Предыдущая публикация
СИЙРАТ ...
Учинчи фасл...
6 - қисм...
2020-йил февраль. 2020- октябрь
Биргаликдаги тушликдан сунг қизни ишхонасига кузатиб қўйган Алишер уйга қайтишга шошилмади. Укасига қунғироқ қилиб эрталаб йўлга чиқишлари ва у ерда аяси қолиш эҳтимоли борлиги тўғрисида укасини огоҳ қилди. Сунг эрталаб гаплашган дўсти билан боғланиб кечқурун тор доирада учрашиб олишлари кераклигини уқтирди.
-Тинчликми? Зиёфат бўлмаслигига кўз етган дўсти хавотир аралаш савол берди. -Тинчмисан?
-Тинчлик. Учрашиб олайлик кейин гаплашамиз.
-Яхши соат неччилар қулай сенга?
-Олтилар атрофида...
-Бўпти кўришамиз...
-Айтмоқчи, менга анави муллаваччани бошлаб келма! Шу топда менга уни насихатлари ортиқча! Рустам бўлса етарли!
-Нима гап Алик айтасанми? Тинчликми ишқилиб?
-Тинчлик.
-Бўпти унда
-Кўришамиз...
Телефонини чунтагига жойлаган Алишер машинасида узоқ вақт ўйланиб ўтирди. Аямни олиб кетишим керак. БУ ерда бир ўзлари қолиб кетиши мумкин. Ишларимни у уёқли ё буёқлик қилишим керак. Собир билан гаплашиб олишим лозим. Қилажак ишларини миясида режалаштириб олган Алишер уй томон кетди. Аямга тушунтириб айтишим бу ердан кетишимиз кераклигини тушунтиришим лозим. Аям мен қишлоққа қайтаман десам йўқ демаса керак. Зиналардан бир бир босиб кўтарилаётган йигит хўрсиниб олди. Дада дадажон шунчалик ўрнингиз билинаяпти. Сизни шунчалар соғиниб кетаяпман. Дада яна озгина яшашга харакат қилмадингиз. Сиз тенгилар юришибди ўйнаб кулиб, сиз бўлса лоаққал олтмишга ҳам кирмадингиз.
-Келдингми? Ичкари томондан эшитилган аясининг овозидан юзига жилмайиш югурган Алишер хайрон қош чимириб олди.
Қандай сезар эканлар келганимни. Овоз чиқармай эшик очсам ҳам келдингми дейдилар.
-Ҳа келдим. Ая чойингиз борми?
-Ҳа бор! Ичкаридан малолланиб чиқиб келган аяси бир қошини кўтариб боқди. Шу ёшимда ўғлимга чой дамлаб бериш пешонамда бор эканда! Чой дамлаб бераман юр ошхонага!
-Аяя
-Ҳа! Учрашиб гаплашиб олдингми?
-Ким билан?
-Ким биланлигини сен биласан!
-Йўқ
Ялт юзига боққан аясидан кўз олиб қочди.
-Алдашниям урганибсан! Олдидан ҳайдаб юбордими? Йўқол кўзимга кўринма дедими? Ажаб бўпти!
-Ияя ая?
Тарақ туруқ қилиб чой дамлаётган аясини ҳайратланиб кузатди.
-Сиз уни тарафидамисиз?
-Сен ўғлим отангни худди ўзисан! Ташқи кўринишингку ўхшайди. Хаттоки характеринг ҳм адангники билан бир хил. Мен дадангни оиласи борлигини билмай турмушга чиққанман. Чунки дадажонинг мени ҳеч кимим йўқ деб ўзини таништирган. Ростдан ҳам ҳеч кими йўқлигига ишонганман. Мен ишлайдиган касалхонада узоқ вақт ётса ҳам орқасидан бирон марта бир дўсти қариндош уруғи излаб келмагани учун мен гаплакрига ишонганман. Сунг ошкор бўлиб қолганда мен дадангни ҳайдаб юборганман!
-Сизми? Сиз дадамни ҳайдагансизми?
-Ҳмм. Ўғлидан хижолат бўлгандек лаб тишлаган аёл ер сузди. Шунақа шартакилик қилганман.
-Кейинчи?
-Нима кейин кейин шу билан даданг дом дараксиз йўқолган. Ё мени болам бор, хотиним бор, жахл устида ҳайдади, мени севади. Болам учун мен жавобгарман деган ўйлар ўтмаган хаёлидан. Кутиб кутиб охири чидай олмай ўзим ортидан излаб борганман. Топсам, поралаб ташлайман!- деб боргандим. Агар, нега келдинг?- деса, юз кўзини тимдалаб юлиб жанжал қилиб, хотини, онаси нима бўпти, эл ўртасида шарманда қилиб ташлашни дилимга тугиб борсам уялмай кўча ўртасида мени излаб келдингми?- деб қучоқлаб, ўпиб камига кўтариб олган.
Аяси сўзлаб берган манзарани кўз олдига келтирган Алишер кулиб юборди.
-Нега куласан? Кулгули гап гапирдимми сенга!?
Жаҳли чиқиб кетганини кўрган йигит лаб лунжини йиғиштириб олди.
-Сен ҳам дадангни ўзисан! Бир тукинг кам эмас. Сени хаёлингда Шахноза ҳам сени ортингдан излаб келиши, кўз ёш тўкиши, сенга севгисини изхор қилиши керак! Ўғлим сен бир нарсани ҳисобга олмаяпсан! Мен аёл киши эдим! Мени бир фарзандим бор эди. Фарзандимни отасиз ўсмаслиги учун ҳамма нарсага тайёр эдим. Шунинг учун дадангни излаб борганман. У қиз бола! У сен саккиз ўн йил яшаган юрт қизларидек эмаас! У ўзбек қизи! Ҳаёли, иболи, ғурурли тарбияли ўзбек қизи! Нега сен шу нарсаларни ҳисобга олмай фақат ўзингни ўйлайсан? Нега яхши кўриб туриб ғурурингни баланд қўйяпсан! Алишержон ғурур бор жойда муҳаббат яшамайди. Муҳаббатнинг душмани ғурур. Ғурур бор жойда муҳаббат ожиз қолади! Ёшинг ўттиз иккида, лекин йигирма икки ёшли йигитдек ужарсан, қайсарсан! Агар у қизни олдида ғурурингни эга олмасанг унда бошқага уйлан. Мен уялаяпман. Сендан кичкина укангни кўр. Балким ўғлингиз русда юравериб шамоллаб кетгандир деган гаплар айтилаяпти.
-Нима?
-Ҳа энди аёллар гапирадида. Ҳафа бўлмайсан
Қах қах уриб кулиб юборган Алишер кулгу зўридан кўзларидан сизган ёшларини навбати билан артиб олди.
-Ая, сизнинг дугоналарингизи менга диагноз қўйишдан бошқа ишлари йўқми?
-Йўқ! Зарда қилган аёл аразлагандек юз угирди.- Бошқа ишлари йўқ! Чунки ишларини келинлари тиндирииииб қўйишади!
-Уфф аяя
-Уфлама! Худога шукр де!
-Хўп уйланаман.
Қачон? Жон кирди. Қачон борай?
-Қаерга борасиз?
-Шаҳнозаларникигада! Қаерга деганинг нимаси!?
-Мени бир икки ишларим бор шуларни битириб олай кейин борасиз. Ўзим айтаман.
-Ҳаа шу иш ўлсин! Ишинг ўлсин сени, оиладан, уйланишдан орзу ҳавасларингдан устун бўлмайгина қуриб кетсин шу ишинг! Яна қандай иш а? Яна қандай ишни ўйлаб топдинг?
-Собир билан гаплашиб Москвадаги ишимни бутунлай бу ерга олмоқчиман. Меҳмонхоналар тизимига асосланган бизнес бошлаш ниятим бор. Ситивой ошхоналар дегандек. Шуни маслаҳати бўйича бугун ошналарим билан учрашишим керак.
-Яхши буларди у ердан бутунлай узилиб кел болам. Шу ерда бул. Нечи кунлигим бор билмайман болам, ёнимда бўл!
-Яхши ая ўзимни ҳам бу ердан кетиш ниятим йўқ. Чарчадим шу Москвасидан. Ая
-Ҳа болам
-Эртага Қашқадарёга кетсак дегандим. Манави касалликни ваҳимаси кундан кун авж олиб кетаяпти. Уйимизга кетсак ая. Нима дейсиз?
-Жуда яхши бўларди. Қачон кетамиз?
-Эртага эрталаб жўнаб кетсак. Мен сизни у ерда эканлигингиздан кунглим хотиржам бўлса кейин ишларим билан бемалол шуғулланардим.
-Унда мен чемадонлардан нарсаларни олмайман.
-Шундай қила қолинг. Мен бир оз дам олай сунг дўстларим билан кўришаман.
-Майли дам ола қол. Хонангни тозалаб қўйдим.
Хонасига кириб ўрнига чўзилган Алишернинг кўзига уйқу келмади. Қулоқлари остидан Шаҳнозанинг Ҳмм урган, сочларимдан бураб ўпган деган овоз акс садо бериб кўзи келган уйқуни ҳайдади. Ким экан у Акмал дегани? Шахарлик дедими? Демак у Қаршилик. Демак, у Шаҳноза уша вақтларда ишлаган аптекани эгаси. У аптека қаерда жойлашган эди? Дадам ётган жойдан тахминан бир-икки километрлар масофада жойлашган эди. Хотирасида дорихонанинг жойлашув ўрнини тиклашга уринган Алишер ўрнидан турди. Мен уша аптекани излаб топшим керак. У аптекага касалхона томондан бориётганда меҳмонхона бор эди. Ўртада битта чорраҳа сунг аптека эди. Ҳа адашмадим.Худди шундай эди. Мен уша аптекани топишим керак!
Ая, менга ошналарим қунғирқ қилишди. Кетаяпман. Онасига огоҳлантириш бериб уйидан шошилиб чиққан йигит машинасига ўтирди. Дадаси етти йил олдин вафот этган касалхонани топиш мушкул бўлмади. Демак, мен бу ердан чиқиб ўнг томонга юргандим. Шундай қилиб хотирасига таянган холда дорихонани тахмин қилиб бино ичкарисига кирди. Тўлачадан келган, ёши тахминан йигирма беш, йигима олтилар атрофидаги , оппоқ билакларига қўшша қўшша тилла билакузук тақиб олган дорихона сотувчисини сунги харидор билан ҳисоблашиб тўлишини сабр билан кутиб турган йигит жилмайиб олиб пештахтага яқинлашди.
-Кечирасиз менга Акмал керак эди. Таваккал гап бошлади.-Жуда зарур ишим бор эди.
-Представителмисиз?
-Ҳа.
-Қайси компаниядан келгандингиз?
Ёдига келган биринчи фармацевтик компания номини айтди.
-Дадаси иш юзасидан Қашқадарёга кетган эдилар.
-Эхх афсус, шошилинчда рақамини олмабман иложи борми рақамини берсангиз телефонда гаплашиб оласак ҳам бўларди.
-Ҳа мархамат! Кассадан кичкина қоғоз олган аёл шошилиб рақам ёзиб узатди.- Минг бор узр. Тўсатдан режалаштирилмаган иш бўлиб кетишларига тўғри келиб қолди. Сиз билан учрашувни кутиб юргандилар.
-Майли бўлиб туради. Телефонда гаплашиб олсак ҳам бўлади. Ишларингизга омад!
Қўлидаги қоғозчани авайлаб чунтагига жойлади-да, дўстлари билан учрашув белгиланган кафе томон машинасини юргизди.
-Нима гап? Алишернинг юз қиёфасини кўриб бир бири билан кўз уриштириб олган дўстлари юзига савол назари билан боқди.
-Нима бўлди гапирасанми?
-Менга ёрдамларинг керак,- кўзларини бир нуқтага тикиб ўйланиб қолган йигит ниҳоят бош кўтариб дўстларига бир бир назар ташлади.
-Нима гаплигини тушунтирасанми?
Ўзини шунча мажбурласа ҳам бўлиб ўтган воқеаларни гапира олмади.
-Айтасанми?
-Менга мана шу болани топиб беришинг керак! Чунтагидан олган қоғозчасини узатди.-Исми Акмал.
Телефон номерга кўз ташлаб олган дўстининг лаби қийшайди.
-Мен бу болани танийман. Нима қиласан?
-Менга керак
-Нега? Негалигини айт, ҳозир топиб бераман. Алишер, дўстим ўртамизда сир бўлмаслиги керак. Нима гап тушунтирасанми?
-Бу номус масаласи...
Зўрға шу сўзни айтган йигит юз ловуллаб кетганини сезиб ўрнидан туриб кетди.
-Шаҳноза масаласими? А? Икки ҳатлаб ёнига келган Ойбек елкасидан тутиб ўзи томон бурди.-Шаҳноза борми ўртада?
-Ҳа.
-Нима қилган?
-Шаҳнозаси ким бўлди?
-Кейин айтиб бераман.
Дўсти томон бурилмай жавб қайтарган Ойбек Алишерга қайта юзланди.
-У ифлос унга ташланган экан...
Буриқиб кетган юзига тикилиб қолган Ойбек гапларини тушунмагандек юзига анграйиб турди. Ниҳоят тушунди шекилли лаби қийшайиб кетди.
- Ифлоос тишлари ғижирлади.
-Тушунишим бўйича сен уша Шаҳноза деганни яхши кўрасан ва Акмал унга гап отган тўғрими? Энди сен бориб у бола билан ҳисоб китоб қилмоқчисан! Мен тўғри тушундимми?
-Ҳа.
-Хато бу иш! Арзийдими? Уша қиз арзийдими бутун хаётингни ағдар тунтар қилишингга? А? Арзийдими?
-Рустам, менга ақл ургатишлари керак эмас! Менга ёрдам керак!
Индамай юз бурган дўсти Ойбекка тикилиб қолди.
- Бу Акмал дегани...
- Саидни укаси
-Бўпти, сен шуни истасанг ёрдам берамиз! Ўрнидан туриб қўл чузди.- Мен бугун Қаршига кетишим керак. Индин келаман. Сен ҳам шу ерда бўл уни қўлингга топширамиз. Розимисан?
-Бу ер тўғри келмайди.
-Унда эртага Қаршига бор. Уша ерда бўладими?
-Ҳа.
-Унда кўришамиз.
Эртаси куни аяси билан болалиги ўтган юртига етиб борган Алишернинг икки кўзи телефонида, қулоғи қариндошлар суҳбатида бўлди. Ниҳоят кўзлари тўрт бўлиб кутган хабари келди.
"Соат олтига қолмай офисимга етиб кел. Сен кутган юк етиб келди! Тезлаштириб етиб келмасанг товоринг айниб қолади!"
Аяси ишонмай смсни ўқиб кўриши мумкинлигини ҳисобга олиб, шу билан бир вақтда, аясини хотиржам қила оладиган баҳона топиб смс ёзган дўстидан миннадор бўлган Алишер жилмайди.
-Аяжон!
-Ҳа ўғлим неварасини тиззасида олиб эркалаётган Ҳуснида опа ўғлига юзланди.-Ҳа болажоним.
-Мен шошилинч Қаршига кетишим керак бўлиб қолди. Рустам хабар ёзибди. Товоримиз етиб келибди.
-Хўп ўғлим. Ишларинга омад болажоним, ой бориб омон қайт! Йўлинг ойдин бўлсин! Худони паноҳига топширдим.
Аясини дуосига қўшилиб юзига фотиҳа торган Алишер волидасини махкам бағрига босди.-Мен Собир билан гаплашаман бугун, шундан шу ёғига Тошкентга ўтиб кетишим мумкин. Мендан хавотир олманг. Ўзим қунғироқ қиламан хўпми аяжон. Хавотир олиб дарвозага чиқиб олманг.Майлими?
-Қаерга чиқишимни сендан сўрамайман! Етиб бор-у, қунғироқ қил! Ҳар бир ишингдан хабарим бўлсин!
-Хўп аяжон, хўп! Менга рухсатми?
-Ҳа.
Машинасини катта тезликда бошқариб кетаётган Алишер қурилиш моллари деб номланган магазин қаршисида тўхтаб, сотувчидан, белкурак, кетмон каби хўжалик молларига соп қилишга мулжал қилинган пишиқ битта ёғоч дастак, битта ранда, битта кичик аррача сотиб олиб ўзи мулжал қилган манзил томон машинасини елдирди. Вақтида етиб боришим керак мен товоримни айнитмайман!
Соатига қараб олган Алишер машинасини тезлигини оширди.
Мулжалидаги манзилига етишига беш юз метрлар масофда машинасини тўхтатиб орқа ўриндиғига сурилиб ўтиб олган Алишер, шошилмай аррача билан дастакни тенг иккига бўлди. Ранда билан ишлов бериб кафтига махкам тутиб тура олиши учун ўзига қулай қилиб олди. Иккисини ҳам ўз кунглидагидек қилгач машинасидан шошилмай тушиб бир бир босиб дўстининг офиси жойлашган бинога кириб борди. Алишерни таниган хизматчи йигитлар бош ирғаб сўрашса ҳам кўзлари қўлида кўтариб олган калтагига қизиқиб қараб олиб жилмайиб қўйишганини идрок қилган йигитнинг ўзи ҳам жилмайиб олдида дўстининг хонасига кириб борди.
Кираверишда ғуж бўлиб ўтирган бир оз тўлишиб қомати бузила бошлаган кўримсизгина, пешона сочлари тукила бошлаган йигитнинг тепасига борди. Бош кўтариб тепасига келган йигитга хайрон кўз ташлаган йигит юзида қурқув билан урнидан турди.
-Ака, жон ака урманг! Мен сизга тушунтириб бераман тўсатдан оёғи остига ўзини ташлаган йигитга жирканиб назар ташлаган Алишернинг қулоқлари остида
Сочларимдан бураб ўпган...сўзлари жаранг сочди.
Шарт эгилиб сочига чанг солиб юзини ўзига қаратди. Ёрилган лаблар, шишган қовоқларини кўриб хона тўрида оёқ чалкаштириб ўтирган дўстига боқди.
-Сен келгунингча мановини сабри етмай бир оз ишлов берибди. Негалигидан хабарим йўқ!- жилмайди.-Бемалол ошна, бехижолат ишингни битир! Бу хона шундай ишлар учун мўлжалланган....
Бир муштидан учиб кетганини идрок этди. Кўзлари қонга тўлиб қай тарзда ва қанча вақт қўлидаги калтак билан савалаганини эса кейинчалик қамоқхонанинг муздек хонасида ўтирган вақтларида, бедор ўтказган тунларида эслашга шунча урунса ҳам эслай олмади.
Эслай олгани Ойбекнинг:
"Ўлдириб қўйдинг!"- деб бақиргани, итариб юборгани ва боши устида эгилиб туриб" ўлмабди, тирик касалхонага олиб борайлик!"- дегани. Қолган воқеаларни эслай олмади.
Олдинда ўзини нималар кутиб турганини англаб турган Алишер ички ишлар ходимларини оввора қилишни истамай, ўз оёғи билан Акмал шикоят ёзган бўлинмага кириб борди.
-Мен кеча кечқурун Суюнов Акмални ургандим. У ҳозир касалхонада. Сизлар менга қидирув эълон қилгансизлар. Арипов Алишер Ариповичман.
Ўзига анқайиб боққан тепакал ходимга қараб жилмайди.
-Ўзим келдим.
-Беморни бориб кўрдим! Ишни олиб бораётган терговчи қаршисида ўтиган йигитга хамдард тикилди.-Сизга маслаҳатим бориб гаплашинг. Аризасини қайтиб олса, ишни ёпаман ростини айтсам, аризасини қайтиб олмаса, иш қатталашади. Улар бир юз беш билан қаноатланмайди. Камида бир юз тўрт ёки тўқсон еттини талаб қилади. Қилган ишингиз тортади шунга. Шунинг учун укам ёш экансан. Туппа тузук йигит экансан, бориб гаплаш, истагини бажар. Ука, сени жувормарг бўлмасин дейманда. Аслида ҳаққим йўқ. Бориб гаплашиб кўр. Ошналарингни акалари югуриб юрибди. Улар қутилиб кетади. Сен қолиб кетасан.
-Қанақа ошналарим? Ҳайрон боқди.
-Сен устингдан ёзилган аризани ўқимадингми? Олдига бир варак қоғозни қўйди.- Ўқиб кўр.
Уч кишилашиб урди. Деган жойига келганда кўз олди тиниб кетди.
-Улар аралшмаганди. Бош чайқаб лаб тишлади.-Улар аралашмаган эди.
-Чиндан қатнашмадими ё бир ўзинг бўйнинга олаяпсанми?
-Йўқ улар қатнашмади. Мени унда қасдим бориди. Ўзим эдим. Уларни олдига чақиргандим ҳалос улар қўл теккизшмади.
-Унда тушунтириш хатингда шуларни ёзиб бер...
Касалхонада қўл оёғига гипс солинган Акмал юз бурди.
-Оёғимга итдек ялиниб келасан ҳали!
Икки қадам хатлаб тепасига борди.
-Икки дунё бир келса ҳам ялинмайман! Осмон қўлингдами ташлаб юбор?! Лекин сен пасткашга ялинмайман! Қамоқдан қайтиб келганимда кўзимга кўринишдан эҳтиёт бўл! Кейинги сафар дуч келсанг ўласан!
Шарт бурилиб ташқарига чиқиб кетди. Ўзига саволомуз тикилган Ойбекка жавобан юз буриб четга қараб тупирди.........
-Биз улар билан келишишга ҳаракат қиламиз...Биз улар билан келишамиз! Мен йўлини топаман! Суд хукмини эшитиб тишлари ғижирлаб кетган дўсти юзига боқа олмай тунғиллади. -Мен мана шу алғов далғовликларни айтувдим ошна!
Бошини эгиб ўтирган йигитни елкасидан қучди.
- Кўп қолмайсан ошна олиб чиқамиз!
-Аям билмасин. Кўзидан оққан ёшини дўстига кўрсатмасликка тиришиб артиб олди. Аям билмасин мен Москвага шошлинч учиб кетдим деб айтганман. Собирни ҳамма гапдан хабари бор. Аям Хабар топмасин! Шунга эхтиёт бўлинглар. Улар билан эса келишишга урунма, икки ярим йил ўтади кетади...Ҳеч нарса эмас ўтади дўстим.
-Сен икки ярим йил ўтирмайсан!
-Кечирим сўрамайсан!
-Йўлини топаман!................
Охирги учрашувларидан сунг, етти ой ўтгач қаршисида пайдо бўлган йигитга нафратли нигоҳларини тиккан Шаҳноза бош чайқаб олиб ёнидан индамай ўтиб кетди...............
Лайк Басинг😐😐😐😐😐
Давомм бор
#Сийратдил
Следующая публикация
Нет комментариев