Ниҳоят имтиҳонлар тугаб қишлоққа йўл олдим. Ота-онам, укаларим билан кўришиб, дийдорларига тўйгач, катта бувимни роса соғинганимни баҳона қилиб уларникига йўрғаладим.
Дарвозадан кирар кирмас ўнг томондаги уйдан келаётган чиройли алла қулоғимга чалинди:
-Онасини опош қилган ботир болам, аллаё
Онасига суянч бўлган Қодир болам, аллаё...
Аллохимдан тилаб олган паҳлавоним аллаё...
Бир муддат унинг сеҳрли овозига маҳлиё бўлиб очиқ дераза олдида туриб қолдим. Ичкарида оппоқ тўр ташланган бешикни тебратиб, бир қўлида билакузук ясаётган опамга кўзим тушди.
Унга оналик мартабаси жуда ярашган, аввалгидан ҳам гўзаллашиб кетганди.
"Ассалому алайкум" деб эшикдан кирганимни кўриб, қотиб қолди, фақат алласи5и тўхтатмади:
Котта дўхтир холаси бор, болажоним аллаё
Холанг каби оқкўнгил бўл меҳрибоним аллаё...
Қучоқлашиб кўришиб, чидамай бешик пардасини очдим.
Чақалоқ ҳам мени кутиб тургандай кўзчаларини мошдай очиб, тиши йўқ оғизчаси ёйилиб қиқирлаб кула бошлади.
Гўдакнинг отасинику кўрмаганман. Депсиниб оёқ -қўлчаларини бўшатишга уринаётган бола опамнинг ўзидай чаққон, дуркун чиройли, сутга чайилгандай оппоқ, қош -кўзлари ҳам онасиникидай тим қора экан.
-Вой аййёрей! Сен ухламаган эдингми? Ёки холангни таниб уйғондингми? Майли, майли дарров аразлама! Хозир ечиб оламиз.
Қодиржонни ўзим ечиб олиб, тинмай талпинаётган қўлчаларидан ўпиб бағримга босдим. Тавба,худди аввалдан танийдигандай чақалоқчасига гу-гулай бошлади.
-Ха, ха...тўппа-тўғри! Туғилишинг билан келолмадим. Лекин сенга чиройли совғаларим бор.
Олиб келган халтамдан икки -уч сидра кийим бош, бир талай ўйинчоқларни олиб кўрсатсам, хурсанд бўлиб илжаядимией.
Опам дархол мен олиб келган янги кийимчалардан бирини кийдириб ўғлининг тилидан миннатдорчилик айтишга тушди.
-Қалай,яяшдими? Яхмат холажон. Яхмат! Пулиз тўўўп бўлсин...
Ўша куни биз кўп нарсалар хақида суҳбатлашдик. Кечга яқин қаердандир меҳмондан келган катта бувим айланиб, ўргилиб сўрашар экан, атрофга аланглаб келин аямни сўради.
Ўзимдан уялиб кетдим. Келганимдан бери она-бола билан андармон бўлибману бу ховлида яшовчи тоғам, келин аям, жияним қаерда эканини сўрамабман.
У катта бувимга талпинган боласини унга узатар экан , жавоб қайтарди:
- Опамни яна боши оғрияпти. Уйидан чиққани йўқ.
Катта бувим негадир ёқасига туф-туфлаб енгил тин олди.
-Хайрият-ей. Бирор жанжал чиқардимикан, деб синглимникида ўтиргандай ҳам бўлмадим. Жиянларим унамади-да, бўлмаса аллақачон қайтардим. Сани келганинг роса яхши бўлибди Муаззам. Ўзи анчадан бери кутаётган эдим. Ўтиринглар, бир дуо қилайлик, чой-пой ичайлик. Кейин, сен билан гаплашиб оладиган гапларим бор.
Чой ичиб, опам билан уечки овқатни бирга қилиб бўлдик ҳам келин аямдан дарак йўқ эди. Унинг бош оғриқлари хақида хабарим бор. Бир неча маротаба хонадон меҳмонларга тўлганида ҳам , шу баҳона уйига кириб қамалиб олар, ҳеч кимга эшик очмас эди.
Йўқ. Уни ёлғончи, касал эмас , деб айта олмайман. Мия қон томирларида қисилиш ва яна асаб тизимида ҳам ўзига яраша муаммолари бор эди. Мен буни биринчи ўринда ота томонидан оғир наслиятга боғлардим. Фарзандлари кичиклигида оиласидан ажраб, кетган қуда тоға барча айбни биринчи аёлига тўнкаб "Жинни бола туққан билан" яшамайман, деб бошқаси билан никоҳлангану, аммо яна бир боласи ақли ноқис туғилгеч тақдирга тан бериб, айб ўзида эканини тан олган эди. Яъни бир отадан икки руҳий касал ва иккита шунга моиллиги бор фарзанд тугилган эди. (келин аям ҳам, акаси ҳам ниҳоятда асабий, мутахасис шифокорлар муолажаси билан яшашарди)
Катта бувим ҳам,бобом ҳам барибирир яхши инсонлар. Бой-камбагал қилиб сал одам ажратганлари билан, борган сари феъли айниётган келинларини шундоқ ташлаб қўймай, мунтазам даволатиб туришарди.
Бундан ташқари бир вақтлар Фармон бибидай маҳаллада "генерал кампир" рутбаси билан сийланиб, айтгани -айтган, дегани - деган, хурмати, иззати жуда баланд бўлган катта бувим, кенжа ўғилнинг пешонасига ёзилган хотиннинг соглиғи учун, тахтидан тушиб, унинг райига қарайдиган ва ҳар томонлама тобора кичрайиб кетаётган миқти кампирга айланиб бораётганди.
Муҳими келин аямнинг боши оғримаса, касали синглиси ва ўгай укасиники каби бедаво дардга айланмаса бўлгани эди.
Айнан катта бувимнинг илтимоси билан, уни Тошкентга, энг яхши профессор кўригига ўзим олиб борган эдим. Профессор уни текшириб, бир нечта замонавий тиббий жихозларга тушириб сўнг анча яхши муолажалар ёзган, сўнг уни ташқарига чиқариб , наслиятга алохида ургу бериб огоҳлантирган эди:
- Келин бўлиб тушганида, туққунича соглом эди деяпсиз. Бундай бош оғриқлар, кучли асабий зўриқишлар туққанидан сўнг бошланган. Боласи бир донами?
-Ха. Бир ўгли бор.
-Бошқа туғмасин! Яна бир туғруқдан сўнг ахволи бадтар оғирлашиши, синглисидай бўлиб қолиши эҳтимолдан холи эмас.
Ўшандан кейин келинини яхшилаб даволатиб, яна бир-иккита невара тугиб беришини хохлаётган катта бувимга аччиқ бўлса ҳам бор хақиқатни етказиб, меҳмон келса кириб ётиб оладиган келини "одам суймас" эмас, шунчаки наслияти таъсир қилаётган бемор эканини ётиғи билан тушунтирган эдим.
Тоғам ҳам бу ташхисдан хабар топиб, анча сиқилган, бироқ Ярат6аннинг ҳукмига қарши исён қилмай, ўзи раво кўрган бир дона тирноққа қаноатланиб, яшашга ўзида куч топаётган эди...
Ўша куни келинаямни кечки овқатга уйготмоқчи бўлиб, роса эшигини тақиллаттим. Очмади.
Ялиндим.
Очмади.
Ахийри катта бувим бир четга топтиб мендан ранжиганини яширмай гина қилди:
-Тошкондаги профессор айтган ҳамма дориларни ўз вақтида олиб берамиз. Ўзим назорат қилиб ичириб тураман. Аммо бу бадтар бўляптику болам.
Синглиси бечорани акаси сиғдирмагани учун опасининг уйига келди. Мен ҳам бир етимчанинг дилини огритиб қўймай, бир коса овқатни аямай деб, хомиладор холида багримга олдим. Хужжат тўгрилаб, роддомга ётқизиб, тугдириб олдик. Дўхтирлар буни ўзи бола парваришлай олмайди. Асабийлашса нима қилаётганини билмай қоляпди. Кимдир бўйнига олиб, она-болани парваришлаши, уларга меҳр бериши керак , деганлари учун болани тоғанг ва келин аянгни номига расмийлаштирдик. Аммо опасига бир мисқол оғирлиги тушгани йўқ. Чилласини ўзим чиқариб бердим. Қолаверса Мақсуда (родной опамни исми) ўзи ақлли. Ҳеч ҳам касалга ўхшамайди. Муҳими, унга яхши гапириш керак экан. Ширин сўзлаб, ҳамма нарсани ўргатаман. Ўзи болани бешикка белайди, ўзи чўмилтиради, ўзи овқаилантиради. Бир чиройлик аллалар, эртаклар айтади. Яна-чи, кун ора "бошимлаб" кўрпа-тўшак қилиб ётиб оладиган опасига ҳам меҳр кўрсатиб, унинг барча ишларини ҳам қилишна улгуради. Болани менга бешикка солиб бериб, ўзи ҳовли , уйларни тозалайди, кирларни ювади, овқат қилиб , нон ёпади...Хуллас, хай-хайлашимга қарамай боғдаги катта-кичик ишларни ҳам қилиб кетаверади. Кечқурун ухлаб, дам олади десам, бир нарсалар ясар экан. Сўрасам, "симдан билак узук ясаяпман қуда хола. Кўпгина сотиб, болам ва ўзимга уй оламан" деса, роса йиғладим. "Мана ўттиз сотих ховли, тўрт сотихига уй солиб берамиз. Неварам битта эди,иккита бўлишди. Ака-укалар бир-бирини қўллаб , қувватлаб яшашади" десам, кошки унаса. Қатъий бош чайқаб, " Бу ховли нинг ўз эгалари бор қуда хола. Мен ҳам болам билан бу ерда қолсам, қўни -қўшни нотўгри тушунишади. Мен уй оламан албатта. Билак узуклар пулига, онамнинг томорқасидаги меваларнинг кейинги йил хосилидан келадиган даромадни қўшамиз. Акам ваъда қилган..." деди. Бироқ трансформатор ичидан чиқадиган симдан ясалган тақинчоқларини пули қанча бўларди. Қолаверса, қўшни қизчаларга сотган экан бир-иккитасининг онаси чиқиб "сен хали ёш болаларни алдаб, пулини шиляпсанми?" деб, тунов куни роса урушиб, сочини юлишибди.
Бечора кўчадан бир ахволда келибдию, менга кўринмай, ўзини тартибга келтириб олдимга кирган.
-Сиз кимдан эшитдингиз, билак узук учун уришганини?
Катта бувим чуқур ух тортти, ўзи эшитмаяпдими, деб ошхона томонга бир қур назар ташлаб секин пичирлади:
-Бояқиш кечки пайт опасидан ҳам гап эшитиб, калтак эдида. Кўчада хотинлар арз қилса, кира солиб ўз жигарига ташланди. " Мени шарманда қилгани келдингми? Яна бир дона сим матахингдан сотсанг, ўлдираман" деб тахдид қилди.
Катта бувимга раҳмим келди. Ичим ачишиб кетди. Қариганда, ўз фарзандларидан тиниб-тинчиб, мазза қилиб яшайман деганида, бундай машмашалар ичида қолган эди. Яна иродасига қойил қоламан. Бир эмас, икки касал етимни багридан отиб юбормай, миқ этмай яшаш осонми?
Опа-сингил ўртасидаги жанжал, низолар анчагина бўлиб, чидамай йиглаб юборган катта бувим икки гапни бирида "қудамнинг руҳи безовта бўлмасинда, бояқиш нима кўрди, ўзи "деб қўярди.
Гапларидан шу маълум бўлдики, барча низоларни келин аям бошлайди. Мақсади синглисини тезроқ бирор жойга даф қилиш эди.
-Акаси ҳам айтган-қўйган. Келаси йил хосилдан келадиган даромаддан бир тийинини бермайди. Хотинининг измидан чиқмайдику! Жуда айёр, расво аёл экан. Тунов хафта эри иккаласи йўқлаб келишган эди. Мақсуда шунча эланса ҳам чақалоқни қўлларига олишмади. Кейин билсам, ниятлари бошқа экан. Акаси "она ховлим менга қолсин. Тўрт болам бор. Иккала синглим суд орқали бўлсада нариги ховлини эгалигини қўлга киритишсин" деди.
Келинаямларни Ўзбекистонда ҳам бир ховлилари борлигини билардим. Аслида оталари Паканалик.
Бахтиёр оилага учинчи фарзанд дунёга келиб, ақли заифликнинг белгилари кўрина бошлагач дарз кетган. Юқорида ёзганимдек, "менга жинни бола тугадиган хотин керак эмас" деган қуда тога, жуфти халолини уч фарзанди билан қувиб яна уйланган эди.
Катта бувим қўлимга ёпишиб, илтижо билан термулди:
- Хабаринг бордир, бир дона, ота бир она бошқа ўгай укани ҳам ақли заиф. Бир марта бориб кўрдик. Қуда жанавар анча қариб қолган. Қизларини аранг таниди. Лекин хотин жуда ўткир экан. Паканадаги етмиш сотихли ховлини биринчи эридан бўлган тўрт барзанги ўғилларига мўлжаллаяпти... Аммо, мўл-кўл томорқали ховли "п" шаклида,яъни уч кўчага қараган экан. Сан қонунни яхши биласан. Ўша ховлидан кўп эмас, икки-уч сотих Мақсуда опангга олиб берсак бўлмасмикан? Опа-сингиллар бир ерда бўлса можаролар тугамайди. Бирор фожеа рўй бермасин, деб қўрқаман.
Мақсудада СССР паспорти. Охирги "прописка"си ҳам Паканада қайд этилган. Яъни у Қиргизистон эмас, Ўзбекистон ССР фуқороси бўлган. Мустақилликдан кейин хеч ким янги хужжат қилиб бермаган экан. Ўзидан сўрасам, "Акам, жиннига хужжатни нима кераги бор. Жим ўтир" деб уришиб берган, деди.
Агар яхши юрист топиб хужжатларини янгиласак, фуқоролик олишга ёрдам бериб, ўзи рўйҳатда турган уйдан улуш ажрата олсак зўр бўларди қизим. Тогаларинг битта уй солиб бера олмайдими? Бу ерда қолса, опаси икки дунеда кун бермайди. Мени боримда шунча жанжал, мендан кейин Мақсудани кўчага хайдайдику. Бечора баъзан ўзига ўзи алмойи-жалмойи гапириб юради. Мингирлаб нималардир дейди. Кимлар биландир гаплашади.
Бировга зарари тегмайди, ишон. Бироқ ўз опасига ёқмайди.
Кеча эрталаб томорқада одатдагидек гапириб-гапириб иш қилаетган эди. Келин аянг чиқиб бир пас пойлади. Кейин тепасига келиб, роса уришди. "Девор, осмон, дарахт, тўнкалар билан гаплашишни бас қил! Бўлмаса уй топиб йўқол! " деди.
Ҳаммасини деразадан кўриб турдим. Мендан кейин аниқ кун беришмайди, бечорага.
Катта бувимнинг изтиробларини тушундим, бироқ нариги ховлида ҳам бир ялмогиз, бир ақли заиф ва қолаверса тўрт барзанги дев борку! Бир вақтлар қувиб юборган фарзандларини аранг таниган кекса ота қизи ва неварасини улардан ҳимоя қила оладими? Давогарлар осонликча ховлидан улуш беришмас. Қонун йўли билан олинган тақдирда ҳам, бир махаллада тинч яшашнинг иложи бўладими?
Шу ўйлар беихтиер тилимга кўчиб, катта бувимнинг кўзида ялт этган умидни батамом сўндирди.
-Тўгри айтасан.Бир қориндан тушган жигари раҳми келмаяпди-ю, бегоналар нима қиларди? Майли, бирор нарса ўйлаб топармиз. Фуқоролигини тиклайликчи аввал. Аммо бу осон эмас, ҳамма жой буй...буй...буй...эх оти қурсин, нимайди? Ха буй-ро-ку-ратия бўлиб кетган....Эээээ, "Корова муж ударил" бўлиб кетди буёгиям.
Охирги жумладан иккаламиз ҳам кулиб юбориб, дилдаги ғашлик оз бўлсада тарқагандай бўлди . Кулгумизни ошхонадан эшитган опам югуриб келиб, иккаламиза мўлтираб қолди:
-Ха, нима бўлди қуда хола. Яна алмойи -жалмойи гапларимни эшитиб қолдиларингизми? Яхши ёпилмаетган холодилникка гапирворибман билмай. Ишқилиб, опам эшитмадимикан?
Катта бувим иккаламиз уни аранг тинчлантириб, мен кулгуга сабаб бўлган сўнгги жумлани қайтариб, эски гапларга улаб юбордим.
-Қуда холангиз бир вақтлар касалхонада фаррош бўлиб ишлаган. Ўшанда рус тилини биладиганлар жуда кам экан. Бир куни қорнини йиртилиб, қора қонига бўялган беморни олиб келишибди. Касалхонада битта бўлган ўрис дўхтир, беморнинг яқинларини тушуна олмай , қуда холангизни чақиришган.
-Объясни Сафура что они говорят? Что случился с больным?
Қуда холангиз обдон суриштирса , беморни катта буқа сузиб юборган экан. Билишга билибдию, ҳеч буқанинг ўрисчасини тополмасмиш. Дўхтир қайта-қайта
сўрайқергач, ўзи ҳам савол берибди:
-Доктор ты корова знаеш?
-Да. А что?
- Вооот, этого больного корова муж ударил. Большой муж - деган, катта буқанр назарга олиб. Ўшандан бери рус тилини чачиб ташлайдиган қуда холангизни бутун шаҳар танийди.
Мақсуда опам ,тизўаларига шапатилаб уриб кулар экан опасининг уйи томон қарабрқараб қўйиб, овозини пастлатти:
-Ўзиегизга ўхшаган келин топган экансизда қуда хола. Манзура опам ҳам русчани тахлаб ташлайди. Узоқ йили 1-май куни Қизилқияга айлангани бордигу , морожна егимиз келиб қолди. Икки хили бор экан. Бири идишга солиб берадигани, иккинчиси чўплиги.
Сотувчи ўрис эди. Мен гапираман десам опам унамай, ўзи пул узатди.
-Вам какой?
Мен орқасида чўпи борини кўрсатдим. Ўзи идишчалигидан олмоқчи эди. Гапирмаса ҳам тушунганди ўрис сотувчи. Бироқ...
-Нам один на бумаге косушка, а другой на дереве,- деса бўладими?
Нафақат сотувчи, атрофдагилар ҳам кулавериб, буралиб қолишган. Оғзида морожнаси борлар тиқилиб қолишига сал қолган.
Уччаламиз яйраб кулиб, яна кўп ҳангомаларни эслашдик. Мен бир-биридан қизиқ гапларни ролга кириб айтиб бераётган "родной опам"ни кузатаман. Ижро махоратига қойилман. Ҳаммани мимикасию, овозигача ўхшата олар экан. Умуман олганда ундан яхшигина актрисса чиқиши ҳам мумкин эди. Билмаган одам ақли заифлигига мутлақо ишонмас эди.
Анча ўтиргач, кеч бўлиб қолгани айтиб, узр сўрадим. Уйга шошдим.
Эртасига бир лаган манти кўтариб келиб, катта жанжалнинг устидан чиқдим. Сочлари тўзиган, кўзлари ола-кула бўлган келин аям синглисига ўқлов ўқталаб, дарвоза олдигача қувиб келган, катта бувим иккаласини ўртасида чирқираган, икки йилча аввал инсульт бўлиб аравачага михланган бобом увиллаб йиғларди. Тогам йўқ. Аллақачон йиғилган қўшнилар эса аралашмай, томошабин бўлиб туришарди.
- Уятсиз! Пишириб қўйибдими меникида. Кет, йўқол! Яна шарманда қилдинг. Потма холаникига сутга чиқибсан, келини ухлаетган экан,кампирни илтимоси билан сигирини соғиб берибсан. Бўқни ичида ётган молларга рахминг келиб, молхонасини тозалабсан. Нега сигирни кўз ёшларини артиб, у билан дардлашасан, жинни? Ана, невараси эшитиб қолиб, бутун маҳаллага ёйди. Мирзаларгача эшитишди...
Опамга қарадим, опасига бир оғиз эътироз қилмай, айбдорона бош эгиб титраб турарди.
- Қўй, ит, мол, шайтон...ҳаммаси билан гаплаш! Мени шарманда қилавер! Э, ўл жинни!
Авжига чиққан сари ўз синглисини бир тийин қилаётган келин аямни тинчлантирмасам бўлмайди.
Бақувватроқлигим учун қўлидаги ўқловни бир силкитиб тортиб олиб, қаттиқроқ пўпписа билан ичкарига хайдадим. Бир қўлида гўдак, бирида тугунча ушлаганча қалтираётган синглисини эса уйга киргизиш осон эмасди:
-Қўйинг синглим. Мен кета қолай. Опамни ҳам уятга қўйяпман. Билмай жиннилик қиворяпманда...
Шу гапдан сўнг чидолмаган катта бувим уни багрига босиб, хўнграб йиглаб юборди:
-Ундай деманг болам! Жиннилик эмас бу? Сизни ўз дунёйингиз бор!- сўнг атайин келини, қўшнилари эшитсин деб овозини уч парда баландлатиб қўшимча қилди- Сизнинг дунёингиз бизникидан анча тоза, покиза, беғубор. Сиз фақат одамларнигина эмас, дов-дарахт, жониворларнинг қалбидаги дардини кўра оласиз. Жинни деб хақорат қилаётганларнинг ўзини ақли йўқ!
Ҳеч қаерга кетмайсиз! Қўйиб юбормайман. Неварамни менга беринг!
Уни деярли судраб ичкарига олиб кираётсак келин аямнинг овози оламни бузди:
-Мен кетаман унда! Сизларни ниятингизни биламан. Мени атайин тугдирмай, шуни боласини олиб қолганингиз ҳам бекоргамас. Ўғлингизга олиб бермоқчисиз шу жиннини. Чунки у чиройлида-а?
Ортиқ чидаб туролмадим. Синглисини катта бувимнинг қўлида қолдириб, бўкирганча турли бемаъниликларни гапираётган келинаям томон югурдим.
...Қани энди тинчлантира олсам. Эшит6иси кемагани майли, ўта қўпол харакатлар билан силтаб , бир қулоқларини ёпиб олган ногирон бобом, бир синглиси ва катта бувим кириб кетган дахлиз, бир халиям дарвоза тагида турган қўшнилари томонга қараб бор овозда сайрарди:
- Онам ўлдию, шу дардисар манга қолди. Бир билакузук сотиб кулгуга қолдирса, бир сигир билан гаплашади. Яначи, ўзини кўрсатиб югуриб-югуриб иш қилишига ўлайми? Буни ниятини биламан, эртмга кўз тикка...
Унинг охирги жумласи чала қолди. Чунки шарқираб оқиб турган ариқдан бир челак сув олиб устидан сочиб ташладим.
Уни ўчди.
Галати бўлиб атрофга олазарак қаради.
Увиллаб йиғлаб турган бобомга хайрон назар ташладию уйига чопиб кириб кетди.
Раҳмим келиб орқасидан йўналдим.
Ўпкаси тўлиб йиғлаётган аёлни ўзим шилта қилган кийимларини алдаб-сулдаб ечар эканман, кечирим ҳам сўрардим:
-Узр келин ая. Сизни бошқача тўхта олмадим. Ҳеч кимга қулоқ солмадингиз.Бўлмагур гапларингизни маҳалла эшитгани майли, бобомни қўрқиб кетганини кўрдингизми?
У дамлаб кирган иссиқ чойимдан титраганча хўплар жавдираб кўзларимга қаради:
- Бирор нарса бўлдими Муаззамхон? Сиз қачон Тошкетдан келдингиз? Катта бувингиз кўрдими, роса хурсанд бўлади. Юринг олдиларига. Маникида нима қиляпмиз ўзи? Вай,тавба...
Бақрайиб қолдим.Келин аям хозиргина рўй берган воқеаларни эслолмай, мени ҳам хозир кўриб тургандай айланиб -ўргилиб кўришиб тезроқ катта бувимдан суюнчи олишни хохларди.
-Тўхтанг! Мен биринчи чиқаман. Сюрприз, дейишим билан сиз кўриниш берасиз. Мақсуда ҳам кутаётган эди. Ўғилли бўлган. Битта кўринг-а! Бирам ширин, бирам полвон...
Айёрлик қилаяпдими,деб харакатлари, кўзларига синчковлик билан назар ташлаб, кузатдим. Йўқ, у алдамаётган эди.
Ё, Алхазар. Опаси ҳам худди синглиси каби ўчиб қоляпдику! Катта бувим буни кўтарармикан? Демак, Тошкентлик профессор қўйган ташхис тўгри. Аммо у яна бир туққач, эндокрин тихимда жиддий ўзгаришлар бўлгач наслиятдаги дард ўзини очиқ кўрсатади, деган эдику. Нималар бўляпди? Эй, Худо!
Сюрприз бўласиз, деб , севинганча ташқарига судраетган келин аямдан чўчиб тиржаяр эканман, ногоҳ тошойнали жовон олдида турган бир нечта дориларга кўзим тушди. Уларнинг иккитасини дарров танидим. Профессор буюрган. Иккитаси эса...Йўқ, йўқ....Ахир келин аямга бу дорилар мутлақо зарар! Уларни ким олиб келган.
Кўзимга балодай кўринган дориқутиларни дархол олар эканман, келин аямга савол назари билан қарадим:
-Буларни сиз ичяпсизми?
У хохолаб кулиб юборди. Сўнг илжайганча жавоб берди:
-Сиз дўхтирликка ўқияпсизми ўзи? Устини ўқидингизми? Аёлларга бола бўлишига ёрдам берадиган дориларни тоғангиз ичмайдику!
У дориларни қўлимдан олишга уриниб, ялинди:
-Фақат бировга айтманг, илтимос! Ҳеч ким билмайди. Битта бола билан ўтиб кетаверамани синглим? Жиянингиз саккизга кирди. Ҳеч бўлмаса иккита қилиб олай.
Ҳаммасига тушундим. Унинг марказий асаб тизимига шу дорилар салбий таъсир этган. Бугун ўзим гувоҳ бўлган тажавузларию, катта бувим айтаётган барча хурмача қилиқларига айнан шу дорилар сабабчи эди. Айнан улар аёлнинг эндокрин тизимини қитиқлаб, наслиятидаги дардни уйғотиб қўйган.
Қогоз қутидаги дориларни гижимлаб, деярли мажақлаб ташлаганча унга илтижо билан термулдим.
-Ахир сизга профессорнинг олдидан чиққанда, хозирча тугиш мумкин эмас, деган эдимку. Нега яна ўз билганингиздан қолмаяпсиз?
Сўзларимдан озроқ карахт бўлган
келин аям оёқларим остига чўккалаб ўтириб қолди. Сўнг этакларимга юзини босганча ўкириб йиғлаб юборди:
-Биламан, эслайман жон синглим. Лекин яна битта туғволай дегандимда. Мақсудани боласини ўйнатишлари5и қаранг, мени қаерим кам? Катта буви ва бобонгиз чақалоқни соғинишган. Балки битта қизлик бўвосам, бош оғриқларим ҳам қолармиди? Мен яна она бўлгим келяпди, айбим шу холос.
Ўша вақтлар хали турмушге чиқмаган, навнихол қиз эдим. Оналик завқини тотиб кўрмаган бўлсамда унинг қалбидаги дардни хис қилиб турардим.
Лекин, хақиқатга тик қарамаса бўлмайди. Кўзларим жиққа ёш-у, ундан атиги бир саволимга жавоб олиш истагида эдим:
-Бу дориларни қанчадан бери ичяпсиз? Қаердан олдингиз келин ая.
У бир-икеи уриниб, дориларни панжамдан олишга кучи етмай, секин жавоб берди:
-Икки ойдан бери ичаман.
- Қаердан оляпсиз?
-Аптекадан.
-Ким ёзиб берди?
-Ҳеч ким. Бир хотин билан танишиб қолдим. Беш йил туғмаган экан. Кейин дўхтири шу доридан ёзиб берибди. Эгизак тугибди ўзиям. Дориларни номларини айтганди, дарров ёзиб олдим. Кейин аптекадан сўрасам бераверди. Фақат, тоғангизга айтманг. Бекитиб ичяпман. Ҳеч ким билмасин. Мен яна битта туғишни хохлайман. Мақсудадака чиройли бўлмасам ҳам чиройли қизча туға оламан, синглим...
(Давоми бор)
Муаззам Иброҳимова.
Присоединяйтесь к ОК, чтобы посмотреть больше фото, видео и найти новых друзей.
Нет комментариев