Предыдущая публикация
Ярмиҥга
Налшыланат, ужалышыланат йӧнан
Йошкар-Олаште, Ленин площадьыште, шуматкече еда ялозанлык ярмиҥга эрта.
Кодшо ий марте Йошкар-Олаште ялозанлык ярмиҥга Чарла кремльыште лийын гын, сатум ужалыше да налше-влакын йодмышт почеш ынде рӱдоланан Ленин лӱмеш площадьыштыже эртаралтеш. Тыште кумдыкшат йӧнан, налше-ужалыше-влакланат келша. Мутлан, кондымо пакчасаскам машина гыч вигак ужалаш лиеш. Тыгак лӱмынак павильон-влакым келыштарыме.
Кодшо шуматкечынат тыгай ярмиҥга чынжымак гӱжлыш. Сатуштым ужалаш республикнан чыла гаяк районжо, тыгак пошкудо регионла гычат перерабатыватлыше предприятий, ялозанлык кооператив, фермер, шке озанлыкым кучышо-влак толыныт ыле. Тыште мом гына налаш лийын огыл! Шыл ден шӧр, нуным кучылтын ямдылыме продукт, пареҥге, ковышта, кешыр, йошкарушмен, шоган, чеснок, кавун, олма, мӱй, моло мӱкш продукций, пӧчыж, эмлык шудо, коштымо поҥго, консервироватлыме сату да шуко молат.
Утларакшым Курыкмарий велым фермер ден шке озанлыкым кучышо-влак пакчасаскаштым, пареҥгыштым, олмаштым конденыт. Могай кӱлеш, тугай сортым нал. Ковыштам, мутлан, килограммжым 30-35 теҥгелан налаш лийын, пареҥгым – 35-40 теҥгелан. У Торъял районысо Тошто Торъял гыч кондымо пареҥгылан черет ыле. Кум тӱрлӧ сортым ужаленыт. Калык утларакше ты пакчасаскам нарынче кӧрганым да йошкар шӱманым йодеш гын, лачак тыгай сату уло ыле. Курыкмарий район гыч кондымо ковышталанат кугу черет ыле. Ош вуяным, пеледышаным ужаленыт. Пӧчыжым литржым кумшӱдӧ теҥгелан темленыт.
Шыл кочкыш шуко ыле. Кеч ушкал, сӧсна, шорык, але каза шылым ойырен нал. Сурткайык шылым темлышат шукын лийыныт. Мутлан, кӱрка шылым килограммжым 550-600 теҥгелан ужаленыт, комбым иктыжым 1200-2000 теҥге марте темленыт, чыве шылым килограммжым 400 теҥгелан ужаленыт. Оршанке район гыч кондымо шикшеш коштымо шыл калыклан шукертак келшен да кумлын налын. Морко район гыч ятыр эмлык шудым конденыт. Ужалышыже могай чер деч кучылташ лиймым умылтарен. «Ардинский хлеб» ООО-н свежа сатужо шуко налшылан келшен.
Мӱйым да мӱкшын пуымо моло продукцийым кандаш мӱкшызӧ ужален. Килемар район Васенькин ял гыч Владимир Примечаевын мутшо почеш, кызыт мӱйым август-сентябрьысе дене таҥастарымаште шагалынрак налыт. Но ярмиҥгалан кумда площадьым ойырымо дене ятырлан куштылгырак лийын. У Торъял районысо Какшанмучаш села гыч Николай Шерстнев шӱдӧ наре мӱкш ешым ашна.
– Тӱрлӧ мӱйым ужалем. Тений писте начарын пеледын, сандене тыгай пушеҥге гыч погымо мӱйым ужален пытаренам, ынде утларакше пеледыш гыч погымым темлем. Сатуэм сай качестван, сандене ончыч налше-влак уэш толыт, налыт, таум каласат. Мӱй деч посна прополисым, пергам ужалем.
Тыштак шашлыкым кӱктен ужаленыт, тудым тамлышат ятырын ыльыч. Эшежым кидмастар-влак шке сатуштым конденыт. Марий тӱран тувырым, юмылукым, пӱкеным, корзиҥгам, меж носким темленыт. Икманаш, ялозанлык ярмиҥгаште кӧлан мо кӱлеш, тудым да келшыше ак дене налын кертын. Тышке толшо кажне еҥ кумыл нӧлтын каен.
Вячеслав Смоленцев
Снимкыште: кӧлан мо келша, тудым налеш.
Авторын фотожо
Следующая публикация
Нет комментариев