«Сай пашам аклен моштыман», –
манеш Кужэҥер район Йӱледӱр ял шотан администраций вуйлатыше Т.Чиркова.
Пытартыш жапыште тиде ял шотан илемыште шагал огыл сай вашталтыш лийын. Калыкын илыме условийжым куштылемдаш кугыжанышат чот полша, тыгодым национальный проект-влаклан эҥерта. Тидын да моло нерген каласкалаш газет пашаеҥ В.Смоленцев ял администраций вуйлатыше Т.Чиркова деч йодын.
– Татьяна Николаевна, Йӱледӱр селам ончалатат, тудо чот вашталтын. Ончычсо черке олмышто чапле у оралте кушкын шогалын, тудын той ыресше мӱндыркӧ волгалтеш. Села урем корныш чапле асфальтым пыштыме. Ынде йолын коштшо-влаклан тротуарым ыштыме, уремым волгалтараш келыштарыме меҥге-влакым шогалтылме. Чыла тидыже калык верч ышталтеш, туге?
– Чынак, мемнан кундемысе калыклан илашыже куштылгырак лийын. Руш Кугунур села гыч Кугу Лаждӱр марте шуйналтше 12 километр корныш у асфальтым шарыме. Тиде «Лӱдыкшыдымӧ да сай качестван автомашина корно» национальный проект почеш ышталтеш. Кугу Лаждӱрыштӧ кӱварым тӱрыс ачалышт. Тиде проектышкак Йӱледӱр селан Коммунистический уремжат пурен. Тудын кужытшо 1,5 километрым эрта. Тыште светофорым шогалтыме, сандене йолын коштшо-влаклан лӱдыкшӧ огыл. Тений урем кок могырыш йолын коштшо-влаклан тротуарым ыштат. Кызыт бордюрым пыштыме, тыгыде кӱм оптымо. Пычкемыш жапыште уремым волгалтараш меҥге-влакым шогалтылме, тушко светильникым сакалат. Такшым светильник-влак ончычшат лийыныт, но ынде чылажымат уэмдат. Тыште чумыр пашам июльышто мучашлышаш улыт.
– Йӱледӱр села гыч Купсола ял марте шуйналтше корнымат кӱшнӧ ойлымо нацпроект почешак ачалат?
– Тиде корнат (кужытшо 6,5 километр) проект почеш тений ыштен шукталтшаш. Ныл километр кужытышто тошто асфальтым кораҥдат, тудын олмеш уым шарат. А умбакыже тыгыде кӱм шарат. Вет Йывансола ялыш шушаш лишан асфальтше кызытат уке. Район вуйлатыше Сергей Михеев дене Купсола ялыште школ автобуслан савырнашыже кумдыкым келыштарыме йодыш рашемдалтеш. Эше тыштак, автобус шогалме верыште, тунемше-влаклан йӱран-луман годым вучаш павильоным ыштыме йодышат каҥашалтеш.
– Кызыт Йӱледӱр села воктене Лаж эҥер гоч шуйналтше кӱварым ачалаш тӱҥалме. Тудым кунам шуктат?
– Тиде кӱварым «Мостремстрой» ГУКП-н пашаеҥже-влак ачалат. Кӱварын ик могыржым ачалыме, но ик жаплан паша шогалын ыле. Вет кӱварым чоҥышо да ачалыше организаций эше Марий Турек районышто пашам шукта. Нине пашаеҥ-влакак кодшо ийын Кугу Лаждӱрыштӧ кӱварым ачалышт, палемдыме жапыште ыштен шуктышт. Тыштат тыгак жапыштыже да сай качестве дене шуктат манын ӱшан уло. Чыла пашам мучашлымек, Йывансола велыш чапле кӱвар гоч кудалаш лиеш.
– Моло ялысе корным шотышто кучымо паша кузерак шукталтеш?
– Шукерте огыл районышто сессий эртыш, тушто тиде йодышымат ончымо, корно фонд лимитым шеледыме. Ме кажне яллан тыгыде кӱм ойырена, тудым эн уда корно кумдыкыш шарена. Тыге ий еда ышталтеш. Тидлан ял калык таум ойла. Такшым яллаште корным ачалыме йодышым эреак шинча ончылно кучаш тыршена.
– Тендан илем кундемыште Эҥыжсола кугу ялыште пӱртӱс газым шукертсек вучат. Кунам вучен шуктат?
– Ала-кузе тиде ял ӧрдыжеш кодо. Эше Кӱшыл Регежыште газ уке. «Газпором газраспределение Йошкар-Ола» ООО гыч серышат толын ыле. Тушто районышто эн ончыч газым Эҥыжсолашке да Топкавлак кундемысе Шинурыш пуртымо нерген ойлалтеш. Ме Эҥыжсола ялыш тенияк газ миен шуэш манын ӱшанышна. Догазификаций программе дене Руш Лаждӱр ялыш (тушто Яндимировмыт ик еш ила) газ пуртымо йодышым рашемдыме.
– Колынам, Ӱлыл Регеж ял лишнысе плотина воктене йӱштылмӧ верым келыштарыме. Тудын дене калык пайдалана?
– Тиде йодышымат ме ӧрдыжеш коден огынал. Индивидуальный ик предприниматель дене тений майыште Ӱлыл Регеж плотина воктене йӱштылмӧ йӧнан верым ышташ кутырен келшыме ыле. Тудо чылажымат палемдыме семынак ыштен шуктыш. Леведышан беседкым ыштыме, ӱстел, теҥгыл-влакым, вургемым кудашаш да чияш верым келыштарыме, шӱкшакым погаш йоҥгытым шындыме, туалет лийын, указательым возыман плакат-влакым сакалаш профиль дене каркасым йӧнештарыме. Ик арня гыч миен ончална – шукыжым сӱмырен пытарыме ыле, ӱстембалым зажигалке ала шырпе дене йӱлалтен когартеныт. Тышке канаш эсогыл пошкудо Шернур район гычат толыт. Мый ӧрам: чылажымат канаш толшо-влаклан йӧнан лийже манын ышталтеш, но теве кузе аклат самырык-влак мемнан тыршымынам! Вет чыла тидым ышташ окса кӱлын, роскот ышталтын. Варажым верысе рвезе-влак чыла тидым уэш ачаленыт.
Снимкыште: Т.Чиркова.
Авторын фотожо.
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Комментарии 7