1 комментарий
    1 класс
    3 комментария
    9 классов
    1 комментарий
    3 класса
    ВЛАДИМИР ЛЕОНТЬЕВ ИРТСЕ КАЙРЕС АЧАЛАХ КУНСЕМ
    В.ЛеонтьевКаса юлна кукук сасси
    ВЛАДИМИР ЛЕОНТЬЕВ Ваталас килмест сав пурперех
    ВЛАДИМИР ЛЕОНТЬЕВ САЛАМ СУРАЛНА СЕР
    1 комментарий
    4 класса
    Легенда о начале хлебопашества Давным-давно, когда еще леса покрывали все берега Свияги и Суры и весь тот край, где они текут, подобно тучам, закрывающим небо во время грозы; когда еще люди кормились, убивая по лесам диких зверей, добывая из дуплистых деревьев мед диких пчел; когда бог богов могучий и великий Тора помогал людям добывать пищу, — тогда жили на земле два брата. Старший назывался Якишем, а младший — Велюком. Якиш был злой, жестокий, коварный. Велюк был очень добрый, как малое дитя. Якиш убивал зверей и кормился мясом. Велюк собирал мед и кормился им. Однажды Якиш пошел на охоту, но не убил ни одного зверя. Голодный и поэтому еще более злой, он пришел к брату. Тот в это время ел мед, собранный им в дуплах, где жили пчелы. Старший брат попросил меду, и младший по доброте своей охотно поделился с ним. Якишу захотелось узнать, где находятся те пчелы, которые собрали такую сладкую пищу. — Скажи мне, где гнезда пчел? — спросил Якиш. Простодушный Велюк повел брата в лес и указал все дупла, которые знал. Через несколько дней Якиш вздумал украсть меду из одного дупла и уже отломил кусок сотов и стал есть. Но oн не отнес первый кусок сотов к священному дереву Киремети в жертву богам, и Тора рассердился и приказал пчелам умертвить Якиша. Пчелы собрались из всех дупел и каждая ужалила вора. Якиш умер, и пчелы также умерли, потому что оставили в нем свои жала. Когда Велюк увидел мертвого брата и мертвых пчел, то стал плакать: ему было жаль брата и своих кормилиц. В слезах он уснул и вдруг слышит во сне голос Торы, Тора велит ему взять теленка и облить водой; что будет с водой, то надо сделать и с мертвыми пчелами. Проснулся Велюк, поймал теленка и облил его. Теленок отряхнулся, и вода светлыми каплями попадала на землю и ушла в нее. Тогда Велюк, следуя повелению Торы, разбросал мертвых пчел и закопал их в землю. Это были первая пашня и первый посев. Скоро из земли появилась травка, на которой потом выросли колосья. Одни были покрыты точь-в-точь такими жалами, какими пчелы убили Якиша: на других зерна висели так, как висят на дереве рои пчел. К тому времени, когда Велюк обычно собирал мед, колосья поспели. Велюк выбил из них зерна, растер между двумя камнями, смешал с водой и стал есть вместо меда. Так появился сюгур — хлеб. А Якиш был унесен злым духом в преисподнюю. Там злой дух сделал из его злого сердца червей, убивающих теперь молодых пчел, а из тела сделал мышей, поедающих воровски тот хлеб, который добывается человекам. Легенда о начале хлебопашества : [чувашская народная сказка] / С. И. Шуртакова // Чувашские легенды и сказки. – Чебоксары, 1979. – С. 12-13.
    1 комментарий
    3 класса
    Ҫил ачисем 👨‍👩‍👦‍👦 Дети ветра👨‍👩‍👦‍👦 Пĕр тăлăх арăм пурăннă, тет. Унăн вунă çула çитнĕ ывăлĕ пулнă. Ăна Иван тесе чĕннĕ. Пĕрре амăшĕ Ивана армана ыраш авăртма янă, тет. Вĕсен лаша пулман. Çавăнпа Иван миххе çурăм çине çавăрса хунă та арманалла çуранах танклаттарнă. Çул çинче ывăннă пирки миххе çĕр çине лартма хăтланнă та такăннă ӳкнĕ. Миххи лĕрр çурăлса аннă та, ырашĕ юхнă тухнă. Çавăнтах çил ачи вĕçсе пырса тăкăннă ыраша пĕтĕм çеçенхир тăрăх салатса янă. Иван аптраннпе, миххе пушшăнах илсе, килне таврăннă. Амăшне çул çинчи инкек çинчен каласа паыă. Амăшĕ ăна хирĕç: — Ачам, çил ачисен амăшĕ патне кай та каласа кăтарт ăна хамăр хуйхă çинчен, ыраша каялла тавăрмашкăн ыйт, — тет. Иван, амăшĕн сăмахне итлесе, çил ачисен амăшĕ патне пырать те: — Санăн чăрсăр ачусем пирĕн юлашки ыраша çеçенхир тăрăх сапаласа ячĕç, тавăр ăна пире каялла!— тет. — Юрĕ, — тет çил амăшĕ, — ачасем таврăниччен кĕт-ха, — тет. Акă ĕнтĕ аслă ывăлĕ киле таврăнать. Амăшĕ, Иван çине кăтартса, ывăлĕнчен çапла ыйтать: — Ачам, эсĕ мар-и çак ачан ырашне салатса тăкаканĕ? — тет. — Эпĕ вăрманти пысăк йывăçсене тымарĕ-мĕнĕпе кăкла-кăкла пăрахатăп та, çав вĕтĕр-шакăр çумне çулăхатăп-и! — тет. Унтан вăталăх ывăлĕ таврăнать. — Ывăлăм, эсĕ мар-и çак ачан тыррине салатса тăкаканĕ? — тесе ыйтать амăшĕ вăталăх ывăлĕнчен. — Эпĕ сарай çивиттисене вистетĕп, çил арманĕн çунаттисене çĕмĕрсе антаратăп та, ун пек вĕтĕр-шакăр ĕçсемпе аппаланса намăс куратăп-и! — тет кăмăлсăр пулса вăталăх ывăлĕ те. Кĕçĕн ывăлĕ таврăнать те хăй айăпне хăех каласа парать. Вара амăшĕ ывăлĕсенчен: — Ку ачана ыраш вырăнне мĕн парас? — тесе ыйтать. — Акă çак кукăле парса яр, — теççĕ çил ачисем. Çил ачисен амăшĕ Ивана вара кукăль парса ярать, киле çитмесĕр те пуçлама хушмасть. — Юрĕ, — тет те Иван васкаса килнелле вĕçтерет. Çул çинче каç пулса килнипе вăл хăй аппăшĕ патне çывăрма кĕрет. — Эсĕ, аппа, çак кукăле ан пуçла, ăна киле çитмесер те пуçлама хушман, — тет Иван аппăшне. — Юрĕ, юрĕ! Эсĕ ывăннă пулĕ, выртса çывăрах, — тесе йăпатать аппăшĕ Ивана. Хăй, Иван çывăрса кайсанах, кукăле çурмаран хуçать те, ун ăшĕнчен купи-купипе ылтăн-кĕмĕл чăнкăртатса тухать. Аппăшĕ часрах ку ку-кăле пуçтарса хурать те Ивана хăй пĕçернĕ кукăле тыттарса ярать. Иван ăна амăшне кайса парать. — Эх, ачам, ачам! — тет амăшĕ хуйхăрса. — Ара, пирĕн ырашран пĕр кукăль анчах пулатчĕ-и? Кайса пар куклине каялла! — тет вăл Ивана. Вара Иван кукăле çил ачисен амăшĕ патне леçме каять. Çил амăшĕ ывăлĕсенчен ыйтать: — Ывалăмсем, мĕн парăпăр-ха ку ачана ыраш вырăнне? — тет. — Акă çак качакана парса ярас, — теççĕ ачисем. Вара Ивана качака çавăттарса яраççĕ. Иванĕ каллех çĕр каçма хăйен аппăшĕ патне кĕрет те калать: — Аппа, эсĕ çак качакана: «Кач, качака, кач!» — тесе ан кала. Киле çитиччен те мана ун пек калама хушман, — тет. — Юрĕ, шăллăм, юрĕ. Эсĕ ывăннă пулĕ-ха, акă вырт та çывăр,—тет аппăшĕ Ивана. Хăй, Иван харлаттарма тытăнсанах, качака патне тухать те: — Кач, качака, кач! — тет. Качаки çавăнтах, чăнкăр-чанкăр тутарса, ылтăн-кĕмĕл тăкса парать. Иван аппăшĕ ку качакана хăвăртрах пытарса хурать те ун вырăнне хăй качакине тыттарса ярать. Иван килне качака çавăтса çитсенех, амăшĕ хуйхăрса: — Эх, ачам, хамăрăн çиме çитмест, ăçтан тата качака тăрантарса усрамалла? Çавăтса кайса пар каялла! — тет. Вара Иван качакана та çил ачисен амăшĕ патне илсе кайса парать. — Анне ятлаçать, качака тăрантарма мар, хамăра валли те çăкăр çук тесе хăтăрать, — тет. — Мĕн парас ĕнтĕ куна? — тесе ыйтать çил ачисен амăшĕ. — Парса ярас çав чукмара! — тет аслă ывăлĕ. Хăй Ивана ăс парать: — Илессе илсе кай та, анчах киле çитмесĕр: «Чыш, чукмар, чыш!» — тесе ан кала, — тет. Иван чукмара çĕклет те килне тухса утать. Çул çинче каллех хăйĕн аппăшĕ патне çĕр каçма кĕрет. — Эсĕ асту, аппа, çак чукмара: «Чыш, чукмар, чыш!» — тесе ан кала. Киле çитиччен апла калама хушман мана, — тет. — Юрĕ, шăллăм, — тет аппăшĕ, — Эсĕ ывăннă пулĕ, выртса çывăр тӳшек çине, — тет. Хăй шăллĕ çывăрса кайнă-кайман чукмар патне пырать те: — Чыш, чукмар, чыш! — тет. Чукмар çавăнтах сиксе тăрать те тытăнать Иван аппăшне çурăм тăрăх ăшалама. Лешĕ ниçта кайса кĕреймесĕр кяшкăрать: — Чар, Иван, чукмарна! Йăлтах каялла парса яратăп: ылтăн-кĕмĕл тăкакан качакуна та, ылтăн-кĕмĕл ăшлă кукăльне те! —тет. Иван: — Чарăн, чукмар, кӳпкеме! — тет те, чукмар, шăпах лăпланса, хăй вырăнне кайса выртать. Аппăшĕ вара Ивана, кукăльне те, качакине те каялла тавăрса парса, килтен ăсатсах кăларса ярать. Киле таврăнсан, Иван ку япаласеме йăлтах амăшне парать. — Эх, ачам, каллех çав качаканах çавăтса килтĕн-и? — тет амăшĕ пăшăрханса. — Çук, анне, ку качака ылтăн-кĕмĕл тăваканни, — тесе калать Иван амăшне. Амăшĕ тем тĕрлĕ савăнса каять. Халĕ те пулин лайăх пурăнаççĕ, тет, çаксем. Ҫил ачисем :[чӑваш халӑх юмахӗ] // Чӑваш халӑх сӑмахлӑхӗ. – Шупашкар, 1973. – Т. 1 : Юмахсем – С. 299-303.
    1 комментарий
    2 класса
    Никонорова АннаАх, аннеçĕм, анне
    1 комментарий
    6 классов
    21 мая 2022 года в парке «Винновская роща» празднования Акатуй и дружбы народов 🌹💃🌹🕺🌹 В эту субботу в парке «Винновская роща» пройдут сразу два торжества, прославляющих культуры народов России и Поволжья – чувашский праздник Акатуй и праздник дружбы народов. Большая концертная программа начнётся в 11:00.    Акатуй зовут торжеством плуга и земли. Он символизирует пробуждение природы, жизненную силу и энергию, радость созидания, щедрость и теплоту души чувашского народа. На празднике выступят более 20 творческих коллективов художественной самодеятельности Ульяновской области и Приволжского федерального округа. Будут работать выставки национальных подворий муниципальных образований Ульяновской области, этнической литературы, мастеров народно-прикладного искусства, спортивные и молодёжные площадки. Желающие смогут посоревноваться в национальной чувашской борьбе керешу, а также принять участие в народных играх и забавах. Праздник дружбы народов пройдет в рамках Года нематериального культурного наследия народов России, а также в честь 100-летней годовщины со Дня образования СССР. Его гостей ждут мастер-классы по прикладному творчеству, концертная программа, тематические выставки, а также дегустация национальной кухни. Кураторами областного чувашского народного праздника Акатуй выступают Чебоксарский и Ядринский районы Республики Чувашии. «Праздник откроется «хороводом дружбы» с участием творческих коллективов из Чувашии и Татарстана, муниципалитетов Ульяновской, Самарской, и Оренбургской областей. В праздничном концерте примут участие чувашский ансамбль «Илем» из Ульяновска, народные ансамбли «Шусам» и «Шанас» Цильнинского района, чувашская народная группа «Эревет» Вешкаймского района Ульяновской области, народный коллектив из Чебоксарского района Республики Чувашии», - рассказали в пресс-службе правительства Ульяновской области. Чувашский национальный праздник Акатуй символизирует окончание весенних полевых работ. Народные гуляния направлены на сохранение национальной культуры и раскрывают многовековые обычаи и традиции народа. В этом году Акатуй отметят в регионе в 32-й раз. Кроме того, 21 мая на территории музея «Симбирская чувашская учительская школа. Квартира Ивана Яковлева» откроют памятник новой чувашской письменности. Монумент будет посвящен 150-летнему юбилею чувашского алфавита, созданного выдающим чувашским просветителем Иваном Яковлевым. Инет
    1 комментарий
    43 класса
    🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹🌹 И день и ночь встречаю я без сна Прольётся на рассвете алая заря Строка любви струится из меня И не даёт покоя телу слоганы даря
    5 комментариев
    45 классов
    Андрей ЛеницкийДышу тобой
    5 комментариев
    15 классов
  • Класс
63360293863660
Добавлено видео
  • Класс
  • Класс
63360293863660
Добавлено видео
  • Класс
  • Класс
Показать ещё