Предыдущая публикация
Эки күйөөлүү аял / 14-баракча
================
- Мен ошону аяп гана жүрөм, - Самат улутунуп койду.
- Саадатты катуу сүйсөң керек?
- Сүйүү.. . кайдагы сүйүү, ал бир ныптасы иштебей ооруп зорго айыккан.. .
- Сен аны аяп жатасың, эгер сени ал аяса мындай иш кылбайт эле го?
- Айла жок аяйм да, күйөөсү аяп мамиле кылганда мындай болмок эмес, зорго сакайтып алгамын.
- Аа-а байкуш десе, кыскасы сен, аны жүрөгүңдөн аяп мамиле кылат экенсиң да, ээй тагдыр эй, кээде кызык тагдырга туш болосуң, боорукерди таш боору тепсендиге калтырат экен да. Сенин бул чийеленишкен тагдырың бул дүйнөдө жалгыз эместир, жашоодо толуп жатат, билинбеген өмүрдө нелер гана болбойт десең.. .
- Ошондо-ой, аял-эркек дос болот десе ишенишпейт, сенин мамилең мага достордой эле, сени менен сүйлөшсөм эс алып калчу болдум, ичтеги сыр адамды бук кылып акыры өлүмгө да алып келет экен, чынында кыйналып бүттүм, - экөө көпкө сүйлөшүп отурушту, Айдана келип аларды көрүп эле:
- Дагы каякка барганы атасыз? - деди апасына.
- Каякка бармак элем, отурабыз жөн эле.
- Апаңды азыр алып кетем, Нурмира жок болсо эле иче албай калат белек, Бүбай үйдө күтүп жатат, - деп Самат тамашалады.
- Мейли, бара бергилечи, өзүңөрдү-өзүңөр билгиле.
- Биз эмне алыска кетет белек, Бүбайга эле жолугуп кайра келем, - Миргүл Самат менен ээрчише сыртка чыкты. Эки жакты каранып алды, деги адамдарга илээ жок да, үйүнө бирөө келсе да кеп кылат, ошондуктан өзүнө сөз ээрчиткенден сактанып алды. Көзүнө үй ээсинин аялы чалдыкты: "Ка-ап, эмне деп ойлойт эми " деп ойлоп жөнөп кетти. Алар келсе Бүбай чүмкөнүп алып уктап жаткан экен. Самат көнө элек болгондуктан анын үйүнө өзү баргандан тартынып Миргүлдү ала келген. Ээрчише кирген экөөнө Жази:
- Апам ооруп жатат, - деп айта салганда угуп калган Бүбай ордунан тура калды:
- Келгиле.. .
- Түнү менен уктаган эмессиң го? - Миргүл аны сырдуу карап, жылмайып койду.
- Жо-ок, салмактанып эле башым ооругандан жата калгам, Жази, чай алып келчи.
- Чай ичкенден тажадык, андан көрө бирдемең болсо алып келип калчы, - Миргүл Саматка карап көз кысты. - Пиво эле ичебиз.
- Нурмира эженин жогу жаман болду, ал болгондо эч камсанабай алып келе калат элем, - деп Бүбай күлүп туруп сыртка чыкты да, Жазини жөнөттү. Бир аздан кийин ал эки пиво көтөрүп келе калды, анан казан-аяк койгон столунун алдынан жарым бөтөлкө арак алып келди.
- Миргүл эже экөөбүз муну ичебиз, - деди да стакандарга арак куюп, бокалга пиво куюп Саматка сунду. - Алып коюңуз эми сүйлөп, - деди көздөрүн күлмүңдөтө ага сырдуу карап, стакан тийиштирди. - Ден соолукта бололу ээ, эже?
- Ооба, денсоолук болсо баарына жетет экен адам баласы, ууч топурактан сырткары болсок жакшылык өзү келет экен, ынтымак болсун, - деп Миргүл дагы алып ийди.
- Ой азаматтар оой, жөн эле суусап жаткансыңар го? - Самат экөөнү карай күлдү.
- Элестет, суусабаса деле ал-ал деп жатса кантип албай кое аласың, адамдын көңүлү гүл деген, ичпейм деп такыр айта албайм, - Миргүл актана кетти.
- Актанбай деле кой, көптөн бери Нурмира жок аябай зериктиң го, ал зорго эле жүргөндүр, ага барып келбейлиби?
- Барса барып келели, качан барабыз?
- Менин колум бошобойт, сиздер барып келиңиздер, мен эжеге берчүмдү берип жиберейин, - Бүбай аларга карады. - Менден салам айтып коесуздар да, - кылыктана Саматка карап койду.
- Сөзсүз айтабыз, тартууң көбүрөөк болсо эле айтып коебуз, - Самат дагы култуңдай күлдү. - Сенден салам айтпай анан.
- Самат айтат, мен билбейм, салам дубаңды ошого дайында, - Миргүл дагы ага жараша сүйлөдү.
- Эмнеге?
- Ошо.
- Кызыксыз го, эже? - Бүбай чычалагандай кызандап кетти. - Эмнеге антип атасыз?
- Бүгүн көрүп атасыңбы мени, же такыр эле тамашалашып көрө элек белек, ушунча да көтөрүмүң жокпу, ой бо-ой Бүбайжан, мен сени эмне дээр экен деп койсо.
- Ошентип дагы тамашалайсызбы? - Бүбай кайрадан кабак ача кыткылыктап күлүп ийди.
- Күлүп эле жүрчү, айланайын, бир паста ааламды кара булут каптагандай бүркөлдүң да? - Миргүл ордунан козголо колун булгалап койду. - Ааламды кара булут каптаса да, эч качан адамзаттын көңүлү карайбасын, кара булутту шамал айдап кетээр бир күн, көңүлдү агарта албайт эч ким.
- Акын болуп кеттиңиз го?
- Болсо эмне экен, ыр жазам.
- Ыраспы?
- Ооба.
- Жазган ырыңыздан айтып бербейсизби?
- Айтса айтып берейин:
Жарыктык, кандай сонун жалган дүйнө
Өмүрүң өтөр бир күн өкүндүрө.
Жашоонун эң акыркы мүнөттөрү
Кимди гана селт эттирбейт эске түшсө.. .
- Ай-ий, өзүңүз жаздыңыз беле же бирөөнүкүн жаттап алдыңыз беле? - Бүбай чындап эле ишенбей сурады.
- Мүмкүн башка нерсе уурдайттырмын, бирок бирөөнүн ырын меники деп айтуудан алысмын.
- Аябай ойлонто турган сөздөр экен, кимдер гана ойлобойт акыркы мүнөттү, ушинтип өмүрдөн өтөөр кез келет деп ойлонуп күткүчө билбей туруп өткөн жакшы го ия, эже? - Бүбай ойлонуп калды. - Кайдагыны айтып жүрөктү оорутуп койдуңуз, эже?
- Ал жүрөктөн чыккан сөздөр, Бүбай, атайын жаза албайм, өзүнөн-өзү келгенде жазганга үлгүрбөсөм кийин андай жаза албай калам.
- Илхом деңиз.
- Ошондой болсо керек?
- Сүйүү жөнүндө жазасызбы?
- Арак ичип мас болгонду эле билет дейсиңби, сүйүп да көргөмүн, сүйүү жөнүндө да жазам, - жылмайып алды.
- Айтып бериңизчи, жагып калды мага ырларыңыз.
- Ооруп турат жүрөгүм карабачы.
Канчалык мени сүйүп турсаң дагы.
Көз карашың өрттөп кетти жүрөгүмдү.
Суранам, ашыкча сөз деги айтпачы.. .
- Чын эле жакшы жазат экенсиз.
- Акын экенсиз чынында, - Самат сөзгө аралашты.
- Ыр жазгандын баары акын эмес, ырдай билгендин баары ырчы эмес деп коет го?
- Туура, эже, эл ичинде кандай гана таланттар бар, деги укмуш экенсиз.
- Аракты эле жакшы ичет дедиң беле, сиңдижан, - Миргүл күлүп калды. - Ичип да коем, арак кээде кыжаалат ойдон арылтып коет, ырдап да коем, бала кезде ырдагым келсе апам каршы болуп: "Артистер бузулуп кетет, сен артист болом десең турпагымды түйүп берем" деп мени урушуп койгон. Ошентип асыл максатымдын бири аткарылбай калган.
- Жаман болуптур, мурункулардын түшүнүгү ошондой эле да.
- Алар эски кишилер болгон, ошо апаңдын тилин алып сөзүн уккан сен ыймандуу кыз экенсиң да?
- Ыймандуу болгондо кандай, бирок өмүр бою ичимден өкүнүп жүрүп өтө турган болуп калбадымбы? - Миргүл улутунуп алды.
Бир кезде сахнадан өзүн элестетип алып чоң максат койсо да ишке ашпай үмүтү жанып арманда калганына көкүрөгү өйүп турган өңдүү.. .
- Мейли эми ойлонбоңуз, азыр биздин отурушубуздун көркүсүз го, жетет ошол деле? - Бүбай күлүп койду.
- Чынын айтсам сен деле аябай жакшы ырдайсың, сенин үнүң аябай ачык, бийик дагы.
- Мен зериккенде, же отурушта эле ырдап койбосом ырчы болууну максат деле кылган жокмун.
- Эми ар кимдин өз каалоосу бар да, кой, Бүбай, мен кеттим, түш болуп калды, аябай отурдук, - деп Миргүл туруп кете турган болду эле Самат аны токтотту.
- Балаң ыйлап калдыбы, анча эмнеге шаштың?
- Миргүл эже ыр жазганга шашып атат.
- Ооба. Илхамым келип калды.. . - Бүбай аны узатып чыкты. - Кой эми кире бер.
- Миргүл эже, Самат аке чындап эле үйлөнөт бекен?
- Төрөй турган болсо дейт.
- Саадат эжечи?
- Ажырашат да ушинтип жүрө бермек беле?
- Билбейм, дагы жолугабыз го?
- Мейли, анда мен барайын, сен жакшылап кармай бер, жаңыдан эле башталды го? - Миргүл басып кетти.
- Жакшы барыңыз, - Бүбай каткырып койду.
Самат экөө көпкө отурушту, Бүбай көз кыйыгын сала Саматты улам карап коюп отурганда:
- Сүйлө, Бүбай, - деди Самат.
- Эмнени сүйлөйүн, сиз баары бир Саадат эжеден кете албайсыз, эгер ал билип калса эмне дейт, сиз анын мыйзамдуу күйөөсүсүз да?
- Андан кам санаба, сен мага уул же кыз төрөп берсең болду, ал эчтеке дебейт, экөөбүздүн жашообуз алда качан экиге бөлүнүп калган.
- Бүтүрсөңүз анан көрөбүз, ага чейин…
- Эмне ага чейин, качкың келип жатабы, эми менден кача албайсың, баары бир менин колума түшөсүң акыры, - Самат аны бөйрөктөн чукуй тийишип, тамашалап жатты. - Мен бир жармаштымбы жарганаттай жармашып чыкпайм, колго түшкөн коенду кое берген оңобу дегенди билесиңби? - Самат аны копол кыймылы менен жулмалап өпкүлөп бир аздан кийин бышылдап өйдө болду.
- Коюңузчу эй, жаман киши экенсиз, болду дейм! - Бүбай кыткылыктап, анын алдында маашырлана кылыктанып жатты.
- Болбойм, абдан ширин экенсиң жыттаган сайын кумарым канбай жатат, - Самат кайра басып жыгылды, экөө көпкө чейин ооздорунан өбүшүп, бойлошуп, бири-биринин бутуна бутун асып алышып жата беришти. Саматтын курсагы эле тоскоол болбосо экөөнүн айырмасы билинбей калды бул учурда. Он үч жаш айтканга улуу көрүнгөн менен аял менен эркектин ортосундагы мамиле билгизбей коюшу мүмкүн экен. Канчалык өзүнүн жаштыгына чиренип, боюн ала качканы менен кумар деген кумар экен да…
- Кызым келип калбасын, туруңузчу, - Бүбай Саматты өзүнөн ары түрттү. - Туруңуз дейм.
- Койнуңа киргим келип жатат, өзүмдү кармай албай калдым, - Самат аны кое бербей кучактап алып мойнунан, көкүрөгүнө колун салып төшүнөн өөп жатты.
- Болдучу, болду дейм, балдарым келип калат, - деп Бүбай суурулуп чыгып жоолугун оңдоп, кучагынан чыгып кетти. - Уялбайсызбы?
- Эмнеден уялам?
- Чак түштө, - кылыктуу, ага ичинен ыраазы болгондой күлүп койду. - Чак түштө бирөө көрсө же Саадат эже келип калса…
- Ал менин артымдан баспайт, эгер түшсө эмне болоорун жакшы билет ал, - Самат компоюп койду. - Мен өзү бир гана сүйлөйм.
- Укмуш адамсыз го, эркектердин баары аялына ушундай мамиле кылса…
- Өзү ошого жол берген, менин артка кайтпасымды жакшы билет.
- Ошончолук болгон экен, ажырашып алсаңыздар болбойбу?
- Анын өз убагы келет.
- Эмне, аялыңызды катуу сүйөсүзбү?
- Сүйүү дегенди жаш кезимден башыман өткөзгөнмүн, эми болсо жөн гана сыйлашып жашагандан өтөөрү жок.
Следующая публикация
Нет комментариев