Предыдущая публикация
"Бала чак.
"
Эх балачак, балачак
Матур, гамсез булган чак
Бәхет ташып торган чак
Без бит анда булдык чак
Кайтмас бит безгә шул чак
Иң бәхетле балачак...
Искандер Бек. 2025 ел.
Баязит авылында бер урам очы балалары...
Иске фотоларны карап торасың да бала чаклар искә төшә, бигрәк тә кызык вакытлар бар иде бит...
Балыкка барулар, су керүләр, җиләккә йөрүләр күп кенә кызыклы вакыйгалар белән тулы иде бит...
Берәрсе урамда җиләккә барырга җыенсалар күрше тирәләр дә ияреп зур булмаган компаниягә әйләнә идек бит... Тимер бидрәләр, капрон бидрәләр, алюминий бидоннар алып бер аз ипи телеме, пешкән йомырка, эчәргә ни дә булса алып, тамак ялгап алырга да кирәк булачак бит...
Җиләк җыярга бара идек...
Элекеге авыл яшьләре.
Бала чак юллары.
Йөгрә атлый урман буйларына, тау итәкләренә ашыга идек...
Хәтерлим Госман абзыйның карчыгы Тәслимә әби безнең белән ярыша иде йөгереп инде, без яшь, елгыр малайлар аның белән узыша идек, Тәслимә әби безне узып китә иде, шундый олы яшьтәге әбинең шулай шәп булуына без аптырый идек...
Җир җиләге.
Җиләк тәлгәше.
Ә җиләк җыйганда аның кулына күз иярми иде бит ә дигәнче бер бидрәне тутыраып та куя иде...
Җәйнең бер эссе көннәрендә күрше Сафиуллин Фирдәүес безгә кергән, әйдәгез җиләккә ди "Иске умарталыкка" анда кичә кемнәрдер җиләк җыйганнар җиләк бик күп, ятып җыярга була икән, ә җиләкләре эре имеш, баш бармагыннан да зурраклар ди...
"Иске умарталык" диеп шул авылдан бер 2-3 чакырымда "Юкәле кабак" ягындагы тау итәкләре инде, анда элек умарталык иде ул вакытта умарталыкны колхозның алма бакчасы ягына күчергәннәр иде.
Умарталык.
Умарталык иске фото.
Умартачы Булатов Гөмәр бабай иде, аңардан соң Тәслимә апа Мифтахова булды, Гәлия апа Ахметшина, соңрак та тагын бер ничә авылдашларыбыз эшләделәр исемнәрен хәтерләмим инде, сез искә төшерсәгез мин өстәп язармын әле ...
Аертылган баллары инде шул ындыр табагында Гәрәй абый Сафиуллин хезмәт иткән складта зур алюминий флягалар белән сакланып торалар иде, шул умартачылар аерткан баллар инде, колхозчылар "выписывать" итеп, яздырып алалар иде балны, хакы бик арзан иде ул заманнарда...
Умарталыкта.
Без Ильдус абый белән бедоннарны алдык та Фирдәүес белән "Иске умарталыкка" табан юл алдык, безгә этебез "Тарзан" да иярде, ул кала буламы соң инде...
Умарталыкка да җиттек, урман чите куаклыклар, сукмакта алдан этебез "Тарзан" аның артыннан Ильдус абый, аннары мин , иң арттан Фирдәүес атлый иде...
Бер арада этебез ни эшләптер чыйнап, чәңләп куаклар арасында бөтерелә башлады бит, абый да куллары белән җилпенеп, кизәнеп кире якка таба торып йөгерде, мин дә эшнең нидә икәнен сизеп калдым, без алдагы булган куаклыкка сырылган күч өстенә барып менгәнбез икән, мине дә кортлар сырып алдылар, чагалар бит түз генә, мин инде йөгереп барып лапылыкка, куаклар төбенә кереп чумдым да бөгәрләнеп яттым, инде тын да алмыйча ятам, миңа ябышкан кортлар безелдәп- безелдәп чагалар инде...
Куакка сырылган күч.
Фирдәүес тә кайдадыр поскан, Ильдус абый гына авылга таба чапкан , аның артыннан бөтен күч болыт булып каплап, сырып алганнар...
Кайтып җиткәнче йөгергән бу спринтерлар сыман инде...
Ул йөгереп кайтып өйгә кереп качса да веранда тирәли озак кына очып йөрегәннәр теге усал кортлар...
Мин бер аз кортларның безелдәгәннәре басылгач җайлап кына куаклар арасыннан чыгып авылга кайттым, анда инде әниләр Ильдус абыйның башыннан, тәннәреннән корт уклары чүплиләр иде...
Чәч арасындагы укларны алу.
Корт чакканнан соң озак яшәми инде .
Чүпләгән укларның санына да чыгарлык түгел икән...
Әти, әниләр бик курыкканнар инде шул кадәрле күп корт чагуга бер - бер хәл булмагае диеп...
Юк бер ни дә булмады, шешмәде дә, икенче көнне инде урамда уйнап йөри идек, тәннәребез авыртса да...
Җиләк кайгысы калмады инде, бидоннарны да кайдадыр сибеп калдырганбыз белмибез дә..
Без балны бик яратсак та кортларның ачуын китерергә ярамыйдыр, без бит күрмичә килеп зур күчне тузгытканбыз...
Ботакка сарылган күч.
Кай вакыт бала кешеләр дә аңламыйча кортларның ачуын китерәләр бит, минем Сәрия апам да тәпи йөри башлагач кулына чыбык алып, карт әтиемнең умарта авызына килеп шул чыбыгын тыгып бутаган икән сакчы кортлар аны чыгып чакканнар инде әти чак күреп калып, баланы барып алган, күрәсең апам да бәләкәйдән кортлар карамакчы булган, үскәч инде умартачылыкка укып Сатый авылында умартачы булып та эшләде...
Раиль абый Шамуратов үзенең умарталары янында.
Карт әтием дә күп еллар умарта тотты аның җәй көннәрендә умарталар тоткан урманын "Хабибъян умарталыгы" диеп йөретәләр иде...
Хабибъян һәм Рабига Ахмеровлар.
Мин шул умартачыларны, умарта тотучыларны хөрмәт итәм, безнең Баязит авылында байтак бит шундый мәшһүр умартачылар, умарта тотучылар, умарталар авылдашларыбызның һәр бер йортында бар диеп әйтерлек бит, мин үзем дә кызышам инде бер аз умарталар тотырга, аларның тормышын күзәтергә аларны карарга, үрчетергә...
Бик файдалы бөҗәкләр бит үзегез дә беләсез кортның бар әйбере дә файдалы, чакканда агуы да дару була, кай бер кешегә генә ярамый, кортның эшләгән прополис булсынмы чәчәкләрдән җыйган никтар балы да бик киң кулланыла бит, төрле чәчәкләрдән җыелган баллары тәннәребезгә тик шифа гына булып бара...
2025 ел Уфа.
Искандер Бек. Булган хәл.
Следующая публикация
Комментарии 4
Балачакка,авылга кайтып килгэн кебек булдым...
Башка хикэялэре кебек оста,матур тасвирлап язылган.
Искэндэр рэхмэт,ижади унышлар телим сина!!!