Предыдущая публикация
#бола_тарбияси
8-сабоқ: БИРГИНА ЎПИЧ
Ўғлим ҳуқуқшунослик факультетида талаба эди. Мен у билан жуда кўп тортишиб қолардим. Бирор бир кун уни койишдан, у билан гап талашишдан холи ўтмас эди. Охири тоқатим тоқ бўлиб ўз ўғлимни кўрганда безиллайдиган бўлиб қолдим. Унинг ҳам менга муносабати бундан ёмон бўлса, ёмон эдики, яхши эмасди. Ўғлим билан ўртамиздаги совуқчиликка сабаб бўлаётган нарса унинг дарсларига бепарволиги эди.
Бир куни кечаси хонасининг олдидан ўтаётиб эшигининг қия очиқ қолганига кўзим тушди. Ичкарига қарасам, ўғлим устини ёпмай ухлаб қолибди. Хонасига кирдим-да, устини ёпиб, эшик тарафга қараб юрдим. Эшик дастасини ушладим ҳамки, бирдан ўғлимни ўпиб қўйиш хаёлимга келди. Орқамга қайтиб ўғлимни ўпдим. Ҳа, пешонасидан ўпдим-да чиқиб кетдим.
Эрталаб ўғлимнинг кайфияти яхши, ўзини тутиши ҳам бошқача эди. Аввалги қовоқ уйиш, қўрс-қўполликлари бугун негадир йўқ эди. Менга салом бериб олдимга ўтирди. Бирга нонушта қилдик. Шундан кейин ўғлим кун сайин мен билан яхши муомала қиладиган ва дарсларини ўз вақтида бажарадиган бўлиб қолди. Хулқи гўзаллашди. Мен бу ҳолатдан ажабланиб эҳтимол Аллоҳ таоло бечора онасининг дуоларини ижобат қилган бўлса керак деб хулоса қилдим. Лекин бир куни бу катта ўзгаришнинг сирини онасидан эшитиб билдим.
Ўғлим онасига айтган гапларини қандай бўлса, шундайлигича айтиб бера қолай:
“Ўша кеча отам хонамга кирганларида ухламаган эдим. Шунчаки, улар билан гаплашмаслик учун ўзимни ухлаганга солиб ётгандим. Отам тепамга аста келиб, мени ухлаяпти деб ўйлаганлари учун уйғотиб юбормай дея оҳиста ҳаракатлар билан устимни ёпдилар. Кейин эшик томон йўналдилар. Хонамдан ташқарига йўналган қадам товушлари мени хотиржам қилди. Чунки ўша пайтда отамни кўришни ҳам, у киши билан гаплашишни ҳам хоҳламасдим. Улар ҳам ҳудди шундай мени ёмон кўрадилар деб ўйлардим. Лекин ўша кеча менинг ҳис-туйғуларимни тамоман ўзгартириб юборди. Отам орқага қайтиб пешонамдан ўпар экан, қалбимнинг туб-тубларидан бир нималар тўлқинланиб кетганини ҳис қилдим. Мен тушундимки, отам мени ёмон кўрмас эканлар, балки мен аҳмоқ у киши ҳақларида доимо нотўғри фикрда бўлган эканман. Мен ўша кечани хатоларимни англаб, йиғлаб ўтказдим. Йиғлар эканман, энди бундан буён яхши тарафга ўзгаришга, отамга нисбатан яхши муомалада бўлишга қарор бердим”.
#бола_тарбияси
9-сабоқ: ОИЛАВИЙ ХАБАРЛАР ДОСКАСИ
Оила аъзоларининг ўзаро алоқалари мустаҳкам бўлиши лозим. Оила аъзолари бир-бирларига меҳр-шафқат билан муносабатда бўлишлари, бир-бирларининг ҳар бир ҳолатларидан хабардор бўлишлари, масалан, ишхонадаги ёки таълим олиш жараёнидаги ўзгаришлардан, моддий ва маънавий аҳволларидан, ҳатто ички кечинмаларидан ҳам бохабар бўлиб туришлари керак.
Шунинг учун ҳам мен фарзандларимга оилада бир-бирлари билан ўзаро мустаҳкам алоқада бўлишлари ва бир-бирларининг ҳар бир ҳолатларидан хабардор бўлиб туришлари заруратини ўргатмоқчи бўлиб уйга бир доска ўрнатдим ва унинг номини “Оилавий хабарлар доскаси” деб атадим. Фарзандларимни чақирдим-да уларга ўзларининг шахсий ҳаётларида қандайдир ўзгариш ёки янгилик бўлса ва буни бутун оила аъзолари: ака- укалари, опа-сингиллари ҳамда ота-оналари билишини хоҳлашса, мана шу доскага ёзиб қўйишларини айтдим. Уларга бу ишни ўзим ҳам, оталари ҳам қилишини маълум қилиб қўйдим.
Қарабсизки, хабарлар бирин-кетин ёзила бошлади. Масалан, “Отам бугун ойлик олдилар! Ҳаммангиз тайёр бўлиб туринглар!”, “Онам касаллар, кимдир бозорга чиқиб сабзавот олиб келсин”, “Бугун Муҳаммад жамоаси мусобақада ютқазди, Муҳаммад тасаллига муҳтож”, “Ҳинд бугун маҳзун, бироз муддат ўзи ёлғиз қолмоқчи, икки соат ҳеч ким безовта қилмасин”, “Бувиларингиз эртага уйимизга меҳмонга келадилар”, “Тоғаларингиз беморлар, хабар олиб қўйинглар”.
Шу каби маълумотлар доскага ёзила бошланди ва биз доскамиздан кўзлаган мақсадимизга эришдик. Тез орада биз бу ишга одатланиб ҳам қолдик. Мана, фарзандларимиз болалик пайтларида қўллашни бошлаган бу тадбиримиз қарийб ўттиз йилдан бери давом этиб келмоқда.
Мен аниқ ишониб айта оламанки, биз қўллаган айнан мана шу услуб сабаб фарзандларимиз оилали бўлиб алоҳида яшаб кетган бўлсалар ҳам, ҳали-ҳануз ўзаро муносабатлари мустаҳкам ва бир-бирларидан доимо бохабар бўлиб турадилар.
(Мен айтаманки, бугунги имкониятларимиз кенгайиб кетган техника асримизда ушбу усулни қўллаш учун ижтимоий тармоқлардиги хос гуруҳлардан фойдаланиш айни муддао бўлса керак. Таржимон).
Доктор Абдуллоҳ Муҳаммад Абдулмуътининг
“Фарзанд тарбиясида 700 та сабоқ” китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Камронбек Ислом таржимаси.
Следующая публикация
Комментарии 4