Предыдущая публикация
ИФФАТ.
3-қисм.
Муаллиф: Дилором Қосимова.
—Тушунмадим? -Беҳруз Шаҳнозага синчков қаради.
—Айтяпманку, қачон? Ким билан? Нима қилганизи эслолмайдиган даражадасиз...
Яхши бориб келинг.
—Шошма! -ортига қайтаётган аёлини қўлидан тутиб қолди. —Нималар деб валдираяпсан?
—Валдирашни сизга чиқарган. Кеч қоляпсиз. Келсангиз гаплашиб олардик.
Шаҳноза қўлини тортиб олдида. Уйга кириб кетди. Беҳруз дарвоза хонада бироз серрайиб қолди.
Телефонига қўнғироқ бўлгани сабаб, ҳаёлини йиғди. Гаплашиб бўлгач, сал аввал нонушта қилаётганда, Шаҳноза кўчага олиб чиқиб қўйган, машинасига ўтириб, кетди.
Шаҳноза машина ҳайдашни билгани учун, ҳар тонг Беҳруз тайёрлангунча машинани кўчага олиб чиқиб, тайёрлаб қўярди.
Беҳруз яна ҳаёлида Шаҳнозани гапларини ўйларкан. Ферузани тўйи бўлди деган кун, аламидан ичганини, эртасига эрталан, қандайдур бошқача уйғонганини эслади. Орада нима бўлганини билмайди.
Ўша тонг, ўзи ҳам сезганди, кечаси ҳар тунгидек ўтмаганини...
—Ҳўш нима гапинг бор эди менда? -кечки овқатдан кейин, Шаҳноза токи ошхонани йиғиб келгунча куни билан ўйлангани, Шаҳнозани нима гап айтишига қизиқиб, тебранма стулда таҳминлар қилиб кутаётганди.
—Ухлаб қолгандурсиз деб ўйлагандим. Яхши уйғоқ экансиз. —Шаҳноза, ётоқ четига омонат ўтирди. —Сиздан жавобимни беришингизни сўрамоқчиман.
—Нимааа? -Беҳруз мингта таҳмин қилса ҳам, бундай гап кутмаганди. —Сен эсингни еганмисан? -деди ёв қараш қилиб.
—Эсим жойида, ҳар қалай, Беҳруз акааа деб, Аҳмад акани бўйнига осилиб кетаётганим йўқ. Одамларни ажрата оламан.
—Аҳмад акани қаердан танийсан? -Беҳрузни росмана жаҳли чиқди. Аёлини қўшни эркак ҳақда гапирганини ҳазм қилолмасди ҳам.
—Буни гап келганда айтдим. Қўйиб юборинг мени. -силтаниб ўзини ортга олган, Шаҳноза алам билан қаради.
—Чет элга магистрга ўқишга қабул қилиндим. Ўқимоқчиман. -деди қатъият билан.
—Сен ақлдан оздингми? Қандай қилиб, эрли, оилали бошинг билан четда ўқимоқчисан?
–Шу сабаб жавобимни берингда, мен мустақил бўлмоқчиман.
—Сен эрли аёлсан энди. Ҳеч қачон мустақил бўлолмайсан!
—Қани ўша эр? Мен ўзимни эри бор аёлдек ҳис қилмаяпман! Мен кечаси эрим севганини тушида кўряпти деб, алам қилиб ишиб-кўпиб йиғлайдиганлар тоифасидан эмасман. Қадрим йўқ жойдан, қадамимни узаман. Эрсиз қолаётган эмасдим. Ойижон бориб, қўймадику, келин қочиб кетиб, шарманда бўлиб, гап-сўзлардан қочиб юрибмиз тезроқ тўй қилиб, эл оғзини ёпай...
—Қизишяпсан! Бир адашиб бошқа исм айтибман, ота гўри қози хонами шунга? -Беҳруз кўнгилсиз уйлангани билан ажрашишни ўйламаганди. Ферузани ёқтиргани билан, насиб эмасдурда, бўлганда, айнан тўйи куни, висолга бир неча соат қолганда, ғойиб бўлгани....
—Бир умр хорланиб яшашни истамайман. Мен ҳақимда хоҳлаганизча ҳулоса қилаверинг. Ҳаётга енгил қарайди денг майли. Аммо мен бундай ҳаётда росдан яшолмайман.
Нарсаларим тайёрлаётгандим, эрталаб кетаман. Яхшики, ҳали эски қайлиғиз билан топширган аризангиз сабаб бизники кечикканди. Бу ҳам яхшиликка бўлган экан.
—Ҳеч қаерга кетмайсан. -ўрнидан туриб, кетаётган аёлини қайта жойига ўтказди Беҳруз. —Мени қўядиган хотиним йўқ!
Кўп қаватли уйларнинг бирида, учинчи қаватдан кечки шаҳар кўчаларини томоша қилаётган Феруза, чайқалиб келаётган Сарварни биттада таниди.
—Ичиб олибдимикан? -деди юраги зимиллаб, Сарвар баъзи-баъзида ичарди ҳолос. Аммо ўша куни, гап билан Ферузани маралний эзарди.
Эшик қўнғироғи чалинганда, чуқур нафас олиб, эшикни очаркан. Ҳозир эшитадиган ҳақоратларига ичидан ўзини тайёрларди.
—Яхши келдингизми? -эшикни очган Феруза деворга суяниб зўрға турган Сарварга ёрдам бериш учун, қўлини чўзди. —Келинг ёрдам бераман.
—Торт қўлингни! -Сарвар гандираклаб, уни туртиб ўтиб кетди.
Феруза чуқур хўрсиниб, эшикни ёпди.
—Сарвар ака, ўзингизни бунчалик қийнаманг. Мен дугонам билан гаплашдим. Ижара уй топиб берадиган бўлди. Шу ҳафта кетаман. Ота уйимга бир неча ой ўтса қайтаман.
—Эртароқ шу нарса келмабдида, қовоқ миянгга. -Сарвар Ферузани сочидан ушлаб қўлига ўради. —Биласанми нима? Бугун Сабина мен билан алоқаларини узди. Сен билан сохта эр-хотин бўлсак ҳам, уни отаси уйланганга бермаслигини айтибди. Ҳаётимни барбод қилдинг сен юзсиз.
Силтаб итариб ташлади. Қизни сочи қўлига ўралгани учун, итарган пайтда тортилиб, оғриқдан жони чиқай деди.
—Сен ифлос қочиб кетиб билган .... **** келгансан, керагини олгач унга керагинг бўлмай қолиб ташлаб кетган шундайми?
Ўзингни маъсума тутиб, ҳудди сени ўғирлашгандек эртак тўқигансан.
Бу сафар Сарвар жаҳлда, оёғига эрк бериб, жиркангандек бир тепкилади.
—Аллоҳ шоҳид мен ҳеч нарса қилмадим. Мен қочмадим. -деди Феруза ҳам тана ҳам қалб оғриғидан изиллаб йиғларкан. Нозик жуссасига Сарварни кучли тепкиси оғирлик қилганди.
—Қанчиқ, ифлос, беномус. -Сарвар мастлиги учун, гандираклаб, Ферузага ташланди. —Иффациз, ҳаётимни барбод қилдинг сен. Фоҳишааа.
—Мен фоҳиша эмасман! -аламдан бақириб йиғлаб юборди Феруза.
—Унда исботла! -Феруза кўзи қонга тўлиб, ташланган Сарвардан, ўзини четга олди.
—Ҳа нима? Ўзингга ишонмайсанда, яна тан олмайсан бузуқилигингни? -бу сафар Сарвар Ферузани кўйлагига чанг солиб елкасини йиртиб юборди.
Ферузани қўрққанидан жони ҳалқумига келди.
—Фоҳиша эмаслигингни исботлачи. Кел нега ундай қарайсан? Ўзингга ишонмайсанда-а?
"Иффатинг ўзингда эканини исботла! Сен билан ичкарига кирамиз. Мен билан бирга бўласан. Бокира бўлдсанг....."
Ферузани қулоғи чийиллаб кетди. Беҳрузни гаплари жаранг сочди.
—Бу ёққа юр....
Сарвар хонасига тортқилаганда, ўзига келди. Ферузада қандайдур ёввойи куч пайдо бўлиб, жиддат билан Сарварни итариб юбордию, энг яқин эшик, ювиниш хонасига ўзини урди. Тезлик билан эшикни қулфлаб, ерга чўккалаб, қолди. Шу қадар алами тошдики, шунча пайт учида йиғилган ёшларини озод қилди....
Ишончсизлик нима у? Инсонни атрофдагиларгаку, майли. Ўзига ишонмай қўйиши қандай туйғу эканини биласизми?
Ферузада айнан шу ҳолат эди. Ўзига ишонмай деса, билгани ҳеч бир ёмон иш бўлмаган эс-ҳуши ўзидалигида.
Ишонай деса, Беҳруздаги суъратлар...
Ахир Ферузани ухлатиб қўйган пайтларида, уйқусида нималар бўлганини билмайди.
Кечаси билан қўрқув босиб ухлолмади. Ўша ювиниш хонасида, ўша мук тушган жойида ўтириб тонг оттирди.
Аста хонадан чиққанида, Сарвар ўша ерда, каридорда донг қотиб ухларди. Ҳатто оёқ кийими ечилмаган...
Феруза аста оёқ кийимини ечдида, Сарварни бу ердан силжита олмаслигини билиб, ҳам қўрқуви сабаб, Уни хонасига олиб кириш фикридан қайтди.
Уйғониб қолиб, яна ташлансачи?
Ётоқхонадан ёстиқ олиб чиқиб, авайлабгина бошини кўтариб ёстиқни жойлади.
Кейин, устига юпқароқ ёпинчиқ ёпти.
Кечаси ўйлаган реъжасини амалга ошириш учун, ёпинчиқни очиб, секин Сарварни телефонини чўнтагидан олди.
Яна ёпиб қўйгач, кийимини алмаштиргани кириб кетди.
Бошида оғриқ билан уйғонган, Сарвар сўкиниб қўйди.
—Ферууз. -деди ётган жойида бақириб, —Феруз дедим, ўлиб қолдингми?
Садо келмагач, иложсиз ўрнидан тураркан, кеча нималар бўлганини эслашга уринди.
Сабина билан тортишиб қолганлари, Сабина орамиз очиқ деб кетгач, аламидан ичгани. Келиб Феруза билан жанжаллашганларини эслаб, хоналарда қизни ахтарди.
—Оббоо қаерга кетди бу энди? Телефонин қани экан?... Асаб бошимни оғриғи шу ҳам. Йўқолиб кетса ҳам, рози эдимку, опам борда ўртада -ошхонада стол устида турган телефонини олдию, пешонасига бир шапатилади. —Уни рақамини билмайманку.
Бироз ўйлангач, опасига қўнғироқ қилди.
—Опа қайнисинглингиз бормадими? -деди салом аликдан кейин, муддаога ўтиб.
—Келди, шу ерда. -деди Зебо вазминлик билан.
—Бетарбия десам, ёнини оласиз. Бир оғиз айтмай кетганини кўряпсизми? -деди Сарвар ёмонлаш имконини қўлдан бой бергиси келмай.
—Ҳей хотинларга ўхшаб, кет кавламай ўл хотинчалиш. -деди Зебо жаҳли чиқиб. —Сени деб келибди. Севганинг билан учрашиб-гаплашиб, сизларни яраштириб, кетмоқчи. Бирга боринг кўндирайлик ўша қизни деб, икки соат ялинди менга.
.—Опа у билан учрашганни фойдаси йўқ. -деди Сарвар ҳафсаласиз.
—*** шу кафеда бир соатдан кейин учрашамиз. Келиш-келмаслик сени хоҳишинг.
Зебо аччиқ қилиб гапирдида телефонини ўчириб қўйди.
—Тавба қилдим. Ҳудди Феруза опамни синглисию, мен синглисини ҳафа қилган куёвдек муомила қилдия.
Сарвар ўзига-ўзи минғирлаб, одатига кўра кофе тайёрлаб ичди. Бироз телевизор кўрган бўлди. Интернетга кириб, бироз титкилади. Аммо ҳаёлини жамлолмади.
—Балки росдан Феруз, Сабинани кўндира олар.
Ўрнидан шахд билан туриб, кийимини алмаштириш учун кириб кетди....
Зебо айтган кафега келганда, ҳали таниш чеҳралари келмаган экан. Четроқдаги бир столга ўтирҳб, телефонини титкилай бошлади.
—Ҳаа Шаҳло, кафедаман... билмадим қанчада бўшашимни.... Эйй айтдимку, анавини хотини гаплашиб олайлик деб хит қилди.... билмадим кутайчи, гаплашиб эридек униям жавобини бераманда, олдингга бораман.... Ўзи вақтим йўқ эди. Бир соат минғирлади телефон қилиб.
Сарвар таниш, овоздан энди ортга қараб, Сабинага ўзини кўрсатмоқчи эди. Гапларидан тўхтаб қолди.
Сезди гап Феруза ҳақда кетаётганини.
Демакки, Сабина жавобини бердим дегани Сарварми?
Ғазабдан телефонини қаттиқ сиқди. Ичидан шу қадар вулқон қайнардики, пажарнийни суви етмасди гўё бу вулқонни бостиришга.
—Эйй Шахло, биласанку мени....-Сабинани баланд ўзига ярашмаган тарзда кулди. Сарвар олдинги сипо Сабина алмашиб қолган деб ҳам ўйлади бир лаҳза. —Сигирдек соғдим ўзиям. Пулини назарот қиладигани йўқда, ғирт етим, шунга қанча десам ўрнида топиб берарди.
ФЕРУЗА
Кечаси билан ҳаммом эшигига суянганча, ухламай ўйлаб чиқдим.
Тушунганим шу бўлдики, мен ҳам эл қатори ўзимни ўйлаяпман экан.
Ўғирлашлари ҳаётимда туб бурилиш бўлди.
Ўзимга ишонмаслик даражасига олиб келишди. Агат мақсадлари мени эл кўзига бузиқи, қилиб кўрсатиш бўлган бўлса, мақсадларига етдилар.
Одамлар у ёқда, турсин, ҳатто ўзим ҳам, поклигимга шубҳа қилар даражага етдим.
Мен ҳам ўзимни ўйладимда, бўлмаса, Беҳруз ака уйланган кун борармидим?
Ҳўп агар менга ишониб, мени деганда, Беҳруз ака уйланган қиз нима бўларди?
Мендан баттар аҳволга тушмасмиди?
Тўй кечаси қайтган қизни, одамлар нима дейишарди?
Юзи қора экан!
Мен бу таърафини ўйламадим.
Мен ўзимни ўйладим.
Сарвар акага турмушга чиққанимчи? Барибир ҳаммани кўзига ёмон, қочоқ қизга айланиб бўлгандим.
Хоҳламаётган экан, бу сафар росдан қочсам бўлмасмиди?
Одамларни гап-сўзлари, дадам ва акамни ишончсиз нигоҳларидан қочиш учун, ҳам турмушга чиқдимми?
Бир қарорга келдим. Тонгда ёришгач, Сарвар акани телефонидан, "Аçkim" деб сақланган рақамни ўзимга кўчирдим.
Ёлғиз боролмайман. Янгам иккимиз тушунтирсак, бизга ишонар?
Шу мақсадда, ота уйим остонасига бориб эшик қоқдим.
Янгам, роса қаршилик қилдилар, мени койидилар. Менга ишонишини айтдилар.
Аммо мени қатъийлашган, қайсарлигим олдида, шунча гаплари ҳавога учди.
Сабина билан қўнғироқлашиб, У айтган кафеда, Уни вақтига қараб учрашув вақтини белгиладик.
Мен ҳаммасини ҳал қилишга ҳаракат қиламан. Сарвар акани севган қизи билан яраштириб қўяман, насиб қилса, кейин....
Кейин дугонам топган, ижара уйга кўчиб ўтаман...
Яна бироз муддатдан кейин ота уйимга қайтсам бўлади. Ҳозир бироз эрта.
Биз учрашув белгиланган кафега етиб борганимизда, Сабина аллақачон келиб бўлган экан.
Янгам суъратини кўрган экан, таниб қолдилар.
Сабина тирноқларига термулганча телефонда берилиб, ким биландур гаплашаётган экан.
Яқин одами бўлса керак дедим-у, ҳаёлимга зип этиб, Сарвар ака келди.
Ҳойна-ҳой У билан гаплашаётган бўлса керак.
Балки мен билан учрашаётганини ҳам айтаётгандур.
Биз Унга яқинлашгач, кейинроқ қўнғироқлашишини айтиб, телефонини ўчирди.
Биз саломлашгач, янгам билан Уни қаршисига ўтирдик.
—Ҳўш, "гаплашиб олмасак бўлмайдида." Деб қон қилдингиз, нима гапингиз бор менда?
Қиз табиий чиройли, юзлари сутда чайилгандек оппоқ-тинниқ. Бўртирилмаган пардози, чиройига-чирой қўшган.
Бундай қизни севмасликни иложи йўқ!
Аммо чирой билан биргаликда, жуда совуқ эди нигоҳлари.
Албатта севганига тегиб олган, қизга қандай қараш мумкин?
—Сиз билан Сарвар ака ҳақда гаплашмоқчи эдик. -дедим муддаога ўтиб. —Мен жуда ҳижолатлиман, ўрталарингизга суқилган тиканакдек ҳис қиламан ўзимни. Мен кетяпман у уйдан, сиз Сарвар ака билан гаплашиб олинг деб....
—Биз Сарвар ака билан кеча гаплашадиганимизни гаплашиб бўлганмиз. Орамиз очиқ бўлган.
Мен бошқасига турмушга чиқяпман. Ўзи Сарвар ака билан уйлангандаёқ йиғиштиришим керак эди муносабатларимизни.
—Илтимос мени деб севгингиз увол бўлмасин. Керак бўлса ота-онангиз билан ҳам ўзим гаплашаман. -дедим, қизни чиройли, аммо ҳиссиз юзига термулиб, ота-онаси ҳақда гапирганимдан кейин уни кўзлари катта-катта очилди.
—Керакмас! Тинчгина оилангизни асрашни ўйланг. Мени ота-онамни ўрага тиқмай. -деди қандайдур кўзлари ўйнаб.
—Ахир улар қарши бўлса, кўндиришга ҳаракат қиламан. Ёқтирганинг уйланган экан деб қаршилик билдиришаётган бўлса....
—Керакмас дедим! -қиз бироз тутоқди. —Ота-онам мени Сарвар ака билан гаплашишимни билмайди. Умуман йигитлар билан дўстлашишимга ҳам қарши улар. Агар росдан менга биронта ёрдам бермоқчи бўлсангиз, эрингиз билан мени тинч қўйинг. Шу етади.
Қизни гапларига ҳайрон бўлганча Сарвар акани кечаги гапларини эсларканман.
Қаердандур Сарвар ака пайдо бўлди. Сабинини тирсагидан, маҳкам сиқиб, тургазди.
—Сииизз! -деди Сабина ҳайратини яширмай.
—Сен ахир менга кечагина, ота-онам рози бўлмас экан, сизга турмушга чиқишимга деб айтдингку. -деди Сарвар ака, мендаям савол туғдирган гапни эслатаркан.
—Меенн мен.
—Демак сал аввал дугонанг Шаҳлога айтган гапларинг рост шундайми? -деди Сарвар ака қандайдур дард билан. —Мен мени шу ерда эканимни билиб, атай шу гапларни айтяпсан деб ўйлагандим. Опам менга шу ерда учрашмоқчи эканингизни айтгани учун, сен атай шу гапларни айтяпсан деб ўйлагандим. -деди Сабинани тутиб турган қўли бўшашиб.
—Соғин сигир де? Ҳеч кими йўқ етим де? Эссиз увол сенга севгим.
Сени асл юзингни наҳот шунча пайт билмадим. Тўйим куни йиғлаб гаплашганинг майли, рашк қилиб, келинни олдига кирманг деганинг майли. Аммо ундан олдин йиғлаганингчи? Ахир бу нега керак эди.
Сарвар акага ачиниб кетдим. Ҳудди ўзим Беҳруз акани ёнига борганимдаги абгор ҳолатимни эслатдилар.
—Тушундим. Буниян сабабини тушундим. Ахир сен, дўстим Моҳирни қизчаси билан бирга турасанку. Гап айланиб менга етиб келишини билгансан. Тўғрими?
—Тўғри. -деди Сабина ҳайратимни ошириб. —Мен ўқимоқчи бўлганимда, дадам "ўзингни-ўзинг эпласанг ўқи" деганлар. Агар ўқимасам, опамга ўхшаб, турмушга бериб юборарди. Золим қайнона, латта эр билан яшаб, умрим ҳароб бўларди.
Мен ўзим учун курашдим.
Ҳаёт менга дадам орқали шарт қўйди. Мен ҳам йўлимда учраганидан фойдаланиб, ўзим учун ҳаракат қилдим.
Менда бир сиз эмассиз.
Бошқалари ҳам бор.
Сиз билан алоқаларимизни тўхтатишимни сабаби, сиздан олдингидек фойда кўрмаяпман.
Вақтимни бекор ўтказгандан, тўхтатишни маъқул кўрдим.
Уни гапларидан, мен титраб кетдим. Янгам қотиб қолганди. Сезяпман укасига ачиняпти.
Тарсаки овозидан чўчиб тушдим, Сарвар ака, Сабинани гапларига чидолмай, охири унга тарсаки туширди.
—Сен ҳам қиз боласанда-а? Сен ҳам инсонсанда шундайми?
Хор бўласан шу кетишингда, бир кун итдек хор бўласан.
Афсусланасан.
Аммо кеч бўладими деб ачинаман.
—Сарвар шошма!
Сарвар ака янгамни чақириғига парво ҳам қилмай, чиқиб кетди. Янгам ҳам, ортидан чиқиб кетди. Мен ҳамон ҳозиргина бўлган воқеаларни таҳлил қилганча қотиб турардим.
—Эринг бошингдан қолсин! Учрашувга оёғим тортмаганди ўзи. Сал маккоралик қилиб ўзингга ўргатиб олсанг бўлмайдими? Шундан умид қилгандим, эеййй...
Сабина қизарган юзига кафт босиб, менга зарда қилганча чиқиб кетди.
Мен эса ҳайрон, У нималар деди?
—Кеттик Феруза! -янгам эшик таърафга асабий қараб қўйди. —Сарвар У ҳақда айтганда, умуман бошқача тасаввур қилгандим.
—Бекор Сарвар акага бу манзилни берибсиз. Қай аҳволга тушганини қаранг. -дедим хўрсиниб.
—Мен қаердан билай бундай бўлишини. Балки росдан яраштириб қўярмиз деб ўйлагандим. Бу бола қайга кетди энди. -яна асабий ташқарига қаради.
—Улгурмадингизми?
—Ҳаа такси тўхтатиб кетиб қолди.
Янгам, Сабина ҳақдаги таъсуротларини айтиб келди келгунча. Мени ҳаёлим тарқоқ.
—Майли Феруза яхши қолинг. Сарвар келса менга айтиб қўярсиз. Телефони ўчиқ, қайларда экан бу бола.
Такси чақирдик, аввал мени ташлайдиган бўлди. Янгам кетар чоғи укасидан ҳавотир олиб, роса тайинлади.
—Сиз ҳам қўнғироқ қилиб кўрингга, мен уйга боргач, ишлар билан бўлиб, телефонга вақтим бўлмай қолиши мумкин.
—Ҳўп! -дедим-у, кетаётган такси ортидан қараб, хўрсиндим. —Ахир менда рақами йўқку.
Уйга кириб нарсаларимни йиға бошладим. Эртага кетаман. Дугонам бугун хона тайёрлаб қўйишларини айтганди.
Орада янгам, қўнғироқ қилди. Укасини сўраб. Келмади, дедим. Телефони ҳамон ўчиқлигини айтганда, тасдиқлаб қўя қолдим.
Кийимларимни йиғиб, қўйгач, ошхонага ўтиб деразадан осмонни кузатиб ўтирдим.
Билмадим, нега? Тун ярмидан ўтганда, Сарвар акадан ҳавотир ола бошладим.
Шунча пайт қаёқда экан?
Бир маҳал, кўзим илинган экан, эшик тақиллашидан кўзимни очдим, дераза олдида, подаконникка бошимни қўйиб ухлаб қолибман.
Тез ўзимни ўнгладимда, шошиб эшикни очдим.
Кечагидан баттар маст ҳолатда, Сарвар ака турарди.
—Ичкарига киринг! Ёрдамлашайми? -дедим бироз чўчиб, ахир кечагина нималар қилмади маст ҳолида?
—Ёрдамлаш! Қўлингдан келадими? -ноодатий тарзда гапирди. —Мана бу еримни оғриғини қолдириш қўлингдан келадими? -деб кўксига муштлади.
—Сарвар ака, кириб ухланг, эртага гаплашамиз. -дедим қўлини елкамга ташлаб, суярканман. Ётоқхона эшигига етканимизда, мени силтаб ташладида, деворга тираб қўйди.
—Сенлар баринг ифлоссанлар. Нега бунчалик тубанлашиб кетгансанлар? -мени иягимдан сиқиб, ушлади. —Қандай виждон билан, яшаб юрасанлар-а?
—Қўйворинг илтимос... -дедим қаттиқ қўлларида, жоним азобланиб.
—Ўлганинг яхши эмасми бу кунларингдан? Сабинани гапларини эшитдингми? Шу ҳам қиз болани гапими? Қани ибо? Қани ҳаё? Қани иффат?
—Мен нима қилдим ахир? Сабинани бу қилганлари мендан олдин эканку.
—Нега мени ҳаётимга шундай ифлос қизлар учраган-а? Негааааа? -бирдан бақириб берди. —Ёмон йўлга юрмагандим. Ҳалол ризқ тергандим. Мен ҳам, айш қилиб юрсам бўларкан. Ўзи шундайлар, қизларни биттада фарқлай олишади. Менга ўхшаб, алданиииб ўтиришмайди...
—Мен... мен ифлос эмасман! -шу гапи жуда оғир ботганди. —Мен....
—Рад этма! Нима қиласан тониб? Сен ҳам ўша юзсиз қизлардан бирисан!
—Ҳақорат қилаверманг! -ич-ичимдан йиғи тошиб келди.
—Юзсиз, агар озгина юзинг, уятинг бўлганда, шунча гапга қолганинг учун, ўзингни ўлдирган бўлардинг. Ааа сенчи?
Тўйлар билан уялмай, бир йигитниям куйдириб, ўзингни оқлашни биласан ҳолoc. Ўлганинг яхши эмасми бу кунингдан?
Мени силтаб қўйиб юборди-да хонасига кириб кетди.
Мен эса анча серрайиб туриб қилдим.
Охирги гаплари жуда, жуда, оғир ботди...
Аёқларим ўзимга бўйсинмасдан, чиқиш эшигига бордим.
Уйдан чиқиб кетдим.
"Озгина уят бўлганда, ўзингни ўлдирган бўлардинг" қулоқларимда фақат шу сўзлар такрорланарди.
Йиғлаганча оёғим оққан томонга юриб кетавердим.
Бир пайт толиқиб ерга ўтириб қолдим.
Атрофга энди эътибор бериб қарадим. Қаерда эканимни билмайман. Сал наридан сувнинг читирлаши эшитилиб турарди.
Ўрнимдан туриб, овоз келган томонга юрдим.
Сой...
Ой нурида тез оқар суви ажиб мавжланяпти.
Шу он ҳаёлимга келган ўй, менга бари ҳақоратлардан қутилиш учун, ечимдек туйилди кўзларимни юмдимда, ўзимни сувга отдим.
Алвидо ҳаёт!...
Эрталаб бош оғриғидан уйғонган, Сарвар одатига кўра тонгги қаҳвасини ичиш учун ошхонага кирди. Газга сув қўйиб қайнашини кутаркан, ҳамон миясида, Сабинани гаплари айланарди.
—Лўх... -деди ўзига-ўзи. —Шунча устингдан кулиб юришса ҳам билмай юраверибсанда.
Қаҳвасини дамлаб, стулга жойлашиб ичаркан, зални эшигига қараб қўйди.
—Кеча яна унга қаттиқ гапириб юбордим. Бир таърафдан, росдан ўзи қочмай ўғирлашгани рост бўлса унгаям қуйин. -чуқур уҳ тортди. —Лекин ҳазм қилолмайманда, мендан фойдаланишди, опам, поччам, Уни ўзиям иложсизликни баҳона қилиб менга тегиб олди.
Аммо ожиза...
Ким ўғирлаган экан? Агар росдан ўғирланган бўлса. Нимага керак бўлган бу нарса?
—Феруз мен кетяпман. Эшикни ичкаридан қулфлаб ол. -битта қаҳвани ўйланиб, анча вақтда ичиб бўлган бўлса ҳам, қиз чиқавермагач, ҳайрон бўлди.
Кейин кечаги гапларидан кейин кўзига кўринишни хоҳламаяпти деб ўйлади.
—Эшитяпсанми мени? Кейин яна дам олаверасан. Эшик очиқ қолмасин. -қиздан садо бўлмагач, аста эшикни очди. Хона бўм-бўш. Ерга жой ҳам тўшалмаган.
—Қани экан бу қиз? -негадур, ичидан, бироз ҳавотир олди. Кечаги гаплари учун ўзига нимадур қилмадимикан деб. —Ижара уйга кўчаман деганди. Шу ёққ кетдимикан эрталабдан. -хона бурчагида турган қизни чамадони, Сарварни ҳаёлларини ўрнида тепиб, келган жойига қайтариб юборди.
—Уйғонганимда йўқ эди. Саҳарлабда қайга чиққан бўлиши мумкин.
Анча ўйланди. Ишидан чақиришгач оёғи тортмай, кетди.
Аммо ҳаёли Ферузада қолди.
—Сарвар эшитдингми, сенларга яқин сув ҳавзасидан бир қизни мурдасини топишибди. -деди ишхонасидаги шериги, машина ёғида қорайган, қўли билан пешонасидаги терни артаркан.
—Йўқ эшитмабман, қачон бўлибди бу иш? -Сарвар сал ҳаёлини йиғиб сўради.
—Бугун тонгда, Полвон ака итини сайрга олиб чиққан экан. Қизни танаси сувда бўкиб шишиб кетганидан сув юзасига чиқиб қолган экан. Кечаси ташлаганов бўкишга улгурган бўлса?
"Озгина уятинг бўлганда, шунча гапга қолганинг учун ўзингни ўлдирган бўлардинг"
Сарвар кечаги гапларини эслаб, совуқ тер босиб кетди.
Наҳот бу Феруза бўлса?
—Алоо...
—Ало ассалому алайкум опа, яхшимисиз. -деди Сарвар шошилиб.
—Ваалайкум ассалом, яхшимисан Сарвар? Нега ҳовлиқиб гапиряпсан?
—Яхшиман опа, ҳалиги Феруза...
—Нима бўлди Ферузага? -Сарвар гапини якунламай, Зебо ҳавотир билан сўради. —Чақдингми яна уни? Сабр қил бугун уйингдан чиқиб кетмоқчи эди.
Сарвар тилини тишлади демак опаси билан бирга эмас.
—Сен ишдамисан?
—Ҳа опа ишдаман!
—Сен қўнғироқ қилмасингдан олдин Феруза билан гаплашмоқчи эдим, телефонига жавоб бермади. Ишга кетишингдан олдин яхшимиди?
Сарвар бўшашиб кетди. Балки Ферузага жаҳл қилгандур. Ундан нафратлангандур. Ҳаётида йўқ бўлишини истагандир. Жаҳлда унга айтган гаплари....
Асли бу даражага боради деб ўйламагандими?
Мастликда қаттиқ гапирвордими?
—Опа у йўқ эди келаётганимда. -деди бўшашиб, тобора шериги айтган қиз айнан Феруза даган фикр миясига ўрнашиб олаётганди
—Йўқ эди? Нега йўқ бўлади? Ёки тонгдаёқ кўчиб кетдими? -Зебони устма-уст бераётган саволлари Сарварни қулоғига кирмасди.
—Нарсалари уйда эди... ўзи йўқ... Феруз... У...
—Сарвар гапларингга тушунмаяпман. Нималар деяпсан?
Сарварни қулоғига ҳеч гап кирмади. Шеригини ҳай-ҳайлашига ҳам қарамай, Сув ҳавзаси томонга югуриб кетди.
Зебо укаси гапирмай, қандайдур шиғир-шиғир товушлар кела бошлагач, ҳавотирланиб, қайта қўнғироқ қилди. Йўқ Сарвар жавоб бермади.
Сарвар борганида ҳавза ёнида анчагина одамлари йиғилишиб, суҳбатлашиб туришарди. Сувдан топилган мурда устига мато ёпилган, экспертиза ва мелиция ҳодимлари, расмларга олиб бир нималар қилиб юришарди.
—Шошманг мумкинмас! -мурдага яқинлашган Сарварни йўлини бир мелиция ҳодими тўсди.
—Уни кўришим керак. -деди Сарвар овози титраб.
—Ҳолатга алоқадор бўлмаган шахслар ўтиши мумкинмас.
—У мени аёлим бўлиши мумкин. -Сарварни тилидан бу сўзлар жуда қийинчилик билан чиқди.
Мелициянер ҳайратланди. Кейин унга йўл очди.
—Шу ерликмисиз?
—Тепа маҳалладаги домлардан бирида яшайман.
—Мурда бироз ишгани учунми? Бир-икки маҳалладагилар таний олишмади. Аёлингизни кўпчилик танирмиди?
—Йўқ! Уйланганимга энди икки ой бўлди. Аёлим деярли кўчага чиқмасди.
—Юзини очинг. -мурда олдига етиб келишгач, бояги мелициянер, экспертиза ҳодимига буюрди.
Аста очилган мурдани юзига қараб, Сарвар кафти билан оғзини беркитди. Кўзидан биргина томчи ёш сизиб чиқди.
Инсон бир инсонни ўлигини кўриб, йиғлаши мункинми?
Албатта! Ўлим кимни йиғлатмайди дейсиз?
Изтироб, айрилиқ.... сабиби кўп.
Аммо қувончдан йиғлаш мумкинми?
Шукур қилиш мумкинми?
Мумкин экан!
Сарвар юрагидаги ғул-ғула билан мурдага қараганда, "ўзингга шукур" дея йиғлади.
Уни Феруза эмаслигидан йиғлади.
—Танидингизми? У сизни аёлингизми?
—Йўқ! Бу мени аёлим эмас.
Сарвар ортиқ гап сотишни истамай уйига югурди. Ўзи беркитиб кетгандек, очиб кирди.
Қулф эшикдан кирган бўлса ҳам, негадур Ферузани уйда бўлишини хоҳлади.
Шу пайт телефон мусиқаси янгради.
—Феруз... -деди шошиб кирганча. Йўқ! Хонада Феруза йўқ эди. Фақат У кечаси олиш ҳаёлида ҳам бўлмаган телефони жирингларди.
"Янгам" номли кантакт.
Сарвар бу опаси эканини билиб хўрсинди.
Нима дейди олиб?
Шу пайт ўзига қўнғироқ бўлди.
Ишхонасидан экан. Истамайгина жавоб берди.
—Ало Сарвар қаердасан, бугун тушдан кейинга чиқаришинг керак эди Каптивани. Улгурасанми? Сен қайларда юрибсан?
—Ўзинг қилавер. Мени муҳим ишим бор. -деди Сарвар.
—Аминмисан? Бу мижоз яхши ҳақ беради. Ўзинг бир нарсага етмай турган жойини тўлдираман шуни пули билан дегандингку. Сен....
—Жонй. -деди исмини қисқартма қилиб. —Муҳим ишим бор деяпман сенга. Ўша Каптивадан ҳам, уни ортидан келадиган пулдан ҳам муҳим. Тушундингми?
—Бўлди Сари бўлди.
Сарвар шу жойда алоқани узди.
—Қаердан топаман энди сени? -ўйландида, ҳаёлига келган ўйдан суюниб кетди. Ферузани телефонини олиб, ким билан кўп гаплашган бўлса шуларга қўнғироқ қилиб чиқди.
Учинчи рақамга босганди ҳамки гудок кетмай олинди.
—Ало ассалому алайкум.
—Ваалайкум ассалом. Сиздан бир нарса сўрамоқчи эдим. -деди Сарвар.
—Мен ҳам сиздан шу гаплашаётган телефонингизни сўрамоқчи эдим.
—Нимаа? -Сарвар ўзини гапи қолиб, қизни гапидан ҳайрон бўлди.
—Ферузани телефони шундайми?
—Ҳа Ферузаники.
—Қачон қаерда бера оласиз менга. Мен Уни дугонасиман!
—Ўзи қаерда?
—Айтолмайман!
—Нега айтолмайсиз? Мен Уни эриман.
—Эри? -қизни овози ана энди зардалироқ чиқди. —Эри бўлсангиз нега У ижара уй қидириб юрибди. Нега кечаси уйдан чиқиб жонига қасд қилган?. Нега ҳозир шифохонада?
—Шифохонада? Феруза шифохонадами?
—Одам бўлмай кетларинг. Эркак бўлмай ўлларинг ҳамманг. Бир қизга ишонмай, жонидан тўйдирдиларинг. Энди лаллайиб суриштирганингга ўлайми?
Уйда бўлиб туринг. Ферузани нарсаларини олиб келаман. Қутиласиз сиз ҳам, бошқалар ҳам.
—Менга қайси шифоханда эканингизни айтинг. -деди Сарвар тишини-тишига қўйиб.
—Айтмайман. Феруза хоҳламаяпти буни. Сиз уйда....
—Айт дедим мен сенгааа.
Қиз чўчиб тушди Сарварни бақириғидан.
—Марказийдамиз. Бўкирманг менга.
Сарвар гап талашишни хоҳламади. Ферузани телефонидан ҳозирги рақамни ўзига ўтказиб олгач, Ферузани телефонини бутунлай ўчириб қўйдида, уйдан чиқди. Опасига қўнғироқ қилиб, ҳаммаси жойида эканини, Феруза уйда экани ҳақдаги ёлғонини айтгач, телефонни ўчирди.
"ФЕРУЗА"
—Ҳей бақирмай ўла. -Барно эшикдан асабий кириб келди.
—Нима бўлди? -дедим ҳайрон.
—Эрииинг келяпти. -деди Эринг сўзига урғу бериб.
—Нега келади? Ахир мен сенга айтгандимку кел....
—Келмасин дегандинг. Бақириб берди палакат. Аҳмоқ.
Барно роса Сарвар акани шанига "мақтов"лар айтиб ўтирди.
Қизиқ нега келяпти экан?
Ахир кетишимни хоҳлаганди кетдим. Айтолмаган яна қандай, заҳар гаплари қолди экан?
—Ким бўлди бу? -Барно нотаниш рақамга қараб ўйланди. Шу ўйланиб тургунча бир марта ўчиб қайта қилишга улгурди.
—Шу эрингни рақами эмасми?
—Мен уни рақамини билмайман. -дедим лаб буриб.
—Эй ҳудо қандай оила бу? Хотин эрни рақамини билмайди. Эр кечаси ўзингни ўлдир дейдида, шифохонадалигини билгач, думи куйган хўроздек питтиллаб бақир-чақир қилади.
Майли олайчи.
Барно гаплашган Сарвар ака экан. Қўполдан ҳам қўпол гаплашиб, Палата рақамини айтиб телефонни ўчирди.
—Мен чиқиб тураман. Бу ерда турсам, бақиргани эсимга тушиб уришиб кетаман эринг билан.
Барно чиқиб кетгач ҳеч қанча ўтмай, Сарвар ака кирдилар хонага. Менга қараб чуқур нафас олиб-чиқарди.
—Бугундан ўзбошимча эшик ҳадласанг оёғингни синдираман сен қизни. -деди кушатка ёнидаги столга ўтириб қўлимдан ушлаб кўзларини юмди.
Тортмоқчи эдим. Эплолмадим.
—Қўйворинг, қўлингиз ифлосланиб қолмасин. -дедим кечаги гаплар ёдимга тушиб, йиғлагим келди. Нега қутқариб қолишди экан мени. Ўлганим яхши эди.
—Кечир. -дедилар Сарвар ака. —Дугонанг ҳақ, атрофингда бор бўлган, кейин пайдо бўлган мен. Барча эркаклар. Ҳеч биримиз.
Нега? Ким? Нима учун? Деган савол бериб айбдорни қидиришни ўйламабмиз. Осонгина сени нозик жуссангга бор айбни ортиб қўйибмиз. Қўрқув нима эканини бугун учинчи бор ҳис қилдим.
Биринчиси ота-онам вафот этгач, опам билан ёлғиз қолганимизда. Анча кичик эдик унда. Кечалари опамни қучиб ухлардим.
Иккинчиси опам жиянимни дунёга келтирган пайтда, комага тушиб қолганда.
Ягона яқинимдан ҳам айрилиб қоламан деб.
Учинчиси... Яқинимиздаги ҳавзадан, мурда топилганини эшитиб, то уни юзини кўргунча сен деб ўйлаганимда.
Деди қўлимдан маҳкамроқ сиқиб.
—Мен дугонам топган ижара уйга бораман. -дедим қўлимни аста тортиб олиб. Менга ҳозир ҳеч нарса қизиқмасди. Шунчалар ҳиссиз эдимки, ҳатто сувдан топилган мурда ҳақидаги гапи ҳам мени сескантирмади.
—Сени уйинг бор. Ўша ерга кетасан!
—Дадамни уйига ҳозир қайтолмайман. Ҳеч йўқ ярим йилда қайтди дейишсин одамлар икки ойдан кўра. Унгача ижарада яшаб тураман.
—Мен дадангни уйини назарда тутмадим. -Сарвар акани гапларидан ҳайрон қарадим уларга.
—Ундай қарама, эрингни уйига кетасан!
—Эрим мендан қутилиши учун анча уй қидирдим. Кўнглингиз ўрнига тушар энди. Асли сизга тана қилишга умуман ҳаққим йўқ мени. -росдан ҳатто ўзига ишонмайдиган қизман.
—Балки сени Аллоҳ Сабинани юзини очиш учун, ҳаётимга киритгандур. -Сарвар ака ўрнидан турдилар. —Уйда гаплашамиз қолганини. Ишхонадан бир мижозни машинасида келганман. Эгаси келмай, ўрнига қўйишим керак. Кетдик.
Кутилмаганда, мени даст кўтариб олдилар. Бир ғалати бўлиб кетдим.
—Тушуринг мени бу қандай аҳмоқлик. -дедим бақириб.
—Қулоқ пардам йиртилиб кетди Феруз. -деди қошини чимириб.
—Нима бўлди Феруза. -Барно шошиб кирди-да, эшик олдида қотиб қолди.
—Раҳмат эшик очиб берганингиз учун, марҳамат қилиб йўлниям бўшатиб берсангиз.
—Аааа?... ҳааа . -Барно бироз довдираб, четга ўтди.
—Хотинимни топиб берганингиз учун раҳмат. Уйга ўтинг меҳмон қиламиз. -Сарвар ака ҳамон оғзи очилиб турган дугонамга шундай деб, мени кўтарганча каридор бўйлаб ташқарига йўл олди.
—Ўзим киравераман! -дедим, манзилимизга етгач, машинадан яна кўтариб туширмоқчи эди.
—Доктир камроқ юрсин деди. -парво қилмай кўтариб олди. Кўчада бир-икки аёл турган экан. Бизни ҳолатимизга пичирлаб бир нималар деб қолишди.
—Қачон гаплаша қолдингиз шифокор билан? -дедим ҳайрон.
—Дугонангдан палата рақамини сўрагач, қабулхонадан қайси таърафга юриш керак эканини сўрасам, доктир аёл айтди.
Индамадим. Инсон бир зумда шунчалик 180° га ўзгариши мумкинмикан?
—Ҳозир. -мени қўйиб эшикни очди.
—Буёғига ўзим кира оламан. -деб амаллаб эшикдан зўрға кирдим. -Ҳоойй...
Ҳеч сўз демай яна кўтариб олдилар.
—Сен қимирламай ётиб-тур. Мен машинани устахонага ташлаб, ейишга нимадур олиб келаман.
Менга ўн сониягина қараб, турди-да чиқиб кетди...
Бу сафарги нигоҳларида нафрат кўрмадим.
Аммо инсон бир кунда бунчалик ўзгариши.... барибир ишонолмайман.
—Анча яхшимисан? -жонимга қасд қилганимга ҳам бир ҳафта бўлибди. Ўлмай қолдим-у, ўша ўзимни сувга отганимда, сув остидаги ҳарсангтошга урилган оёғим қаттиқ лат еган экан.
Ўша маҳал маҳаллани айланиб юрган участка нозири мени қутқариб қолди.
Шунчаки сувни томоша қиламан деб, мункиб кетиб йиқилдим дедим.
Агар ўз жонимга қасд қилганимни билишса, иш очилиши мумкинлигини айтганда, шундай дейишга мажбур бўлдим.
Иш очилса ҳамма яқиним сўроқланарди.
Энг кўп Сарвар ака. Тазиқ ўтгазган деб.
Ҳам менгинани номини эл кўзига оқлаб, ҳам жавобгарликка тортилишини хоҳламадим.
—Яхшиман! Акам нега чақирди экан-а? -акам эрта вақтинг бўлса иш жойимга кел деганди. Яхшики, оёғим яхши бўлиб қолганда айтди. Уларга бу ҳақда айтмагандим.
—Билмадим! -Сарвар ака ўйланиб қолдилар. —Феруз сенда гапим бор. -деди мени ёнларига ўтказиб, ҳая мен шу бир ҳафта залга жой тўшаб эмас, Сарвар акани адашиб чиққан қуёши сабаб, ётоқда ухладим.
—Қандай гап?
—Мен сен йўқолган кун, салондаги сен билан бир вақтда ғойиб бўлган қизни топиб у билан гаплашдим. -дедилар. Ҳайрон бўлдим. Нега ва қандай топганларига.
—У қизни олдин ҳам топишган! -дедим ўзи унчалик яхши бўлмаган кайфиятим баттар тушиб. —Мен қочишига ёрдам бердим ҳолос деб, ҳаммага мени ёмон отлиқ қилган. -эсласам, қандайдур йиғлагим келди. Овозим титраб чиқди.
–Лекин менга бошқа гап айтди. -деди Сарвар ака ўйланганча.
—Нима деди? -бир ютиндим-у, тикан ютгандек бўлдим. Томоғим шу қадар ачишдикиии.
Ўтган бир ҳафта мен ҳотиржамликни ҳис қилдим. Ҳаққим борми-йўқми билмайман. Аммо ишончсизлик ботқоғига ботиб кетгандим.
Фақат янгам менга ишонганди ҳолос ахир.
Атрофимдаги биронта эркак йўқки, менга шубҳа билан қарамаган.
Аммо шу бир ҳафта ишида, билмадим нега Сарвар ака умуман эски гапларни қўзимади.
Ҳатто бир хонада ухлашдан жирканмади.
Мен шу бир томчи ишончни қайта йўқотишни истамайман.
Ўртамизда ҳеч қандай гап бўлгани йўқ.
Мен бўлмасин ҳам деб тураман. Сабаби Беҳруз акадаги суратлар...
Мен тунги либосда, белимдан ўтказилган эркак қўли...
Ҳадик бор менда.
—Росдан ўша пайтда сени ўғирлашганини айтди. -йиғлаб юбордим. Ҳақиқат юзага чиқадиган кун ҳам бор эканку.
—Ахир янгам, у олдин бошқача гапирганини айтгандику. -дедим гапиришдан тўхтасам ҳам лабларим титрарди. Кўз ёшларим эса изн сўрамай тўкиларди.
—Менгаям, биринча "ўзи ихтиёри билан қочган, мендан илтимос қилгани учун, ёрдам берганман орқа эшикни очиб бериб" деди.
Сарвар ака юзларимни ювишга улгурган, кўз ёшларимни артиб қўйди.
—Йиғлама, асли ўтган гаплар ҳеч бири кўз ёшингга арзимас экан. Сен эса керагидан анча кўп ёшларингни увол қилиб бўлдинг. Албатта бунда мениям ҳиссам бор.
—Қандай қилиб, мени ўғирлашганини тан олди? -ичимни қиздирган саволни бердим.
—Таҳдид! -деди Сарвар ака. –Билсанг агар инсонни жони жуда ширин бўлади-ки. Ўлим билан юзлашганда, бутун бошли ҳаёти ёдига тушади. Эслолмаганлариниям эслаб юборади.
Давоми бор.
#Иффатгрдил
Следующая публикация
Нет комментариев