11 верасня 1942 года нацысты знішчылі Столінскае габрэйскае гета разам з яго жыхарамі.
Да 1941 года ў Століне (сёння Брэсцкая вобласць) налічвалася 12 500 жыхароў. У іх ліку колькасць габрэйскай абшчыны дасягала 8500 чалавек, але да гэтай колькасці габрэяў трэба дадаць яшчэ 7000 чалавек — габрэяйў, уцекачоў з акупаванай нацыстамі ў 1939-м годзе Польшчы.
Ранняй вясной 1942 года немцы, рэалізуючы гітлераўскую праграму знішчэння габрэяў, сагналі ў гета ўсіх габрэяў Століна, а таксама ацалелых габрэяў жанчын і дзяцей з пасёлка Давыд-Гарадок, вёскі Рубель і іншых бліжэйшых мястэчак Столінскага раёна.
Вязнямі Столінскага гета аказаліся больш за 12 500 габрэяў — як мясцовых, так і прывезеных і ўцекачоў з Польшчы.
Поўнае знішчэнне Столінскага гета адбылося 11 верасня 1942 года, напярэдадні яўрэйскага Новага года - свята Рош а-Шана. Напярэдадні, 10 верасня, кіраўніка юдэнрата (габрэйскага самакіравання) Бергера і яго памочнікаў выклікалі ў гебітскамісарыят і там жа ўсіх іх застрэлілі.
Раніцай 11 верасня 1942 года ўсіх яўрэяў з гета сагналі на Рынкавую плошчу, атачоную больш за 200 паліцаямі.
Людзей выстройвалі партыямі па тысячы чалавек (такіх груп набралася восем) і адводзілі на растрэл. Калоны асуджаных яўрэяў вялі па вуліцы Набярэжнай, затым па Палескай, далей праз Рынкавую плошчу - па вуліцы Пінскай на паўночна-ўсходнюю ўскраіну горада. Там людзей разварочвалі направа і праз палі вялі да месца забойства за тры кіламетры ад Століна ва ўрочышчы Стасіна.
Усяго ва ўрочышчы Стасіна за гады акупацыі немцы і іх памагатыя забілі 12 500 чалавек.
Здолелі выратавацца доктар Генры Рыд з жонкай Евай і 3-гадовым сынам Сашам, доктар Пазнанскі з жонкай Геней і ветэрынар Ахаронгер з жонкай. Дапамаглі ім бегчы і ўрэшце трапіць да партызанаў ксёндз Столінскага касцёла Францыск Смарцоўскі, ляснік Кійоўскі, баптысты Сцяпан і Агаф'я Мазоль, якія некалькі месяцаў хавалі незнаёмых людзей, пакуль не ўдалося пераправіць іх да партызанаў.
Нет комментариев