Күздүн керемети терезеден сыртка караганда жүрөгүңдү жылытат. Жашым алтымышка барып калса дагы тээ бала кезимдеги күркүрөгөн күз айындагы жагымдуу элестер, мектепке даярдык, түшүм жыйноо, түн кечип айылды кыдырып оюнга тойбогон сезимдерим мени таштап кете элек. Жыл жаңырып күз келсе эле дал ошол зор сезимдер менен мас болом. Ушул мезгил мага өзгөчө жагат. Өрүк как жыйып, буудай сапырып, жүгөрү чыгарып, тегирменде кезек күтүп, талкан кууруп, кышкыга отун жарып, жыйып, эх, деги койчу кандай сонун сезимдер калды. Сагынам. Айылымды сагынам. Ошол кез кайтып келбеген зор бакытка бөлөгөн жаштыгыбыз экен го...
Баса, ушул күз мезгилин күтүп жүрүп кенжемди үйлөдүм. Той абдан жакшы өттү. Улуусу эчак эле үйлөнүп бөлүнүп кетишкен. Кезек кенжеме жетип, эки эсе бактылуу болуп турган кезим.
Терезени карап отуруп канча убакыт өтүп кетти билбейм, ушул жылуу сезимдерим менен алышып отурганымда келинимдин аркы бөлмөдөгү күңк-күңк эткен дабышы, мурунун шыр тарткан ый бууган үнү угулду. Келиндин келгенине жарым жыл болду, бирок эмнегедир өз үйүндөгүдөй боло албай, кысынып, али тартынчаактыгы тарай элек. Урушуп жүрүп тырмагын араң алдырдым. Чачын карага боёттум. Ошол кылгандарым катуу тийдиби ким билсин, айтор мага сыртын салып, жылыбай турат. Жасалма күлүмсүрөп чайга чакырганы эле болбосо мени жакшы көрбөй турганы билинет. Мен дагы өжөрлөнүп, тыкан, таза болуусун талап кылып тура берем. Акыры баарыбыз ушинтип көнүп кеткенибиз, жашоо ушундай деп өз кылганымды өзүм туура деп көрөм. Уулум дагы кээде тултуюп калат анын тарабын алып. Мейли, мыйзам, табият ушундай. Мен аны туура эле түшүнүп турам. Айрыкча чачынын көгүш түсү жакпай, "Карага эле боёп алчы"- деп миң ирет суранып жүрүп айтканымды аткарттым. Ошондо дагы, "Апа, бул түскө араң гана жеттим, көп убакыттап жеттим, далай жолу боёлуп анан ушул түскө чыкты"- деп көзү жашылданып мени аябай жаман көрдү. Биз илгеркилер, аны түшүнмөк белек. Жоолугунан көк чачы чыгып калса, же жуунуп чыга калса эле кыжырым келчү болду. Келинди кара чачтуу, сыпайы, узун тырмагы жок эле көрүп жүргөн жаныбыз, бизге өөн учурайт экен. Ошентип келиним жаштык кылып, мени түшүнбөй сыртын салып калды. Мен үчүн бул нерселер эң эле жөнөкөй нерсе болгондуктан, ушуга дагы ушунча мени жаман көрөбү деп улам эсиме келсе эле капа болуп, кагып, башка жумушунан кынтык таап урушмай адат таптым.
Бул таарынычтын артында кудагыйым дагы турабы деп болжоп жүрдүм. Себеби, телефондон апасы менен сүйлөшкөндө эле келиним өзгөрүп калат. Таптакыр сүйлөбөй, өз бөлмөсүнө кирип чыкпай, айтор катуу өзгөрөт. Эми гана күлүп, арабызга кошулуп келе жатканда бат-баттан апасы чалып, келинимди жолдон буруп турат. Ушул кантип болсун, деп кудагыйыма таарынып жүрдүм.
Ошондой күндөрдүн биринде:
-Келдиңби уулум, чечинип чык. Тамак даяр...
-Жакшы отурасызбы апа, Айсуна кана? Сырттагы баштыкты алып кирчи деп колума батпай калганынан чалсам ыйлап аткандай угулду го үнү.?
-Ой балам, аялыңдын кыялын билбей каласың да, дагы апасы чалды, же мага капа болду да. Ыйлап атканын байкабадым эле, бөлмөңөргө кирип көрчү...
-А, мен азыр, алып кирем. Келиним кызарган көзүн сүртүп, албыра түшкөн бетин алаканы менен жаап, бөлмөсүнөн чуркап чыкты. Жасалма күлмүңдөгөн бойдон сыртка чыгып кетти.
-Ай балам, апасы кызык неме экен. Экөө сүйлөшсө эле ыйлап калат. Ой, бир жакшынакай жүрүп эле, телефондон сүйлөшкөн соң өңү бузулуп, бөлмөсүнөн чыкпай калат. Таза бол, туура кыл,-дегеним жаман сөзбү? Же дудук болушум керекпи? Катының ыйлап калса, мени ичиңден жаман көрүп жүрөсүңбү деп мен кыжаалатмын.
-Кайдагыны айтасыз апа, мен Айсунага далай жолу түшүндүрүп келем. Бул менин апам, ал мени тапкан, эч качан апамдын сөзүн эки кылбайм",- деп айтып келем. Түшүнөт, туура кабыл алат. Анан эмне болуп кетет билбейм, кайра эле сизге таарынып ыйлап калат. Мен ойлойм апа, бара-бара баары жайына түшөт. Келинизди сиз деле колдоп, түшүнүп койсоңуз. Жаш да, а сиз курч акылга ээ болгон энесиз.
-Ой тимеле чоң ата! Уулум экөөбүз күлүп алдык.
-Сен андан көрө апасы менен эмне деп сүйлөшөт, ошону билчи, мага ошол кызык уулум. Сурап көр, байкатпай тыңшап көр, билчи айтор.
-Макул апа, билейин. Сиз кабатыр болбоңуз.
Ошол барабар баягы көрүнүш өзгөргөн жок. Бир аз катуу сүйлөп, жумшап койсом эле көзү жашылданып жүрдү.
Эл катары замандан артта калбай түстүү экраны бар чоң телефон алып беришкен балдарым, ватсап, Фейсбук дегендерге кирип коюп, жаңылыктарды окуп турам. Бир жолу уулум жумушка кеткен соң жарым саат өтпөй чалды.
-Апа, алло, угуп жатасызбы?
-Сүйлөй бер уулум, угулуп атат. Эмне болду?
-Ватсапты ачыңыз апа, бир нерсе жөнөтөм, менин сүрөтүм турган жерди караңыз. Калганын үйгө барганда сүйлөшөбүз, - деп өчүрүп койду. Жооп айтканга үлгүрбөдүм.
Заматта уулум кат жөнөттү, анысы аудио кат экен. Ачып уга баштадым. Келиним дагы дүкөнгө кетип үйдө жок эле.
-Алло, кызым? Кандайсың?
-Жакшы элемин апоу. Өзүңүздөр кандайсыздар?
-Биз жакшы, атаң азыр эле Бермет эжеңдин кызына коляска алып келди. Түштөн кийин эжеңдин үйүнө барабыз, Сагындык неберелерди. Бир кабар алып келели.
-Жаргаал, мен силерди сагынып кеттим го апоу, эжемди өөп коюңуз ээ?
-Өөп коём карагым. Анан менин акылдуу кызымдан кабар алып коёюн деп дагы чалып калдым. Өз бөлмөңдөсүңбү? Кудагыйым угуп калып, телефон колуңдан түшпөйт дейт экен эми. Мен бат эле, сенден баягы мен айткандарды жасап жатасыңбы деп сурайын деп чалдым. Алтын кызым, мурунуңду шырылдатып ыйлаганды токтот. Уктунбу?
-Уктум апоу, бирок дагы эле баягыдай. Сиз айткандарды жасагам, аны эч байкаган жок.
-Байкайт, чыдай тур. Күйөөңө үнүңдү көтөрүп сүйлөбө, апаң урушту деп арызданба! Мен айтканды кынтыксыз аткара берсең эле жаман болбойсуң кызым. Тамакты мен үйрөткөндөй жаса. Үнөмдөп иш кыл. Кудагыйга катуу айтпа, каяша кайтарба. Чачыңды эстеп алып эле капа боло бергениңди токтот. Ашыкча сүйлөбө, кошуна менен сырдашып, эшикке көп баспа. Бардык нерсенин чеги болот кызым. Ошол үйгө чын жүрөгүңдү салып иш кыл. Колдун учу менен жасаган жумушта береке болбойт. Таза бол.
-Апа, ыр жаттагандай жаттап калдым го бул айткандарыңызды.
-Жаттап калсаң дагы айта берем. Азырынча таасирин көрбөй жатам. Мени ойлосоң боло кызым. Мени жаман көрөсүңбү?
-Кантип сизди жаман көрөм апа?
-Анда эмнеге мени ойлобойсуң? Жүрөгүм жайында болсо мен дагы көп жашайм да. Сен улам мага ыйлап чала берсең, болбогон нерселерге таарынып. Жолдошуңдун үй-бүлөсүн жамандай берсең менде кайсы ден-соолук калсын кызым. Силерди ойлоп отуруп өлөм го карып. Акылдуу бол. Бүгүн дагы кайын энеңдин бөлмөсүн жыйнап, баягы жыттуу атырдан сээп кой. Түндө чаңкап калат го, суусундук, же компот алып барып кой жанына.
-Апа, күндө эле сиз айткандай кылып жатам. Кечээ бөлмөсүнө кирбей башка жерде уктап калды. Кайын атам иштери чыгып алыска кетти эле. Кирсе деле байкабайт.
-Баягы мен алып берген жоолукту бердиңби?
-Себепсиз эле бере албай койгом. Көрүнөө жерге койдум эле, сураса сизге деп айтам деп. Сураган жок.
-Жан кызым, сен акылдуу болсоң ошол үйгө кут орнойт. Менин жүрөгүм сезет, кудагый жаман аял эмес. Ошондуктан сенин тандооңо каршы чыккан жокмун. Тапкан жигитиңе бердим. Сага кол көтөрсө гана, сенин күнөөңдү талдап туруп анан чечим чыгарышым мүмкүн, анын бетине ары кылсын кудайым. Андан башка учурда сен бекем болуп, турмуштун тегирменинде чыдамкай болушуң керек кызым.
Шашпа, баары жакшы болот.
Садагаң кетейиндерим. Тогуз ай жүрөгүмдүн алдында көтөрүп, түн уйкумду бөлүп, ак сүтүмдү берип. Түйшүктүн артында жүрүп өстүрдүм силерди. Жебей жегиздим, окуттум. Эми гана мага күч бере турган маалда турмушка кеттиңер. Даярдап гана колуна салып бердим кудагыйдын. Ошол мээнетимди билбесе анда кандай адам болот кудагый. Ишенем, периштем. Сени түшүнүп, сен аларды түшүнүп али бактылуу жашайсың. Сен азыр дагы бактылуусуң, өзүң гана сезбей жатасың. Чын ниетиңден мамиле кыл.
Өзүңдү кул сезбе, иш кылгандан адам өлгөн эмес. Ал милдетиң. Күйөөң экөөң жашаганда деле иш кылмаксың да. Ошону туура түшүн. Колунан алып тур бардык жумушун. Сенден ката кетпесин алтын кызым, сенден ката кетпесин.
Азыр көз жашыңды арчып, жаркылдап күлүп чык дагы, тиричилигиңди улант. Өз бөлмөңө кирип кеткениңди токтот. Мага жакшы кабарлар менен чал. Макул кызым, жакшы тур. Акылдуу бол!
-Жарайтт апа, жакшы барып келгиле
-Кабагынды бүркөбө, жылмайып күлүп мамиле кыл! Баса, кызым текшерип көрдүңбү, кош бойлуу бекенсиң?
-Ооба апа, кош бойлуу экенмин. Сизге так билип алып анан айтайын деген элем. Али эч ким билбейт. Уйкумдун келе бергени ошондон го. Бир айдан өтүп калыптыр. Тамактын жытына кускум келип кыйналып жүрдүм эле. Кайын энем мага түшүнбөй, жалкоолонуп уктап жатат деп жүргөндүр балким.
-Ээ жаратканга шүгүр, кандай кубаныч. Алтын кызым, күйөөңө айт. Ал апасына айтат. Өзүңө этият бол. Сүйүнүп атам да аябай.
-Макул апа. Мен дагы аябай сүйүнүп жатам.
-Доктурга көзөмөлгө барганда жолугабыз жан кызым, жарайбы?
-Жарайт апа, жакшы барып келгиле.
-Макул кызым, жакшы тур.
Селейип отуруп калдым. Көпкө ойлонуп кетиптирмин. Дароо бөлмөмө бара калып, идиштеги компотту көрдүм. Бөлмө укмуш жыттанат. Мага деп алган жоолугун көрдүм. Келиним ай. Тартынып сүйлөбөй, али күнгө чейин ачыла албай кысылган кыялынын кесепети ушул. Кудагыйыма болгон жаман ойлорумдан уялып калдым. Тамагым буулуп, көзүмө жаш келди . Келиним кош бойлуу тура. Жаман адам экенмин. Ачуум келип далай жолу капа кылганмын. Кудагыйыма абдан ыраазы болдум.
Келиним эшикти ачып дүкөндөн келип калды. Боорум ооруп, кучактагым келип өзүмдү кармап турдум. Байкуш кудагыйым тескерисинче ыйлап чалса акылын айтып, түз жолго салып коюп жаткан тура. Мен аны тескери ойлоп алганмын. Көрсө апасы урушкан соң бардык ишти кылып, тыпылдап калчу экен. Аны эми түшүндүм. Уулум бул сүйлөшүүнү кантип жаздырып алган ким билсин. Таңмын айтор. Кечинде уулум экөөбүз тең көздөрүбүз менен сүйлөшүп турдук. Келинимдин кош бойлуу экенине эки эсе кубанып жаттык. Эми такыр көз карашым өзгөрдү. Бирөөнүн айдай кызын дароо эле боорума тарта албаган мен өзүмдү жектеп отурдум. Келинимди аяп, көргөн сайын көзүмө жаш алып жүрдүм. Кудагыйыма миң алкыш. Абдан ыраазымын. Уулум дагы төбөсү көктө.
Кагылайын кайын энелер. Бирөөнүн периште кызын башка курсактан чыккан деп эле жеригенибиз болбос. Ал дагы биздин кызыбыз экен го көрсө. Мага жеткен акыл, ар бириниздерге жетет деп ишенем. Кыздары көп энелер, силерге даңк! Даярдап туруп бирөөнүн колуна салып берип, кызматын кылдырасыңар.
Азыр неберем алты айлык. Уул неберелүү болдум. Кудайыма миң мертебе шүгүр!
Каармандын аты өзгөртүлдү .
Жазган: #Эльвира Мейманова
Присоединяйтесь к ОК, чтобы посмотреть больше фото, видео и найти новых друзей.
Нет комментариев