Предыдущая публикация
#Билиб олган фойдадур - Ғийбат ( Биринчи мақола )
«Ғийбат» сўзи луғатда бир нарсанинг кўздан тўсилишини билдиради. Уламолар ғийбатни қуйидагича таърифлайдилар:
Журжоний айтади: «Ғийбат инсондаги бор айбларни унинг ўзи йўқлигида зикр қилишдир».
Имом Ғаззолий: «Ғийбат биродарингни унга ёқмайдиган нарса ила зикр қилишингдир. Ўша ёқмайдиган нарса (ноқислик) унинг баданида, насабида, хулқида, феълида, сўзи ёки динида, ҳаттоки либоси, турар жойи ва уловида бўлса ҳам, фарқи йўқ».
Баданидаги ноқислик: новча, пакана, қора, сариқ, чўлоқ, оқсоқ ва ҳоказо.
Насабдаги ноқислик: қибтий, ҳиндий, хабаший.
Хулққа оид феъллар: хулқи ёмон, мутакаббир, риёкор, серғазаб, ожиз, қўрқоқ, бахил, хасис.
Динга тааллуқли бўлган феъллар: ўғри, каззоб, ароқхўр, золим, хоин, бенамоз, бетақво, ғийбатчи, фосиқ.
Дунёга тааллуқли бўлган феъллар: Одобсиз, одамларни таҳқирловчи ёки ҳақиқатни кўролмайдиган ва ҳар доим ўзиникини ҳақ деб билувчи.
Кийинишдаги ёмон феъллар: Қимматбаҳо кийимларни кийиш, нопок кийимларни кийиш, қўланса ҳидли кийимларни кийиш, кенг ёки тор кийиниш ва ҳоказо.
Ғийбатнинг энг мукаммал таърифи қуйидаги ҳадиси шарифда келган:
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади.
«Эй Аллоҳнинг Расули, ғийбат нима?» деб сўрашди.
«Биродарингни ўзига ёқмаган нарса билан эслашинг», дедилар. Шунда:
«Биродаримда мен айтган нарса бўлса-чи, бунга нима дейсиз?» дейишди.
«Агар айтганинг унда бўлса, ғийбат қилган бўласан, айтганинг унда бўлмаса, бўҳтон қилган бўласан», деб жавоб бердилар» (Абу Довуд ривоят қилган).
( Давоми бор )
@Кўнгил_халовати
Следующая публикация
Нет комментариев