстлар” устахонада чала қолиб кетган ишларни ҳам унутишди. Салқин анҳор бўйида кайфлари тарқалгунча дам олиб, сўнг тарқалишди.
Кайфи тарқаган бўлса-да, боши лўқиллаб оғриётган Азим дарвозадан кириб келаркан, Ботирнинг гапини эслади, юраги сиқилди. Нигора диванда бошини боғлаб олганча хаёл суриб ўтирарди. Унинг бу ҳолатини кўриб Азимнинг баттар ғаши келди.
- Ҳа, тинчликми? – деди энсасини қотириб Азимжон.
- Мазам бўлмаяпти, дадаси, - деди Нигора хаста товушда.
Азимнинг таъби хира тортди, “шуниси етмай турувди”, дея пичирлаганча ётоққа кириб кетди. Унинг пичингини Нигора эшитмади. У шу топда эрининг “Нега тобинг бўлмаяпти, бирон дори олиб келайми, қаеринг оғрияпти” дея куйиниб, атрофида парвона бўлишини жуда истарди. Лекин...
Азимнинг бепарво ичкари уйда ухлаб ётиши Нигорага жуда алам қилди. Бир оздан сўнг ичган аналгинининг таъсиридан бош оғриғи қолиб, жони ором олди. Кўнгли ҳам тинчлангандек бўлиб: “Нега ўпкалаяпман, ҳамма эркаклар ҳам шу-да, балким ишдан чарчаб келгандир”, деди-да, ўрнидан туриб, ошхона юмушларига шўнғиб кетди.
Эрталаб нонушта қилиб ўтиришаркан Нигора бир сўз демай иштаҳа билан қаймоққа нон ботириб ер, эрининг дам-бадам қараб қўяётганини пайқамасди ҳам. “Намунча овқат ейди бу, ўзи шундоғам семириб кампир бўлиб кетяптию...”, шундай деркан Азимнинг хуноби ошди.
- Нима бало, бошинг қоронғими, - деди кесатиб.
Эрининг жеркишидан Нигоранинг иштаҳаси ғиппа бўғилди-қолди.
- Нега унақа дейсиз, дадаси?
- Менинг олдимда ҳадеб кавшанаверма. Умуман камроқ есанг бўларди, шундоғам семириб кетяпсан.
- Дадаси, кечадан бери нега тобинг бўлмаяпти, деб сўрамадингиз ҳам, - Нигора дастурхон четини ўйнаб ўтираркан ҳали ҳам эрининг бир оғиз илиқ сўзига муштоқ бўлиб тикилди.
- Нимангни сўрайман, соппа-соғсан-ку! - Азимжон бетоқатланиб ўрнидан турди. Дарвоза ёнидаги тошойнага қараб кийимларини тўғриларкан, - Бугун кеч келаман, - дея эшикни зарб билан ёпганча чиқиб кетди.
Нигора деразадан термулганча унинг ортидан қараб қоларкан юраги сиқила бошлади: “Тавба, одамам шунчалик ўзгарадими-я, яқингинада жони оғриб ётганда яхшиям сен бор экансан, дея меҳр билан боққан кўзлар, энди бунчалик душманига қарагандек таъқиб қилмаса? Ёки мени ёлғондакам эркалик қиляпти, деб ўйлаяптимикан? Ҳа-я, тузалмас дардга чалинганимни қаёқданам хаёлига келтирсин. Балким ётиб олсам ростакамига ичи ачир, минг қилса ҳам эрим-ку... Йўғ-е, нималар деяпман, Худо сақласин, ишқилиб ҳеч қачон ётқулик қилмасин, эримга оғирлигим тушмасин-да...”
Шундай деркан ўз хаёлидан ўзи хавотирланиб ўрнидан турди. Дастурхонни йиғиштириб ишга отланди.
***
Нигора очиқ турган лифтни кўрди-ю, югуриб лифтга кирди. “Тўхташ” тугмасини босиб турган Илёс Афзаловичга бехосдан урилиб кетди.
- Вой, кечирасиз Илёс Афсалович, асаллому-алайкум.
- Яхши келяпсизми Нигорахон?
- Раҳмат, - Нигора ҳижолатланди. Ичида эса “Тавба, қаёқданам лифтга шошдим-а, кеч қолганимни билиб қолди”, деб қўйди.
- Турмуш ўртоғингиз тузукми? – сўради бошлиқ.
- Ҳа, анча яхшилар, ишга тушиб кетдилар.
- Жуда яхши. - Илёс Афзалович бошқа саволга тутмади.
Улар лифтдан чиқишгач Нигора ўз хонаси томон юрди. Илёс Афзалович бўлса: “Нигора жуда оқкўнгил аёл-да, қачон қараса югургани-югурган. Анча қийналганга ўхшайди, ранглари ҳам кетиб қолибди. Ишқилиб шунча куйиб-пишганига яраша эри қадрига етармикан?” дея ортидан кузатиб қолди.
Нигора қанча уринмасин қўли ишга бормай, кўз олди қоронғулашиб, журналдаги ёзувлар чалкашиб кетаётгандек бўлаверди. Унинг бу аҳволидан ҳамхонаси Саида ажабланди:
- Нигора, сенга нима бўлди, бугун хаёлинг жойида эмасми?
- Саида, ғалати бўлиб кетаяпман, бошим айланаётганга ўхшайди.
- Дўхтир чақирайми? - Саида хавотирга тушди. - Ҳеч бунақа бўлмасдинг-ку?
- Саида, илтимос бир пиёла ширин чой қилиб бер.
Саида югурганча чойнакка сув қўйиб келди-да, токка улади.
Иссиқ ширин чой Нигоранинг баданидаги титроқни босгандек бўлди, бир оз ўзини енгил сеза бошлади.
- Яхшиям сен бор экансан Саида.
Қўйсанг-чи, қўрқитиб юбординг-а, ўзи эрталаб нонушта қилмаганмидинг?
Нигора ўпкаси тўлиб йиғлаб юборди.
- Саида, мен “диабет” бўлиб қолдим.
- Нима?..
- Ҳа, ўтган куни эрим ётган касалхонага маълумотнома олиш учун боргандим. Ўша ернинг ўзида ҳушимдан кетиб йиқилдим.
Нохуш хабардан Саида ўзини йўқотиб қўйди, лекин сир бой бермай, унинг кўнглини кўтаришга уринди:
- Вой ўртоқжон-ей, нега қўрқасан? Ахир қанд касаллиги бой касал дейишади. Ўзингни парваришлаб, вақтида даволаниб юрсанг ҳеч нима қилмайди!
Нигора дастрўмоли билан юз-кўзини артаркан:
- Мен доим касал бўлиб қолишдан қўрқардим, - деди хўрсиниб, - ҳамиша соппа-соғ бўлиб, меҳнат қилиб юрсанг ёқаркансан, минг яхши хотин бўлмагин касал бўлсанг барибир эринг ачинмас экан.
- Э, қўйсанг-чи, шунақа гапларни. Ўзинг-чи, эрингнинг ортидан жон олиб, жон бермадингми? Ана кўрасан, у ҳам сенга шундай меҳрибончилик қилсинки...
- Авваламбор ётиб қолмай. Мабодо оғриб қолсам эримнинг ачинишига кўзим етмаяпти.
Эртаси куни Нигора ишга келмади. Саида бошлиқнинг олдига кириб, Нигоранинг тузалмас дардга чалиниб қолганини билдирди. Илёс Афзалович Саидадан эшитган нохушликдан эзилиб, ўрнидан турди. Сигарет тутатиб, деразадан ташқарига термулди. Чинор дарахти шохларининг шамолда оҳиста тебранишини, батамом сарғайиб қовжираган барглар бирин-кетин узилиб, ердаги хазонларга қоришаётганини томоша қила бошлади.
Илёс Афзаловичнинг энг севган фасли куз. У табиатан оғир-босиқ, кўнгли ўта юмшоқ инсонлар тоифасига кирар, куз фасли унга ўтмиш хотираларини эслатгани учун ҳам жуда қадрли эди...
“Ҳа, баҳорда инсон гўзалликка, қувноқ ҳаётга интилади. – дея ўйга чўмди Илёс Афзалович. - Гўёки ҳаёт фақат чиройли кийиниш, ўйин-кулгудан иборатдай. Ёзда эса одам фақат дам олгиси келади. Қўлинг ишга ҳам бормай узоқ-узоқларга кетиб қолгинг, китобларда ўқиган, киноларда кўрган, аллақайси, дарахтларида хурмо-ю, бананлар ғарқ пишган ўзга мамлакатларда бўлиб қолгинг, бутун ғам-ташвишингдан қочиб кетгинг келади. Куз эса ўзгача: хиёбонда кетар экансан, хазонларнинг шитирлаши қулоғингга шивирлайди. Гўёки, инсон, кўзингни каттароқ оч. Ахир дунёга яшаш учун келгансан, яшаш нима учун берилган? Ўлмоқ учун, ўлим эса ёлғон дунёдан боқий дунёга ўтиш учун. Боқий дунёга ўтаётганинг маҳал ёлғон дунёда орттирган яхши-ёмон амалларинг сарҳисоб қилинар. Бас, шундай экан, ортингга назар сол, туриш-турмушинг, мақсад-интилишинг тўғрими, деяётгандек... Афсуски мана бу дарахтларнинг, хазонларнинг тили йўқ... ”
Шу фалсафаларни ўқиб турган Илёс Афзалович кузнинг айнан шу хислатларини ёқтирар, шу ўгитлари учун севарди.
Давоми бор...
РАЪНО МАҲМУДОВА.
Следующая публикация
Комментарии 3