Զոհերի քանակը
Համաձայն "Բրիտանիկե" գոյություն ունի գնահաական 1500000 մինչև 3500000. Հայ ազգի ժամանակակից գնահատականներն օսմանյան կայրության տաանվում են 150000-2500000 մարդ: Հստակ գնահաականներ զոհհերի քանաքն կախվաց է հիմք վերցաց Հայ ազգի բնակչության ընդհանր քանակից (նաել Հայերի բնակչյությունը թուրքիայում)82 Եվս մեկ չապի միավոր, ազդող զոհերի քանակի վրա, ընդունված է երարատև Եղեռնի ժամանաահատվածը: Ժաանակակից գնահատականն տատանվում է ոչ լրիվ 1915-1923թվականներին:
Պրոֆեսսոր Իզրաել Չարնին ասել է.
"Հայերի Եղեռը յուրահատուկ է շատ դեպերով և նաև այն թվում որ ХХ հարյուրայակում առաջնային օրինակ էր մասսայական Եղեռնի" որը շաերն են խոստովանվում որ դա նախնական խաղափոձն էր "Հոլոքոստի": Հարգելի ընթերցող, դա երբեք չի դաարի ազգամիջյան հարաբերությունների միջև, "յուրահատուկ" պետությունների կողմից փոքր պետությունների դեմ, քանի ամբողջ աշխարհն չի ճանաչել Հայոց ցեղասպանությունն-Եղեռնն...
մինչև 1920-1923 թվականներն, վոմանք մնացել են Կանում, որոցից մինչև այսօր տեղեկություններ չուենք, Կանից էլ շատերն տեղափոխվել ենԿարս(Ղարս), Կարսից(Ղարսից) հյուսիսային Հայաստան տեղափոխվելու ժամանակ շատերին էլ կոտորել էն հյուսիսային Հայաստանիև Կարսի(Ղարսի) միջանկյալ Կամակսի կիրճերում գաղթի ճանապարհին: Հայոց ձորերն ու կիրճերը ափիբերան լցվում են անթաղ դիերով, մայր գետերի ջրերը, Հայոց հողերն կարմրում են հայիարյամբ... Դատարկվում է նաև Կանը, ոմանց հաջողվում է դուրս պրծնել գերիներից և աշխարհասփյուռ լինել...
ԱՄՆ-ի դեսպան Հենրի Մորգենտաուի հեռագիրը Պետական Դեպարտամենտ (16 հուլիսի 1915թվական) գրում է Հայերի ոչնչացումն ինչպես "կոմպանյա ռասայական բնաջնջում"
Նկարագրությունն թախտ, օսմանյան պաշտոնյաի Սաիդի Ախմեդի կոմից ընթացակարգը Հայերի տեղաանումն Տրապեզունդից:
Սկզբում օսմանյան պաշտոնյաներն վերցրին երեխաներին, նրանցից մի քանիսին փորձեցին փրկել ԱՄՆ-իդեսպանը Տրապեզունդում: Տրապեզունդի մուսուլմաններին զգուշացրել էին Հայերին պաշտպաելու համար սպասվում է մահապատիժ: Հետո առանձնացրեցին տղամարդկանց, հայտնեին, որ նրանք պետք է մասնակցեն աշխատանքներին: կանանց ու երեխեքին ուղարկեցին Մոսուլայի կողմ հսկողության տակ երաշխավորելով անվտանգություն, որից հետո տղամարդկանց հանեին քաղաքից դուրս ու գնդակահարեցին նախորոք փորվաց փոսերի մոտ, կանանց ու երեխանների վրա կազմակերպեցին հարձակում "chettes" որոնք թաանեցին և բռնաբարեցին կանանց, որից հետո սպանեցին: Զինվորաաններին խիստ հրաման էին տվել չխանգարել "chettes"-ի գործողություններին: Ջոկաց երեխաներին նույնպես դուրս բեեցին քաղաքից ու սպանեցին: Երեխաններին որոնց իր հսկողության տակ Էր վերցրել Ամերիկայի դեսպանը, իբր Սիվաս ուղարկելու համար, նավակներով դուրս բերեցին ծով, որից հետո սպանեցին մարմիններն մտցրեցին մեշոկների մեջ և քցեցին ջուրը: Մի քանի օրից որոշ մարմիններ գտան Տրապեզունդի ափերին: 1915թվականի հուլիսին Սաիդ Ախմեդին հրամայեցին ուղեկցել պահակախւմբով վերջին գերիներով քարավանը Տրապեզունդից 120 տղամարդ, 400 կին, 700 երեխա: Սկզբից գերիների միջից ջոկեցին բոլոր տղամարդկանց, քիչ ուշ Սաիդ Ախմեդին հայտնեցին, որ բոլորին սպանել են: Ճանապարհի երկարությամբ հազարավոր Հայերի դիակներ էին գտվում: "chettes"-ի մի անի խմբեր փորձեցին գերիներից վերցնել կանանց ու երեխաներին, բայց Սաիդ Ախմեդն հրաժարեց Հայերին նրանց տալ: Ճանապարհին մոտ 200 երեխաերի հանձնեցին մուսուլմանական ընտանիքներին, որոնք համաայնվեցին հոգ տանել նրաց մասին: Կեմախում Սաիդ Ախմեդը ստացավ հրաման հռկել Հայերին մինչև բոլորը կմահանան: Նրան հաջողվեց մտցնելՀայերի այդ խումբը, Էրզուրումից եկաց խմբի մեջ, որոնց հսկում և հրամայում Էր ժանդարմների ներկայացուցիչը Մոխամեդ էֆֆենդին: Հետագայում էֆֆենդին հայտնեց Սաիդ Ախմեդին, որ այդ խումբը հասցրել են Եվֆրատի ափը, որտեղ առանձնացրել են տեղահանվաձների քարավանից ու ոչնչացրել են "chettes"-ներն ավազակները: Գեղեցիկ Հայ աղջիկներին հրապարակային բռնաբարում էին, հետո սպանում էին, դրան մասնակցում էին Տրապէզունդայի պաշտոնյանները և զինվորականնրն նույնպես: Էրզուրումի Հայերը սպանության կազմակերպիչներից Սաիդ Ախմեդն նշեց նաև նրանց անուններն. Էրզուրումում-Բախեդդին Շաքիրին, Տրապեզունդում-Նաիլ բեյը, Կեմախում- Էրզինջանի պառլամենտի անդամները և այլոք...
"chettes"-ի շտաբն տեղակայվաց Էր Կեմախում.
Թուրք հրոսականները իրենց ոճրագործությանը մասնակից են դարձնում նաև քրդերին՝ խոստանալով նրանց Հայերի ինչքն ու տները, ինչպես նաև տարածք՝ քրդական պետություն ստեղծելու համար: Այն Հայն որ փախել է թուրքերից, թուրքերի հրահրձումով քուրդերն են ոչնչացրել, կոտորել և այսօր Հայերն ունեն իրենց պետականությունն, իսկ քուրդերը թափառող շների պես գզվում են թուրքերի հետ, և այսօր քրդերը և թուրքերը իրար հետ լուծելու խնդիր ունեն,և քրդերը չունեն իրենց պետականությունն: Սիրելի՜ հայրենակիցներ, ազգակիցներ, սիրելի՜ Չոփիկյաններ հին Հունացի փիլիսոփաներից մեկը՝ Սանտա Յանանասել է. «Ով մոռանա իր անցյալը, դատապարտված է կրկին վերապրելու»: Իմ աշխատաիգության ներածությանը հենց դրա համար էր: Խնդրում եմ երբեք չմոռանաք ձեր անցյալն, ձեր պապերի հիշատակը, Եղեռնի անմեղ զոհերն հավերժ կմնան մեր սրտներում, նրանք անմահ են, կմահանան միայն այն դեպքում, երբ որ դուք մոռանաք ձեր անցյալը, ձեր պապերի վառ հիշատակը, ողջ Հայ ժողովուրդը երբեք չպետք է մոռանա ահավոր զուլումը, ցավը որ պատճառեց մեզ թուրքը: Հայ մեծանուն գրող Րաֆֆին ասում էր, որ թուրքն իր էությամբ երբեք էլ չի փոխվի, որքան էլ զարգանա, նա նույն արնախումն է ու նույն բարբառոսը, ուստի մենք պետք է այնքան ողջախոհ լինենք, որ երբեք ջուր չլցնենք նրա ջրաղացին: նույնիսկ երբեք չգնենք թուրքական ապրանք, դրանով դուք հարստացնում եք թուրքական տնտեսությունը և նոր զենք տալիս թուրքի ձեռքին Ձեր և Ձերեր եխաներին, թոռներին ոչնչացնելու, թուրքական ապրանքներ առնելով ինձ թվում է անարգում ենք մեր միլիոնավոր զոհերի հիշատակը, մինչդեռ նրանք բոլորովին էլ հագված չեն Հայ-թուրքական հարաբերությունները նորմալացնելու, այլապես նրանք ներողություն կխնդրեին իրենց պապերի սխալների համար, թուրքն ստոր, խաբեպահ բառբարոս ազգ է այսօրվա թուրքին կարելի է ճանաչել զարգացած ազգ միայն այն դեպքում, երբ նրանք կճանաչեն մեծ Եղեռնը, ներողություն կխնդրեն յուրաքանչյուրիցս, յուրաքանչյուր Հայից, Հայ ժողովրդից, հետ կվերադարձնեն մեր պատմական հողերը-տարացքները Տրապիզոնից մինչև Սարի-ղամիշ, մեր սքանչելի Անին՝ իր հազար ո ւմի եկեղեցիներով մեր սուրբ լեռը՝-Արարատը, Հայաստանի մեր հարսը-Կարսը(Ղարսը), Վանը, Էրզրումը մերԿանը, մեր Կանի սուրբ ամենափրկիչ եկեղեցին, մեր պապերի և տատերի թուրքի ձեռքով քարուքանդ եղած գերեզմանները. որըթվես... Արևմտահայության մի մեծ զանգված այսօր սփռված է աշխարհով մեկ: Այսօր չեն գտնի Հայկական մի ընտանիք, որը իր սրտում կորստյան մեծ վիշտ չունենա: Եղեռնից վերապրացները ահասառսուռ դեպքեր են պատմում…. Հարգելի՜ ընթերցող, կարելի է հազարավոր եղեռնագործությունների դեպքեր բերել, հարցրեք Ձեր պապ երին, Ձեր մեծերին, չկա աշխարհում մի որև Հայ, մի Հայի ընտանիք որ կեղտոտ թուրքի ձեռքով կորուստ չունենա….
Տատս պատմում էր, որ 1914 թվականի գարնանն իր աչքի առաջ 5-զինված շներ թուրքի ասքյարներ գլխահատում են իր հորը՝ Սերոբին, ով աշխատելիս է լինում իր հողամասում, Եղեռնագործությունը տեղի է ունենում Հայրենացի(այնժամանակ՝Սոնգըտլու) և Պեմզաշենի(այնժամանակՄայմնջուղ) մինջև ընկած տարացքում, տատս այդ ժամանակ ընդամենը եղել է 4-տարեկան: Պապիս գլխահատելուց հեդո թուրքի ասքյարները թողնում հեռանում են, տատս լալով ընկնում է հոր կրցքին և քնում, մինչև երեկոյան գյուղի ժողովուրդն գտնում է տատիս...
Հարգելի՜ընթերցող, ապարդյուն մի փնթրեք, թե ինչն է եղել պատճառն, պատճառն նա է եղել, որ նա ուղղակի Հայ է եղել... Մինչև խոր ծերության հասակում տատս իր կոպերի տակ պահել էր զարհուրելի այս ոճրագործության արյունալի պատկերը և ինչու միայն տատս... Թուրքական յաթաղանը անգթորեն չխնաեց ոչ՜ ծերերին, ոչ՜ մանկանը, ոչ՜ ռանջպարին և ոչ՜ էլ հանճարին: Կեղտոտ թուրքերն գայլերի պես վոհմակով են ման եկել, և հարձակվել միայնակ և անզեն Հայերի վրա, չխնայելով մեծ ու փոքր կանանց ու երեխաներին... Արդեն տեղահանվաց և բնաջնջված Հայերով Կանում 1891 թվականի ապրիլ 2-14-իդրությամբ նշվելէ «Ի Կարին Մահլէ-գլուխ կոչված թաղէն թուրքերը Հայ աղջիկ մը կըփախցունեն և Կան գյուղ կտանն՝ ուր աղջիկը կըպնդէ թէ տաճիկ չեմ ըլլար...» և ինքնասպան կլինի: Պերճ, նամակներ թուրքիաից, «Հնչակ» 1891 5, էջ 7: Իմիջայլոց, թուրքերը բոլոր Հայկական գյուղերն ու քաղաքները դիտավորյալ անվանափոխում են՝ թուրքական անուններ տալով դրանց այս ձեվով էլ նրանք ջնջում էին Հայի և Հայաստանի գոյության փաստը չկա, չի եղել, այնժամանակաշրջանում թուրքական ճանապարհային քարտեզում Հայաստան, Հայկական անվանումներով գյուղեր և քաղաքներ գոյություն չի եղել որպեսզի հիմնովին փոխեն պատմությունն և այսօր էլ ասում են, թե Հայերն են կոտորե լթուրքերին և Եղեռն, կոտորած, Հայերի բնաջնջում, բռնի տեղահանում չի եղել... Հիշեք մեծն Կոմիտասը խելագարվեց ջախջախվեցին 200 և ավել քանքուրաշատ գլուխները՝ Վարուժանը, Սիամանթոն, Զոհրապը, Ռուբեն Սևակը... Դատարկվեցին բարեշեն գյուղերն, ու քաղաքները ձորերն ու կիրճերը հափրացուն դիակներից, Հայերի թուրքահալած սովազլուկ քարավանները ջարդվեցին, բռնաբարվեցին, լլկվեցին Դեր-Զորի անապատներում... Այսօր պատմությունը չի լռում: Կան բազմաթիվ փաստաթղթեր, ականատեսների վկայություններ: Օտարներն անգամ գրքեր գրեցին մեր ցավի մասին, օրինակ Վրանց Վերֆելի «Մուսա լեռան 40-օրը» վեպը: Իսկ Հայոց երգը դարձավ տխուր, լացահառաչ, Հայոց դուդուկը մղկտաց, Հայոց կռունկի կարոտիև տունկաչի մեղեդին, ասյօր աշխարհի որ ծայրում էլ որ հնչի Հայկական դուդուկն, դա զինված մինչև ատամներն կեղտոտ թուրքերի մեր կանանց վորովայնը ճղված մերկացած թուրքի սրին հանած երեխայի ու մոր ճիչի ձայնն է... Ես ապրում եմ Ռուսաստանի Դաշնության Սանկտ-Պետերբուրգ քաղաքում, տարին երկու անգամ մեր սիրելի կոմպոզիտոր, դւդւկահար Ջիվան Գասպարյանը գալիս է համերգներով քանիցս ներկա եմ եղել մեծն Ջիվան Գասպարյանի համերգներին, ի դեպ լեփ-լեցուն դահլիճներում ունկնդիրների 70-80% այլ ազգի ներկայացուցիչներ են լինում, շատ հաճախակի Հայերին տոմսեր չէր էլ հասնում, համերգների ժամանակ բոլորն թաց աչքերով, քար լռությամբ էին լսում Հայի ողբի ձայնը, օտար ունկնդիրները անգամ առանց արցունքների չէին լսում սիրելի դուդուկահար՝ հոգից թունդ հանող կատարումները, որոնք Հայի սրտում կուտակված անամոք ցավի պոռթկումն էին, ժամերով ծափահարությունները չէին դադարում, սգում էին Հայերը, սգում էին ողջ դահլիճը... Հարգելի՜ ընթերցող մեծ Եղեռնը, Հայոց ցեղասպանությունը, մասայական ջարդն, տեղահանումն և բնաջնջումն խոց է դառել յուրաքանչյուր Հայի մարմնում...
Աշխարհի շատ պետություններ ճանաչել էն Հայոց ցեղասպանությունը և դատապարտում են թուրքերին, բայց ինչպես հայդնի է, վճռական խոսք ասող պետությունը՝ Ամերիկայի Միացյալ նահանգներում դեռլ ռում էն,ԱՄՆ-ը առաջնորդվում է իր շահերով, դարձել էն շան պես, ամեն ինչ հասկանում էն, բայց ասել չեն կարող, քանի որ ուժեղի դեմ միշտ էլ թույլն է մեղավոր և ինչպես հայտարարեց ԱՄՆ-ի 44-երորդ պրեզիդենտ Բ. Օբաման «Ամերիկան յուրահատուկ պետություն է» այսինքն մնացաց պետություններն յուրահատկություններ չունեն... Բայց մեր պայքարը շարունակվում է, քանզի վերքը շարունակ մրմռում է արյունահոսում և պահանջում հատուցում, և ես ավելի քան վստահ էմ, որ գալու է հատուցման ժամը, միայն մենք պետք է անվերջ պայքարենք, որպեսզի կարողանանք վերջնականապես ճանաչել տանք յուրահատուկ պետություններին, Եղեռնը-Հայոց ցեղասպանությունը և կապի բերել ինչպես շանը կեղտոտ թուրքին, ես համոզված եմ որ համատեղ պայքարով կվերադարձնենք պատմական ճշմարտությունը-ճշմարտությունը հիվանդանում է, բայց չի մահանում..
Հարգելի՜ Չոփիկյաններ մեր ազգը ևս անմասն չի մնացել համազգային աղետից նրանցից շատերն կեղտոտ թուրքերի բռնի ուժով տեղահան են լինում իրենց բնօրրան Կանից և հասնում են Կարս(Ղարս) մի մասն մնում են Կանում: 2012թվականին ինձ հաջողվել է պարզել Կանում մնացաց որոշ Չոփիկյանների ընտանիքներից տեղեկություններ, նրանց նախապապն եղել է մեր նախահայր Սրապիոնի եղբայրների ճյուղորից, նրանց նախապապն ևս եղել է եկեղեցական ծառայող և հետագայում «Տարանում Էրզրումից «Մասիսն»ուղված1882թ.հունիսի 19-իթվակիրնամակիհամաձայն, «...Կագյուղիքանիմըբաղդախնդիրներտարհամոզելով 40-ի չափ ընտանքի ստորագրություն առած են անոնց մէ, որ տաներն ու տեղերը ձգին՝ անցնին Ռուսաստան, և յորոց մի քանիալ Կարս գացած են իրենց բնակելի գյուղը ընտրելու, և կսովի թէ անկից գրով ծանուցած են իրենց համախոհիներում, թե հարիուր ոսկի փոխառություն ընելով արքունի գանձը ձգած են այն պայմանով, որ եթե խոստացեալ քառասուն ընտանիք չանցնի Ռուսիս՝ տերութեան մնայ այդ գումարը...» «Արձագանք» 1882, №23;25, յուլիսի, էջ 37: Այսպիսով 2012թվականին գտնվել են Կանից Ռուսաստան տեղափոխած որոշ ընտանքներ և այսоր ապրում են Ռուսաստաի Դաշնությունում և ՈՒկրանյայում…
Կարսից(Ղարսից) հետո մեր Չոփիկյաններն տեղափոխվում են Հյուսիսային Հայաստան, իսկ շատերն մնում են Կարսում(Ղարսում) որոնցից մինչև առ այսօր տեղեկություններ չկան Մեր նախահայր Սրապիոնի պապի, հոր կամ եղբայրների անուններն պարզել չկարողացանք, բայց կան մտքեր և կարծիքներ, որ Արթիկում բնակվող Աստոյանները (Ջիհարենք) նույն ծագում նունենք, որ Սրապիոնի եղբայրների ճյուղերից էն: Ամբողջ Չոփիկյաններն աշխարհում մի ազգ են, նույն ծագումով և այսօր ամբողջ աշխարհով մեկ տարածվաց Ալանյայում-հյուսիսային Օսետյայում կան Չոփիկաշվիլիներ-մենք ունենք նույն ծագումն նրանք Սրապիոնի եղբայրների ճյուղերից են Չոփիկյանների մեծամասնությունը ստացվել է այնպես, որ 1828 թվականի Հայ-թուրքական լարված հարաբերությունների պատճառով տեղափոխվում են Կարս(Ղարս): Այնուհետև Կարսից(Ղարսից) տեղափոխվում են արևելյան Հայաստանի Ալեկսանդրապոլի մարզի Լմբատա-գյուղ(Արթիկ գյուղաքաղաք) այժմյան Արթիկ, որն 1945 թվականին վերանվանվեց Արթիկ քաղաք: Ինչպես արդեն ասացի մեր նախահայրն Սրապիոնը 1701-1703թ, ապրելիս է եղել Կանում, նա եղել է գրագետ, արդարադատ, կարդացած մարդ և զբաղվել է հողաչափությամբ: Այն ժամանակ ընդունված է եղել մարդկանց տոհմը կոչել զբաղմունքի անվանումով, շրջակայքի թուրքերը և Հայերը Սրապիոնին Չոփերի մականունով էն անվանել. Այսինքն «Չոփը» եղել է հողաչափ գործիք կազմված երկու ուղիղ և մեկ կապող երկու ձողերը հորիզոնական ձողերից, այսպիսով «Չոփն» եղել է մեր ազգանունի արմատն, և հետագայում մեր ազգանունն անվանել են Չոփիկյան ազգանունով: Չոփիկյաններն ունեցել են և այսօր էլ ունեն նշանավոր մարդիկ, այն ժամանակաշրջանում մենք ունեցել էնք Կարո-Ամի, Սրապիոնի չորորդ որդու, Հարությունի տղա, Պետրոսի վորդին, Կարո-Ամին շատ գրագետ, խելացի, մեծահարուստ մարդ է եղել, նրա շեն տանն աշխատել էն մշակներ տեղանքի թուրքերը շան պես վախեցել էն Կարո-Ամուց և հաշվի էն նստել ճանաչված ու հարգված հայի հետ: Այսօր Ռուսաստանի Դաշնության մայրաքաղաքում Մոսկվայում կան Չոփիկյաններ ազգանունով ընտանիքներ, որոնք Չոփիկյանների հետ ոչ մի ազգակցական կապեր չունեն, նույնւսկ Կանում ապրող շատ Հայ ընտանիքներ Չոփիկյան ազգանուն էն ընդունել, որ Կարո-Ամու հովանա ներքո իրենց ապահով զգան:Չ ոփիկյաններն ունեցել էն և ունեն նշանավոր, գրագետ, բարեկիրթ, տարբեր բնակավառներում ճանաչված, մեծահարուստ ու հարգված մարդիկ, մասնակցել էն առաջին համաշխարհային պատերազմին օսմանյան կեղտոտ թուքերի հետ մղված պայքարներին-պատերազմներին ունենք Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակիցներ և զոհվածներ, Հայ-ադրբեջանական Արցախյան գոյամարտերի մասնակիցներ: Որտեղ էլ եղել էն, բարձր են պահել իրենց ազգի և ազգության պատիվն ու արժանապատվությունը: Չոփիկյաններից շատերը Հայրենիքի փրկության համար իրենց կյանքը անգամ չեն խնայել: Իսկ Սրապիոնի և նրա որդիների հետնորդները այսօր ամենամեծ թիվն են կազմում Արթիկում և աշխարհով մեկ տարածված են Չոփիկյանների տոհմածառը կազմել և մշակել է Գեղամ Զոհրաբի Չոփիկյանը 1965 թվականի հունիս ամսից սկսաց, Գեղամը ազգասեր, հայրենասեր, ընտանիքին և հայրենիքին նվիրված արժանավոր հայորդի է, Հայրենական մեծ պատերազմի մասնակից, պարգևատրված պատերազմի և աշխատանքային բազմաթիվ շքանշաններով... Գեղամ Չոփիկյանին օգնել էն տոհմածառ իմշակման, կազմվան գորցում. Արամ Արսենի Չոփիկյանը, Հեղնար Ավետիսի Չոփիկյանը, Գալուստ Ղոսալմյանը, Խաչատուր Անդրանիկի Չոփիկյանը էլի շատերը... Չոփիկյան Գեղամի ազգանվեր այս գործին միանում է, նրան կից և մեկտեղ 1979 թվականի հունիս ամսից շարունակում է Հակոբ Չապաև Հովհաննիսյանը(Չոփիկյանը), նրան օժանդակել և օգնել էն Չոփիկյանների այլ երիտասարդներ, տիկնայք և պարոնայք. Օլգա Հովհանեսի Չոփիկյանը, Աշոտ Սաշայի Չոփիկյանը, Սարիբեկ Արշակի Չոփիկյանը, Արտակ և Ասպուրակ Սամվելի Չոփիկյանները և այլոք: Խնդրվում է բոլոր Չոփիկյաններին մասնակից լինել տոհմածառի շարունակման գործին որովհետև անցյալն ու սեփական արմատները մարդ երբեք չպիտի մոռանա... Հարգելի Չոփիկյաններ առաջարկում եմ նաև, որ ամեն Չոփիկյանի ընդանիքում ունենա իր տոհմածառը, իր ազգի պատմությունը իրենց օջախների երևացող, աչքի ընկնող պատերին իցույց բոլորին, քանզի սա ունի դաստիրակչական խոշոր նշանակություն ապագայի սերունդներիհ ամար: Հավատացնում եմ Ձեզ որ այն կբարձրացնի Ձեր անունը և պատիվը Ձեր ընկերների, Հյուրերի, Հարազատների, երեխաների և թոռների առջև: Վերջում Խոնհարաբար և ամենայն հարգանքով ուզում էմ ասել, որ տոհմածառում ընդգրկված են միայն Չոփիկյանների արու զավակների անունները, հասկանալի նկատառումներով, իսկ մեր ազգի դուստրերը բնականաբար ծաղկացրել էն Հայկական այլ օջախներ և ուր էլ հարս էն գնացել, շատ բարձր են պահել Չոփիկյանների պատիվն ու արժանապատվությունը: Ըստ այն սիրելի Չոփիկյանների տատիկներ, մայրեր, քույրեր, հորաքույրեր, տիկնայք և աղջիկներ ընդունեք իմ կողմից խորհին ներողություններս, դուքմշտականմերսրտներումեք, Հանջարներնմայրերիցէնծնվում, մենք հպարդ էնք Ձեզանով... Շնորհակալություն բոլորիցդ, հարգանքներով Ձեր Հակոբ Չապաևի Հովհաննիսյան(Չոփիկյան):
24.04.2019թ.
Комментарии 4