Предыдущая публикация
ЭНГ ГУЛЛАГАН ЁШЛИК ЧОҒИМДА.
7-ҚИСМ.
Муаллиф: Мафтуна Абдуллаева.
Тақдири азал.
🌺🌺🌺
2013-йил.26 -сентабрь.
Шердор уйига қайтишда ўзида ҳорғинлик сезди. Миясига ҳар хил фикрлар бир келиб, бир кетиб юрди. Қўшиқ ҳам эшитгиси келмади.
-Тўй- пўйга бормай ётиб ухласамми? - деди пичирлаб. Аммо шу пайт буни инкор этгандек Шоҳжаҳон қўнғироқ қилди.
-Қайтдингми?
-Йўлдаман.
-Биз келин -куёвни айлантириб қайтдик.
- Сен бормасдинг-ку!
-Эй бир айланиб келдикда. Сени барибир бормайди деб чақирмадик.
-Зўр қилибсан.
-Қачон келасан?
-Шу бир соатларда бориб қоламан.
- Ҳа. Тезлаш.
- Бўпти.
Шердор телефонни ўчириб тиржайиб қўйди.
- Эрталабки гапи кечга тўғри келмайди буни.
Уйига етиб келганида сингиллари чуғурлашиб юрган экан. Латифа болалари билан келибди. Ҳамма билан сўрашиб тўйга кетишга чоғланди.
- Ака,- уни Латифа тўхтатди,- бу ёғини ҳал қилинг энди. Онам бечора шундай шўппайиб юраверадими? Хотинингиз дардини айцин. Нега келмаяпти?
- Сени ишинг бўлмасин.
-Онамни ўйлаб айтяпман. Энди бир айб ўтмаган бўлса нега "ажрашаман" дейди. Биз бош уриб бормасак керак. "Роддом" далигида бордик, қарашдик. Ҳеч гап йўқ эди-ку. Биз ҳам қўрқдик аҳволига. Ўзига келгач отаси ҳе йўқ, бе йўқ олиб кетаман деб уйига олиб жўнаворди. Биз изидан ялиниб юрмаймизку.
-Латифа мен сенга аввал ҳам айтган эдим, оиламга тумшуғингни тиқма деб.
- Мен айтмасам юраверасизми?
-Ўзим қачон келишини айтаман,- Шердор "гап тамом" дегандек чиқиб кетди.
-Ана шу аҳвол. Фақат шундай дейди,- куюнди Орзуманд опа.
- Ҳеч нарсани тушунмадим. Аҳволи яхшиланиб ҳаммаси ортда қолди десак, бошланиши экан.
- Нима бўлганини билсам ҳам майли эди. Қуда уйга олиб кетиб парвариш қиламиз деса ҳўп дебман.
-Ҳеч бормадизда ўзиз ҳам.
-Қандай бораман. Икки кун ўтиб қуда буванг "ажратиб оламиз" деди. "Нега?" десам "Шердордан сўранг" деди. Шердор эса жим. Дардини айтмайди.
Орзуманд опа куйиниб анча гапирди. Латифа "онамни кастаси яна айланиб қолди" деди ичида. Неча марталаб эшитган янгаси ҳақидаги "дийдиё" яна бошлангач.
🌺🌺🌺
2013-йил август.
Гуллола бўйида ўтганидан бери "мулла қоқинчи" га судраган қайнонасидан безор бўлди.
-Шердор, аямга айтинг, ўша Каромат фолчига бормайлик бошқа. Аппарат болани яхши деяпти-ку.
-Сенга аввал ҳам айтган эдим, кўп ақллилик қилма деб. Онам нина деса шуни қил.
-Ўша фолчига борган куним алаҳлаб чиқяпман.
Шердор Гуллолага ёмон ҳўмрайди. Чунки алаҳлаб чиққан кунлари Умарни чақиради. Ёки "кетма" деб кўп айтади.
- Бўлди кўп ғингшима. Мана ўзи бир ой қолди,- деди Шердор яна дағалроқ. Гуллола жим бўлди. Шердор нимадандир хафа экани кўриниб турибди. Охирги пайтлар беҳол бўлиб кўп ҳам уй ишларига қарашолмаяпти. Эрталаб туриш-ку, жуда қийин. Шердор уришиб-уришиб турғизади. Овқат егиси ҳам келмайди. Шердор бўлмаса "ма **** ол" дейдиган ҳам йўқ.
Аввал бошида ҳамма меҳрибон бўлиб қолган бўлса аста -секин вақт ўтиб "айнишди". Биринчи бўлиб Орзуманд опани ўғлини келинидан айланиб ўргилиши ёқмади.
Шердор ва Гуллола узоқ кутилган бола бўлгани учунми кечалари бола ҳақида суҳбат қилиб узоқ ётишар эди. Шердор ҳар куни қайта-қайта нима олиб келай деб сўрар эди. Бошида анор дейдиган хотинидан хафа бўлган бўлса, бориб -бориб Гуллола бола сабаб ўзига яна ҳам қаттиқ боғланиб қолганини сезиб буни бир тасадифга йўйиб қўйди. Орзуманд опани эса эр-хотинни "бачканалигига" "чидаши" бола қизлигини билгунча давом этди.
-Қиз бола маҳкам бўлади,- деди келинига ўғлини олдида,- энди кўпроқ ҳаракат қилинг. Бола каттариб кетади.
- Ҳўп,- деди Гуллола. Бундан ортиб нима қилар эканман деб ўйлади ичида. Қилмаганидан қайнсингилларини кирини ювиш қолди. Қолган ҳаммасини қилган. Ош овқат супир сидир, ошхона тозалиги бўйнида. Бундан ташқари Шердор ҳам ўлгудек инжиқ. Кийимига битта гард қўнса жаҳли чиқиб кетади.
Ҳомиладорлик оғир ўтаётган бўлса ҳам қайнонасини гапидан кейин Шердорга ҳам индамай қўя қолди. Шердорни ўзи баъзан инграб чиқса нима бўлди деб сўраб қолса. "Ўзи шундай бўлар экан" дейди. Қайнонаси эса шифокордан кўра фолбинга кўпроқ ишонар эди. Бир икки айтиб "тилини тишлади". Бориб-бориб эса дардини айтмаса ҳам охирги ойлар ирими учун фолчини "қозонини қайнатишга" олиб борадиган бўлди.
Шундай кунлар негадир Умар тушига киради. Ким билсин фолчини кўриши билан Умарни улар ҳақида айтган гаплари келиб, миясида тинмай айлангани учунми?
Қизлар билан фол очиш ўйнаганларида Умар дарсдан кейин атайин йўлини пойлаб ўтириб роса "тарбиявий соат ўтган эди.
-Ҳўш сен ёмон кўрадиган ўша фолчилар бир нарсани биладики, шунча одам боради.
-Агар яна шу гапни айтсанг мендан калтак ейсан,- деганди Умар биринчи марта Гуллолага жиддий туриб,- биласанми улар ким? Қаердан куч олади?
-Айтсанг билиб оламан?- деди Гуллола Умарни важоҳатидан ҳайиқиб. У шунчалар жаҳл қилдими бир сабаб бор...
- Ҳозирги кунда боболарим, момоларим, муваккал фаришталарим бор деяётганларнинг ҳаммаси шайтон билан шартнома тузган кишилар ҳисобланади. Шайтонга берадиган қурбонликларига қараб шайтон ҳам уларга хизмат кўрсатади. Улар энг биринчи фолбин, ғайбни даъво қилувчилар «бобларим ва момоларимга товуқ, хўроз, қўй қурбонлик қиласизлар» деб шарт қўйишади. Ҳатто оқ ёки қора каби рангларини ҳам белгилаб беришади. Чилла ўтирасиз деб узоқ муддат аёллар ҳайз ва нифосдан покланмаслигини эркакларни эса жанобатдан покланмаслигини шарт қилишади. Ўзига мухлис бўлиб борганларга «бўйнингизга олишингиз керак» деб шарт қўйишади. Шу шарти шайтон билан шартнома тузиш ҳисобланади. Бу шартнома шайтонга иймонни сотиш шартномасидир, охиратдан ўзига дўзахни сотиб олиш шартномасидир. Шайтонинг иши ҳам қуйдаги оятда келганларга ўхшайди.
وَلَن تَرْضَى عَنكَ الْيَهُودُ وَلاَ النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ قُلْ إِنَّ هُدَى اللّهِ هُوَ الْهُدَى وَلَئِنِ اتَّبَعْتَ أَهْوَاءهُم بَعْدَ الَّذِي جَاءكَ مِنَ الْعِلْمِ مَا لَكَ مِنَ اللّهِ مِن وَلِيٍّ وَلاَ نَصِيرٍ
120. Яҳудийлар ҳам, насоролар ҳам уларнинг миллатига эргашмагунингча, сендан зинҳор рози бўлмаслар. «Албатта, Аллоҳнинг ҳидояти, ҳа, ўшагина ҳидоятдир», – деб айт. Агар ўзингга келган илмдан кейин ҳам уларнинг ҳавойи нафсларига эргашсанг, сенга Аллоҳдан (қутқарувчи) дўст ҳам, ёрдамчи ҳам йўқдир. («Бақара» сураси).
-...
-Тушундингми?
- Ҳа. Бўлди тавба қилдим. Бунақа ўқрайишни бас қил. Бизники шунчаки ўйин эди.
-Ҳазиллашиб ҳам фолга ишонма. Фолбинни гапини тасдиқлаган, ишонган одам диндан чиқиб қолиши, никоҳи бекор бўлиши мумкин.
Гуллола шу сўзларни эслаб қайнонасини жоҳиллигидан афсус қилди.
Нафақат қайнонаси балки бошқа оила аъзолари ҳам кўп диний нарсаларни тушмас эдилар. Баъзида шундай гаплар айтилар эдики, Гуллола қўрқиб кетар эди. Ҳаёлида Умарни оиласи жонланар эди. Агар уларни келини бўлганида Умар ҳозир билганидан анча кўп нарсани ўргатган бўлар эди.
Гуллола Умар ҳақида ўйлашга ўйлаб кейин ўзидан уялиб кетар эди. Ахир ҳомиладор. Бола ҳамма нарсани сезади дейишади. Умар ҳақида ўйлаш Шердорга нисбатан хиёнатни ўзи-ку...
Гуллола Шердорни кутиб ётар экан, ўз ҳаёлларини тартибга қилмоқчидек бош силкиб қўйди. Охирги пайтлар Шердор ҳам ўзгариб қолган. Буни сабаби нима эканини Гуллола юрак ютиб сўролмайди. Аммо бир нарсаларни шубҳа қилади. Қайнонаси гапира- гапира ниятига етди. Уч ойдан кейин тўйларига икки йил бўлади. Келганидан бери фақат Шердорга ёмонлайди. Шунча йил боққан онаси, албатта таъсир этмай қолади. Бунинг устига Шердорни фикрини бузиш осон. Ўзи осмон бўлгани билан бировни таъсирига тез берилади. Бошқа бир сабаб Гуллолани қанча уринмасин бу оилага сингиб кета олмаётган эди. Шердор истагандек унга меҳр бера олмаётган эди. Яна бир сабаб эса Гуллолани гўзал юзини еттинчи ойдан кейин қора доғлар "безаб" ташлаган. Қанча кўп ҳаракат қилса ҳам жуда семириб кетган эди. Ташқи кўриниши Шердорга ёқмай қолгандир эҳтимол.
"Балки нотўғри ўйлаётгандирман,- у ёнбошидан бу ёнбошига оғир ағдарилди,- ҳомиладор хотинлар шундай бадгумон бўлиб қолади деб эшитган эдим." Гуллола эҳтимол Шердорни севмас, аммо бу уйга унинг ортидан келгани ва у бу оиладаги энг яқин инсони экани кўп нарсани англатар эди. Қолаверса турмуш қурганларидан бери доим кўнглига қарашига ўрганиб қолган экан. Неча кундан бери тузук-қуруқ гап қўшмайди. Арзимаган гапдан қийиқ ахтаради.
Ёки Гуллола жуда таъсирчан бўлиб қолган. Охирги пайтлар негадир ўз онаси ёдига тушадиган бўлиб қолган. Ҳудди онасининг қисмати ўзида такрорланадигандек. Сесканиб кетади. Ахир шу ёшда ўлим билан тўқнашиш... Тўғри бир пайтлар Умарни изидан ўлгиси келиб ўзига ўлим тилагани рост. Аммо энди унақа эмас...Қолаверса боласини ўзи меҳр билан улғайтиришни истайди. Охирги пайтдаги кўнгилсизликлар сабаб асабларим чидамаяпти деб ўзига таскин беради. Бироқ барибир нохуш хаёллардан қутила олмайди.
-Шердор,- деди ўтган куни телевизор кўриб ўтирган эрига.
- Ҳа.
- Мен ўлиб қолсам нима қиласиз?
-Каллангга бу фикр қаердан келиб қолди?- бепарво деди Шердор. Гуллола бошқачароқ жавоб кутганди, қулт этиб ютинди.
-Айтиб бўладими?
Гуллолани овози титрагани Шердор сергак қилди.
-Бундай гапларни миянгдан чиқариб ташла. Шунча аёл туққанда сенга нима бўлган.
- Билмасам ҳаёлимга ёмон фикрлар келяпти.
-Чарчадим дейсан, шунақа нарсаларни ўйламай ётиб ухла.
Гуллола бошқа савол бермай чапга қараб, кўз ёшларини яширди...
...Ғирчиллаб очилган эшик ҳаёлини бузди. Улфатлари билан бўлган ўтиришдан қайтиб келган Шердор ўзини ўринга кийими билан ташлади.
-Кийимларимни ечиб қўй,- деди ерга қапишиб ётар экан. Гуллола кулиб ўрнидан турди.
-Шунча чарчадингизми?
- Ҳа,- ғудранди Шердор. Гуллола эса Шердорни амаллаб ечинтириб кийимларини тахлаб илаётиб сўради:
-Қаерга бордингизлар?
-Кўп жойга.
-Масалан...- Гуллола Шердор нима деди эшитмади. Чунки Эрини чўнтагидан тушган нарсани ердан олиб, қотиб қолди. Эҳтимол бу нарсани аввал кўрмаганида бунчалик қаттиқ тапсирланмаган бўларди. Аммо буни бир қариндошини уйида кўрган. Боласи нобуд бўлгач шифокор вақтинча "сақланишни" буюрганда шу нарсадан фойдаланганларини айтганди.
- Бу нима?- деди қалтираб Шердорга қарата отиб юборар экан. Ҳалигина беҳол турган Шердор дик этиб ўрнидан турди. Гуллолани ғазабли кўзларига қараб тили тутилди.
Аммо Гуллола бошқа савол бермади. Яқин борганида ҳазар қилгандек ундан қочиб ташқарига чиқиб кетди. Шердор алам билан деворга мушт солди. Қайси ҳаёл билан "далил" қолдирди ҳайрон эди.
-Ифлос, - деди кейин овоз чиқариб Шоҳжаҳонни иши. Билдирмай солиб қўйган.
Ичида бир ғазаб қайнаб телефонини олди-ю, яна фикридан қайтди. Кулгуга қолиши аниқ. Яхшиси Гуллолани кўнглини олиш керак. Ташқарига чиқди. Гуллола узоққа кетмаган айвонда устунга суяниб ўтирар эди.
-Гули,- деди Шердор муросоз оҳангда.
- ...
- Бу улфатлар ҳазили-ку, нега бунча хафа бўласан,- деди тилига келиб қолган ёлғондан хурсанд бўлиб.
-...
-Юр, ухла. Вақт алламаҳал бўлди. Ҳозир шу аҳволингда сенга бунақа нарсаларни ўйлаш ярамайди.
-...
-Гули,- Шердор ҳавотир билан хотинини турди. Гуллола бемаъно нигоҳини тўғрига тикиб ўтирар эди.
-Кир уйга.
Гуллолани қийналиб калта-калта нафас олаётганидан кўкраклари тез-тез кўтарилиб тушар, ранги қизариб кетган эди.
-Тур дедим. Шоҳжаҳонни ҳазили бу. Ҳоҳласанг ҳозир қўнғироқ қилиб гаплашаман.
Гуллола саволига жавоб бермай туриб кетди.
-Тўхта.
-Нафасим қисяпти,- деди Гуллола ҳазин овозда,- тинч қўйинг. Ҳаво етишмаяпти. Ҳовлида юраман. Қўрқманг мен бу ердан чиқиб борадиган эшик йўқ.
Гуллола ҳозир гап уқадиган аҳволда эмас эди. Шунинг учун Шердор сал нари кетиб уни кузатиб турди. Гуллола яна ҳам оғирлашиб кетгандек зўрға оёғини судраб босиб юрар эди. Шердор қилган ишига афсусланди. "Ўзи шу бугун бормай деган эдим,- деди ўзини ўзи сўкиб,- ўлиб турган жойим ҳам йўқ эди. Нега бундай қилдим".
Гуллола ҳаёлида эса Умарни эсталик дафтарида унга ёзган тилаклари айланар эди.
Ҳар кўнгилга ишонманг, севгиси йўқ бўлиши мумкин.
Ҳар севгига ишонманг вафоси бўлмаслиги мумкин.
Ҳар вафога ишонманг давоми бўлмаслиги мумкин.
Умар ўша пайтдаёқ Шердорни қандай эканини кўнгли сезган эканда... Ёки қизни кейинги ҳаётини олдиндан ҳис этганмиди? Бошқа нарсани ўйламади. Фақат шу сўзлар миясида такрорланаверди.
Белида пайдо бўлган оғриқдан ҳориб уйга қайтиб келганида Шердор аллақачон ўрнига кириб ухлаб ётган эди. Гуллола ҳам аста уни ёнига чўккалади.
" Балки сизда ҳам айб йўқдир. Мен кўнглингизни ололмагандирман. Лекин...наҳотки хиёнатга лойиқ бўлсам. Ахир бу уйдаги ягона суянганим сиз эдингиз-ку. Тўғри севолмдим... Лекин буни сизга бошидан айтмадимми? Мени севгим иккимизга ҳам етади демадингизми? Қаранг... ҳатто ўзингизга ҳам етмади. Айтган ёлғонингизга ўзингиз ишондингизми? Анчадан бери аҳён-аҳёнда Уст бошингизга уриб қоладиган ифорни бугун исботини топгандек бўлдим. Гумонларим беҳуда чиқмади. Сиз эса..."
Гуллола беҳол ўрнига чўзилди. Юмулиб кетаётган кўзларидан ёш думалади...
-Шердор,- ўзини туртаётган нималигини англаб олгунча бу овоз Шердорга тушида эшитилаётгандек туйилди.
-Шердор...
- Ҳа,- Шердор қоронғуда ғира-шира кўримаётган Гуллолани қўлларидан тутди.
-Туғруқхонага борайлик...
- Нима бошландими? Ҳозир...ҳозир...онамни чақирар...
-Аям уйда йўқ-ку- йиғламсиради Гуллола.
- Ҳозир,- Шердор чироқни ёқиб қўрқиб кетди. Гуллола қўлини белига қўйиб букчайиб олган, юзи буғруқиб қизариб кетганди.
-Онангни чақирамизми?- Шердор нима қилишини билолмай қолди.
-Йўқ. Нарсаларимни олинг, сув кетяпти. Кучли оғрияпти...
Шердор Гуллолани олиб чиқиб машинага миндиргунча қора терга ботиб кетди. Юрагига ваҳима оралади. Гуллолани "ўлим ҳақидаги" гаплари ҳаёлидан лип этиб ўтди. Орқа ўриндиққа қарай-қарай катта тезлик билан туғруқхонага етиб борди. Навбатчи ҳамшира Гуллолани кўриши билан шифокорга югурди. Туғруқ залига кирган Гуллола доя аёлни айтганларини лабини қаттиқ тишлаб қилар, борган сари қамраб келаётган оғриқдан ваҳимага тушар эди.
Доя хотин эса бамайлихотир ўтириб уни гапга ҳам солар эди. Орада бир ҳамшира қўлидан қон олиб исм фамиласини сўраб кетди. Доя:
- Ҳа, бўл тайёр бўлиб келибсан-ку ўзи, битта қўш,- деб орада оиласи, нечинчи биласилиги, эри нима иш қилиши каби саволларни ҳам бериб қўярди. Гуллола ҳар замонда бир келадиган оғриқ маҳал бор кучи билан кучанар, доя эса "юзингга куч беряпсан, нотўғри кучаняпсан" деб танбеҳ берар эди. Гуллолани Бу азобдан энди қутулолмайман деган ваҳимадан оёқ қўли бўшашиб кетар эди. Деворга осиб қўйилдан соатга қаради. Келганига бир соатдан ошди. Доя ҳам кучан дейишдан бошқа ёрдам қилмасди.
-Туғмасанг қийналиб ўтираверасан бўл, сал куч қўш,- деди доя ёнидаги ёши катта ҳамшира. "Қутилмайсан, қутилмайсан " Гуллола энди баттар ваҳимага тушди. Кўзига ҳеч нарса кўринмасди, ҳеч нарсани ўйламасди. Шу азобдан қутулса бас. "Кучлироқ" деди ўзига ўзи "Кучлироқ". Бор кучи тўплади. Аммо бўлмади... Қайтага танасидаги титроқ кучайиб совуқда қолгандек титрай бошлади. Кейин еру осмон чалкашиб кетди...
Шердор кутиш залида икки соатча турди. Ўрнида ўтира олмай бориб-келар экан, Гуллолани фамилиясини айтиб чақиришларини интиқ кутар эди. Бу орада онасига қўнғироқ қилди.
-Келинингизни туғруқхонага олиб келдим, қачон қайтасиз?
-Вой ҳали бор эди-ку...
-Билмадим... ярим кечаси бошланиб қолди.
- Ҳа,- онаси эснаб олиб деди,- тонг маҳал йўлга чиқаман.
Орзуманд опа Самарқандга қизини олдига кетган эди.
-Онасига ҳам хабар бер. Мендан яқин керакли нарсаларни олиб борсин. Палатага олгандан кейин кўп нарса керак. Суюнчини яхши бер. "Яхшилаб қаранг" деб айт.
Шердор "Ҳўп ҳўп" лаб эшикка умидвор қараб турар эди.
-Усмоновага ким?- ичкаридан шошиб ҳамшира чиқди.
- Мен!
- Шифокор сўраяпти сизни.
🌺🌺🌺
Сурайё опа Шердор қўнғироқ қилганидан сўнг, Орзуманд опа эса тушга яқин кириб келди.
-Тинчликми?- деди Орзуманд опа ўғлини овозидан бир ёмонликни сезиб турганди телефонда.
- Гуллолани операция қилишди.
-Вой нега?
- Ўзи туғолмади.
-Вой ўлай. Бола яхшими?
- Бола яхши, онаси...
-Гапир нима бўлди онасига?
-Аҳволи жуда оғир. Жонлантириш бўлимида,- Шердор лабини тишлади.
-Шифокорлар нима дейишяпти?
-Ҳеч нарса. Тайинли бир гап айтишмаяпти,- Шердор чуқур уҳҳ тортди.
Орзуманд опа бир бурчакда ўтирган қудаларига қаради. Иккисини туришидан аҳвол жиддий экани кўриниб турар эди.
Орадан икки кун ўтиб ҳам Гуллолани аҳволи ўнгланмади. Қайтага "кетди-кетди " бўлиб юракларини товонларига туширди.
Гуллолани аҳволи оғир экани ҳақидаги гап тез орада қишлоққа ҳам ёйилди. Назокат опа Бу гапни синглисидан эшитди. Хадичани ҳам, Ойшани ҳам тўйи белгиланиб опа -сингил кўп ҳам кўриша олмаётган эдилар. Бир йўли тушганда кирган Зубайда бир йўла анча мунча маълумот билан бирга шу гапни ҳам айтиб қолди.
-Аҳволи жуда оғир эмиш. Ана кетди, мана кетди бўлиб ётган эмиш.
-Аллоҳни раҳми келсин,- деб қўйди Назокат опа пичирлаб. Намозларида дам-бадам ёдига тушаётган қизни дуо қилиб қўяр эди.
Гуллолани отаси бир ҳафтада ўзини **** битирди. Умид туғилгандан кейин, ўтган кунлари ёдига тушар эди. Гулбаҳор ҳам шундай ётиб- ётиб... "Ўзинг асра Худойим " деб қўярди пичирлаб. Ошкора бирон боласини бошини силамаган бўлиши мумкин, бироқ уч ўғли бир томон, Гуллола бир томон эди. Наҳотки онасини тақдири қизида такрорланса..
🌺🌺🌺
Гулллола кўзларини пир-пиратиб зўрға очди. Қаерда эканини англай олмади. Беҳол ўрнидан турди. Йўқ барибир ётган хонасини ҳеч бир кўрган жойига ўхшатолмади. Кейин эслашга уринди. Хотираси қандайдир бўшаб қолгандек ҳеч нарсани эслолмади. Бошини ушлаб секин оҳ тортди қаттиқ оғрияпти. Шу пайт ортидан кимдир келиб қучди. Гўё бу қучоқ уни ўзига қайтаргандек туғруқхонага келгани ёдига тушди. Ажаб бу ер қаер... Ортидаги одамни Шердор гумон қилиб ўгирилмоқчи эди, қўллар қаттиқ қисди.
- Турдингми? Уйқучи...
Гуллола қаттиқ силтаниб "кишанлардан" озод этди ўзини... Чунки ўзини қучган бу қўллар сира ҳам Шердор эмас эди. Шаҳд билан ўгирилиб қотиб қолди.
- Умар...
Тақдири азал:
- Ҳа.
Гуллола бошқа сўз айтолмай қолди. Билади бу туши. Чунки у кўп бора Умарни кўрган тушида. Фақат бу қадар аниқ кўрмаган эди. Фақат тусмол ҳаёл у эканини билдирар эди. Аммо ҳозир ҳатто қўлларини ҳис этди. Авваллари ўша охирги марта кўрган Умар ҳаёлида гавдаланар эди. Йўқ қаршисидаги улғайган ёшига монанд Умар турар эди.
- Сен... Сен
Умарни қошлари чимирилди.
- Бола кечаси яхши ухлатмаганига гапинг ҳам адашдими?
- Нима?Бола...Болам қани? Қаердаман Ўзи? Ёки ўлдимми?
Умар паст овозда кулди.
- Ҳа аниқ Муслима қизим сени чарчатибди.
-Муслима ... у Шердорни қизи...
-Бўлди,- овози кўтарилди Умарни,- сен эсингни едингми? Мени хотинимсан. Ҳар бало деяверма...
Гуллола телбалардек тиржайди. "Ҳаёлларимда шу гапни қанчалар эшитишни истар эдим. Рўё ичига тушиб қолдим. Аммо... уйғонишни истамайман"
Шу пайт бола йиғиси эшитилиб қолди.
-Қара, болага.
Гуллола шошиб бола йиғиси келган томонга юрди. Қизини кўриб кўз узолмай қолди. Аста олиб бағрига босди. Кейин кўкрак тутди. У ухлаб қолгандан кейин ҳам узоқ термулиб ўтирди.
-Менга ҳам у бу нарса қилиб бер,- ёнига Умар келди. Лабида унга таниш ўша табассум.
- Ҳўп.
Гуллола сеҳрлангандек Умар айтган юмушларни қилар, уйғониб кетишдан қўрқар эди.
- Энди мен борай - Умар юзига фотиҳа тортиб турган эди, Гуллола дик этиб ёнида пайдо бўлиб қўлларини тутди.
-Йўқ кетма.
- Кетма...
-Кетманг,- деди гапини тўғирлаб.
-Ишлаш керак. Тоғамдан рухсат сўраб келган эдим. Энди кетишим керак.
-Қайтиб келасиз а?
-Агар ҳайдаб солмасанг келаман,- Умар Гуллолани пешонасидан ўпиб жилмайди. Кейин эшик томон йўналди. Уйда ёлғиз қолган Гуллола ҳамма жойни кўздан кечирди. Йўқ у бутунлай бошқа оламда. Деразалардан кўриниб турган манзара буткул ўзгача. Кейин... эшик очилмади. Ҳудди биров ташқаридан қулфлаб қўйгандек.
- Майли.... шундай асрликда бир умр қилишга ҳам жон дейман.
Гуллола ҳали замон уйғониб кетмасим Умарни қайта кўрсам эди деган ташвиш билан кунни кеч қилди. Қизалоқ эса ҳар замонда бир туриб қорни тўйгач яна ухлаб қолар эди. Гуллола унга қараб туриб сеҳрланиб қолар эди. Бунча фариштага ўхшамаса бу қизалоқ.
- Гуллола,- қиз ортидан келган Умарни сезмай ҳам қолибди.
- Қачон келдинг...гиз...
-Анча бўлди. Иккингизни кузатиб ўтирибман.
-Қандай кеч бўлганини билмай қолибман.
- Бахтли бўлсанг соатлар сонияга айланади.
Гуллола ўрнидан туриб Умарга яқин келиб кўзларига тикилди. Умар ҳам сўз демай қизга тикилиб турар эди.
-Қорнинг очмадими?- ахийри Умар тилга кирди.
- Йўқ.
-Севги қорин тўйғизмайди.
-Қорин тўқлиги кўнгил тўқлигини беролмас экан.
-Ақлли хотинга уйлансанг қорин тўйғизиш ўрнига дарс ўтади.
Гуллолани юраги гупурдаб кетди. Қани энди ростдан Умарни хотини бўлса.
-Бу ерда қанча қоламан.
-Истасанг умрбод қоламиз. Ё мендан зерикдингми?
Йўқ ишорасини қилиб бош чайқади Гуллола.
-Юр, овқат қилиб оввора бўлма деб бир нарсалар олиб келдим. Гуллола Умарни изидан эргашди. Дастурхон устида Умар бугунги кунини айтиб берар экан, Гуллола ундан кўз узмай кузатар эди. Бунча ҳам қадрдон чеҳра. Орадан 4 йил ўтди. Аммо ҳамон ўчмас хотираларидан муҳрланган сиймо.
-Ҳўш ўзинг нима қилдинг. Қизим қийнамадими?- Гуллола серагак тортди. Дарҳақиқат ўзи нима қилди. Вақт бирдан ўтиб кетгандек бўлди.
-Билмадим...Вой муслима турди,- қизалоқни овозидан Гуллола шошилиб турди. Изидан Умар борди. Қорни тўйгандан кейин яна пишиллаб ухлаб қолган қизини юзларини силаб Гуллола сўради:
-Неча кунлик бўлди?
-Йигирма кунлик,- Умар ҳайрон бўлиб жавоб берди,- эсингда йўқми?
- Йўқ, -кулди Гуллола.
- Мени унутиб қўймасанг бўлди.
- Сени...Сизни... Буни истасам ҳам қила олмадим.
- Балки истамагандирсан?- жиддий сўради Умар.
- Балки...
Умар нигоҳини Гуллоладан олиб қизига қаратди. Кейин уни аста қўлига олди. Бола унга жуда ярашиб турар эди.
-Сизга ота бўлиш ярашар экан...
- Ахир у сени фарзандинг... Бизни фарзандимиз...
- Ҳаа...
-Эсингдами сенга биринчи фарзандимиз қиз бўлади деб айтганим.
Гуллола кулди. Бир гал ўғил қиз ҳақида гап кетиб синфдошлар нечта фарзандлари бўлишини ҳоҳлашларини айтиб қолишганда, Умар Гуллолага биринчи марта бунақа мавзуда гап очиб кўз қисганди.
- Мени биринчи фарзандим қиз бўлишини ҳоҳлардим...
-Борей,- деганди Гуллола уялиб.
-Исмини ўзингиз танладингизми? Шу исм сизга ёқар эди.
-Албатта. Мен энди намоз ўқиб олай,- Умар ўрнидан турди.
Гуллола тун чўкканидан кейин ҳам анча вақт ухламай ётди. Тунчироқ ёруғида Умарга тикилди. Қизига қаради. Ухлашдан қўрқди. Уйғонсам барини йўқотиб қўяман деб ўйлади.
Бироқ барибир кўзлари юмулиб кетаверди. Туш кўрибди. Ажаб шифохонага ўхшайди. Ана отаси, онаси мунғайиб ўтиришибди. Шердор ва қайнонаси ҳам бор. Ҳеч ким уни кўрмади. Қизиқ улар ким учун бу ерда эканлар. Шифохона йўлакчасида айланиб анча юрди. Кейин шифокорлар югургилаб кириб кетган бир хона томон аста қадам ташлади. Эшик олдига келганда уйғониб кетди. Ёнига қаради. Умар йўқ. Шошиб ўрнидан турди. У намоз ўқиётган эди. Кўнгли хотиржам топиб ўрнига қайта ётди...
Гуллола кунлар саноғини унутиб ўзини вақт измига ташлади. Орадан ўтган кунни фақат тун чўкканда билар эди. Тушларига ўша шифохона кирар эди. Бир хил ғамгин чеҳраларни кўриб ҳайрон қолди. Ахир у қанчалар бахтли бу одамлар яқинлари эса... Бир гал шифохона ҳовлисини кезди. У ерда отаси скамейкада ўтирар эди. Қизиқ бунча қариб қолибди. Қўлида сигарета қалтираб ўғзига олиб боради, чуқур уҳҳ тортади. Қўлини елкасига қўймоқчи эди, иккиланди. Отаси бирон марта эркалатмаган. Ҳатто "қизим" деганини ҳам эшитмаган. Тўйидан кейин ҳар замонда бир борганида ҳам кўп кўрмасди. Фақат онаси "отанг ўзини олдириб қўйибди, ҳаёти яхшими ўзи " деб сўраяпти деганди. Ўзига эса сира хавотирини сездирмаган. Шердорга тегмайман деб қаттиқ қаршилик кўрсатган вақти бир марта юзига тик қараб шундай деган эди:
-Қиз бола палахмон тош. Отаси қаерга отса ўша ерда палак ёзади.
Ажаб қиз болани бир оиладан иккинчи оилага келиб ўрин топиши тошни гуллаши билан тенг экан. Қиз бола тошдан қаттиқ бўлиб, рўзғорини бор қийинчилигига чидаши, яна палак ҳам ёзиши керак.
-Ҳозирги келинлар биздек рўзғор ғамини кўрибдими?- бувисини гапи ёдига тушди. Уй юмуши юмушмиди, камига кетмон чопардик. Сигир бузоқ қилмаган рўзғор йўқ эди. Бу борада йилига туққанмиз. "Характеримиз тўғри келмади" деган гапни билмабмиз. Ё бизда йўқ бўлганми ҳарактер. Ҳозиргилар билиб қолди жонини қадрини. Туяни юки енгил келса ётоғон келади дегани шуда.
Гуллола отасини олдидан узоқлашди. Юрагида айбдорлик ҳисси уйғона бошлаган эди.
-Гуллола.
Кўрган туши таъсирида турган қизни келиб қучди Умар.
- Хиёнат нима Умар?
- Хиёнат ҳам хар хил бўлади гулим, тан билан қилинган, ақл билан қилинган хиёнатни кечириш мумкин, аммо қалб билан қилингани...
- Нега қалбникини кечириб бўлмайди?
- Чунки қолган икки ҳолатда манфаат устун туради. Манфаат эришилгандан кейин қониқиш олиб келади инсонга. Қониқиш эса бир кун зерикишни олиб келади. Ҳавойи нарсалардан, ёмонликлардан бир кун тўяди одам. Аммо қалб жимгина хиёнат қилади. Ҳеч бир ёмонлик қилмай хиёнат қилади. Ана шуниси оғир. Одам бу тошни йиллар қалбида олиб юриши мумкин. Буни хиёнат деб атамайди ҳам.
- Хиёнат деб атаб ҳам бўлмайди. Ахир юракка буйруқ бериб бўлмайди,- деди изтироб билан Гуллола.
-Агар билсанг бу дунё шунчалар қисқаки, юрагингни ғуссаларга тўлдиришга арзимайди.
Гуллола кўзларини юмди. Яшаётган бу рўёси қачон тугашини ўйлади. Аввал бошида балки аввалги кўрганларим тушу ҳозиргиси ўнгдир деб ўйлади. Аммо... аммо сира чанг қўнмайдиган бу уй, тагига қуйилган сув сира қуримаётган гуллар, доим уйқу билан уни қийнамайдиган гўдак ва...
кўксига бош қўйганида Умарни юрак урушини ҳис этмаслиги бу олами рўё эканини эслатиб туради.
Барибир кетишни истамайди. Умар ҳар гал чиқиб кетаётганида "келасизми?" деб сўрайди. Умар юзларини силаб қўяди. Қайтади...
Муслимани чилласи чиққан куни Гуллола Умар уйғонмаси ғусл қилиб намозга тайёрланди. Ахир қачондан бери ўқигани йўқ. Кейин Умарни турғизди. Олдинма-кетин жойнамоз ёзди. Умар ўзига атаб кеча олиб келган жойнамозни ўзгача қизиқиш билан томоша қилди. Бу ўша у сандиққа "кўмиб" қўйган жойнамоз эди. Тасбеҳ ҳам ўша.
Томоқ қириб қўйган Умар ҳаёлини бўлди.
Гуллола ҳеч қачон бу қадар ҳушу билан намоз ўқимаган эди. Намоз якунлаб қўлини дуога қўл очган чоғи эса кўзларидан ўз ўзидан ёш қуюлиб кела бошлади. Яшаб ўтган йўли фақат хатолардан иборатдек туюла бошлади. Кўзларини Умарга тикди. Уни ҳам қўллари дуода. "Мен барини Умар учун қилдим. Намоз, илм, дин буюрган ишларни қилишга интилиш... бари бари қалбидаги соғинчни енгиш учун эди...
Умар кўзлари ёшга тўла Гуллолани қўлларидан тутиб турғизди.
-Мен энди кетшим керак,- деди Умар аввалгидан анча синиқ табассум билан.
- Йўқ...кетманг.
- Гуллола...
-Сизни жуда ҳам севаман,- деди сира айтмаган сўзлари лабидан беихтиёр учиб чиқиб.
- Севги бир ҳалок қилгувчи савдо гулим,- деди Умар Гуллолани қўлларидан турар экан. Одамзодни ўзи каби ожизона бир туйғу.
-Адашасиз. Шу бир ожизона туйғу бир одамни хароб қилишга етади.
-Инсонни ҳеч бир туйғу адо эта олмайди. Токи ўзи адо бўлишни истамагунча. Қалбингда яшашга куч берадиган бир дастак бўлмаса, шундай ожиз суянчларни излаб қоласан.
-Демак мени севмас экансизда.
-Жаннатларни раво кўрганим... сени... севганим яшаганим каби рост. Аммо ҳаётингни бу ишқ билан ҳароб бўлишини билганимда...
- Мен ҳеч сизни севганимдан афсусланмадим.
-Мен ҳам Гулим, аммо қалбингда мустаҳкам иймон деб аталмиш қалъа қурмаси тарк этганим... сенга етказган энг катта азобим бўлди.
-Ёнимдасиз ахир...
-Гуллола бу дунё интиҳоси бор ибтидодир. Дардлари ҳам, азоблари, ҳислари ҳам ўткинчидир...
-Видолашаётгандексиз?
- Инсон ўз ўзи билан ҳам видолашадими?
Умар Гуллолани аввал қўлига кейин пешонасига лаб босди. Гуллола кўзларини босиб келаётган бир босимни ҳис этди. Юрак уруши тезлашиб кетгандек бўлди....
Шифокор Гуллола ўзига келгани ҳақида айтганида Абдуқодир ака йиғлаб юборди. 20 кундан бери тушларига кираётган биринчи аёли гўё қизини ўзи билан олиб кетадигандек қўрқиб юрар эди. Қабулига Шердор ва Абдуқодирни акани чақирган шифокор беморни умумий аҳволи яхши экани хавф ортда қолганини айтиб яна шундай деди:
-Беморга ҳам болага ҳам жуда яхши парвариш керак. Жуда оғир амалиётларни бошидан ўтказди. Кўп қон йўқотди. Бошидан айтиб қўя қолай, беморни энди ҳомиладор бўла олиш имконияти жуда кам. Бўлган тақдирида ҳам ҳомиладорлик ва туғруқ бехавотир бўлишига ҳеч ким кафолат бера олмайди.
- Ҳозир буни аҳамияти йўқ,- деди Шердор, муҳими жони омон қолди.
Абдуқодир акани миясига ўрнашиб қолган шу гап Гуллола гапиришни бошлаган пайтлар яна ҳам чуқур ўйга толдира бошлади.
Тақдири азал:
- Боласини қиз деб ўйлабди,- деди Сурайё опа Гуллолани олдидан чиқиб,- аппарат қиз деганига шундай деб ўйланми. Ўғилли бўлдинг десам негадир йиғлашга тушди. Қиз бўлиши керак эди дейди. Тавба.
-Сурай.
- Ҳа,- эрини овозидаги оҳангдан ҳайрон бўлди аёл.
-Гуллолага яна фарзанд кўриш хавфли экан. Қуда тушинармикин.
-...
-Бошим қотди.
-Куёвингиз биладими?
-Куёвинг онасини этагидан чиқишига анча бор.
Сурайё опа бу гапдан бош чайқади. Тавба эрига бир оғиз оилада қуда хола ҳукмронлигини айтмаса ҳам ўзи билиб олибди.
- Нима қиламиз дейсиз?
-Гуллолани уйга олиб кетамиз. Бир оз ўзига келса қуда билан ўтириб гаплашиб оламиз. Агар ўғлим битта бола билан қолмайди дейдиган бўлса ажратиб оламиз.
Абдуқодир ака айни дамда бир пайтлар Гулбаҳорни онаси бошидан ўтказган кунларни ўз танасида ҳис этмоқда эди. Шунча йилдан бери юрагини эзадиган айбдорлик ҳисси ҳозир яна ҳам кучлироқ билинмоқда эди. Қайтиб қизини бошига келгани ажаб савдо бўлди.
2013-йил. 26-сентябр.
Пўлат ҳамма қараб турганига ўнғайсизланиб келинни уйига кириб борди. Аёллар чуғурлашиб ўзаро сўрашиб куёвни келин турган уй томон бошлашди. Куёв келяпти деб ортиқча ёш яланг хонани бўшата бошлади.
-Бисмилло айтиб ўнг оёқ билан киринг, куёв бола,- деди кимдир. "Ўзим ҳам биламан" дегиси келди Пўлатни. Ўртада илинган чимилдиқ ҳиёл тушиб турар, Пўлат у тарафга ўтиб келинни ёнидан жой олиши учун қўли билан кўтариб ўтди.
Ана энди кўринг бу аёлларни! Димиқиб кетган хонада аёллар доира чалиб бор овозда шовқин солиб рақс туша бошлашди. Пўлат кўзини қаерга олишни билмай асабийлашиб оёғини қимирлата бошлади. Ҳар қалай беш минутларда тинди бу томоша. Кейин бир аёл келинсалом айта бошлади. Келин эгилиб-эгилиб салом қила бошлади. "Чарчаб қолади бу аҳволда" деб ўйлади Пўлат. Келинсалом тугаб навбат ойнага юзлаштиришга келди. Аввалллари, бўлажак келин-куёв илк бор чимилдиқда кўришадиган пайтлар, биринчи бора ойнада бир-бирларини кўрсатиш учун ўйлаб топилган бу одат ёшларни ўзи топишадиган бу замонда ҳам тўйни бир кўрки сифатида сақлаб қолинган эди.
- Қани куёв бола бир қарангчи келинни алмаштириб қўйишмабдими?
-Келин қизим сиз ҳам қаранг. Шу кўркам йигит эдими куёв ўзи.
Пўлат келганидан бери келинга тузук қаролгани ҳам йўқ шу баҳона кўриб оладиган бўлиб кўзгуга кўз ташлади. Аммо шу пайтгача бирон марта пардозда кўрмаган бўлажак рафиқасини ўзгариб кетган чиройидан ажабланиб бир онлик қарашга қаноат қилмай, келинни ўзига қаради. Аёллар қийқириб юборди.
-Кўрсатинг, кўрсатинг бўлмади бир марта.
- Ҳа танимаяпсизми?
-Ўўхшамаяпти-ю,- йўлда Алиҳон аёллар ҳар бало деб айтаверади. Тилинг қичимасин. Жим тур - деб айтган бўлса ҳам, ёнидаги аёлга гап қотди.
-Йўқ мана ўзи,- аёл кулиб кўзгуни ўртага тутди. Унда кўзлари ерга тикилган Ойша лабини бир четини тишлаб хижолатомуз жилмайиб турар эди.
Тақдири азал:
2013-йил август.
Ўқиши ва ишидан бўшаб уйига қайтиши керак бўлган пайтлар яқинлашган сари Абдувоҳид тез-тез "любовница"си Розани кўргани турди.
У асли исми Розия бўлган бу аёл билан тасодифан танишиб қолган эди. Аёл ундан кўп ҳам катта эмас эди. Тез орада тил топишиб кетишди. Роза бўшанг эрига болаларини ташлаб ўзи пул топиш учун келган эди. Муносабатлари уч йил ичида жуда "қалинлашиб" кетди. Уйларига бир йилда бир марта бир хил вақтни танлаб кетишар эди. Абдувоҳид унаштирилиб қайтиб келганида Роза рашк қилдими бир оз минғирлади.
-Ўқишингиз тугаса кетар экансанда?
- Иложи йўқ. Сени ёнингда бир умр қола олмайман-ку.
- Ҳа... Бу оладиган қизинг... бунча ўраниб олмаса. Ё рўмол ўраганларданми?
- Ҳа...
-Сенга бунақа қизлар ёқади деб ўйламаган эдим.
-Сенга ўхшаганлар ёқсинми?- деди Абдувоҳид ювиниш хонасига кириб кетар экан.
Роза Бу гапдан асабийлашиб кетди. Абдувоҳид чиққунча ўзини у ёқдан бу ёққа уриб кейин жанжал бошлади.
- Бу билан нима демоқчисан?
-Ҳўп сен ёқишинг мумкин, лекин мени ҳам хотиним сендек кимгадир ёқишини ҳоҳламайман.
- Мен ўз ўзимдан шундай бўлибманми? Мени бошимдан нималар ўтганини сен қаердан ҳам билар эдинг. Мени ҳам эрим пул топиб болаларим очдан чирқирамаса, шу ерларга келармидим. Аёлман ахир менга ҳам меҳр керак... Ҳали ўттизга ҳам чиққаним йўқ ..
- Бўлди қил. Мени олдинда ўзингни оқлашинг шарт эмас, у қиз жуда эскича фикрлайди. Эрта ташлаб бу ерларга келсам ҳам уйдан чиқмай ўтираверади. Болаларимни тарбиялаб...
Барибир Розага бу гап алам қилиб бир неча кун арзлашиб юриб кейин ярашиб олишди.
Ўртада бир Абдувоҳид телефон бергани учун Роза аразлаб юрган бўлди ю, "оми" қиз бу совғани олмаганини эшитиб яна кўнгли жойига тушди. Чунки бунақа қолоқ қизлар Абдувоҳидга ёқмайди. Ундан зерикиб битта иккита "туғдирса" яна ёнига амаллаб чақириб олса бўлади.
Биринчи август куни билет олган Абдувоҳид Роза билан уйидагиларга совға танлади. "Кундошига" олинган совғаларга яна бир оз ичи зиқ бўлди. Йиғлай йиғлай "севгилисини" кузатди.
Қайтиб келган Абдувоҳид бир икки Ойшани йўлини тўсиб бурнини жийирди. "Шунчалик ҳам қолоқ бўладими? Номаҳрам эмиш. Фотиҳани бўлган бўлсак. Эрта индин барибри меники бўлади. Тўй белгиланган бўлса..." Августни охирида тўй белгиланди. Ойша шунга ҳам роса қарши бўлди. Абдувоҳид 15 -сентябр куни анча дилхиралик билан қўлига телефон тутқазди.
-Бу ёғи тўйга оз қолди,- деди насиҳат қилиб телефонда,- бир-биримизга кўникиб боришимиз керак. Тўй куни қўрқиб қоласан....
Тамом 10 минутлик суҳбат ҳам узилди. Жаҳли чиққан Абдувоҳид қайта-қайта қўнғироқ қилиб қизга яна боғланди-ю, онадан олиб бўралаб сўкди. Бунақа муносабат кутмаган қиз бир неча кун ўзига келолмай юрди. Дардини Хадичага айтди.
- Энди сендай қизлар ҳозир камда. У мени ёқтирмаганидан шундай қиляпти деб ўйлаган. Тўйдан кейин ҳаммаси яхши бўлиб кетади ҳали.
Бироқ бу гап қизга таскин бермади. Абдувоҳид шу билан қайтиб қўнғироқ ҳам қилмади. Розага чиқиб ўзини овутиб юрди. Аммо Розани "куйдирмажон" гапларидан ўрганган кўнгли ўртана бошлади. Тўйга 10 кун қолганда Ойшани қариндошини уни қўшнисини тўйи бўлди. Тўйга келган Ойшани Абдувоҳид четга чақирди. Яхши гапириб ўша кунги иш учун узр сўради. Ойша ҳам ҳийла пастга тушган аввалгидек ёвқараш қилиб турмади. Қоронғу аралаш қизни ўзига ярашиб турган либос кийган баданига суқ билан қараб турган Абдувоҳидни ичига бирдан шайтон кирди. Атрофга қаради. Улар турган жойдан сал нарида меҳмонхона бор. Ҳамма тўйга ўтиб кетиб ҳали тўла таъмирланмаган бу уй ҳар доимгидан қаровсиз эди. Қизни ҳиссиётларини ҳам уйғотиш учун аврашга ўтди. Ойша аввал йигит кишидан ширин гаплар эшитмагани учун ҳаяжонланиб қизариб кетди. Аммо Абдувоҳид яқинроқ келиб қиз ва йигит ўртасидаги нозик муносабатларга ишора қила бошлагач, ялт этиб юзига қаради.
-Менга бундай қарама. Қўлингни ушлатгани ҳам қўшилмаяпсан-ку. Кейин қандай бағишлайсан ўзингни менга.
Ойша қўлига теккан чоғдай қўллар тафтидан айтмоқчи бўлган гапи ҳам эсидан чиқиб кетди. Қўлини тортиб ололмаси Абдувоҳид уни белидан қучиб нари кўтариб кетди.
Тақдири азал:
Ойшани миясида ҳамма нарса чалкашиб кетди. Ўзини зўр бериб бу омбурдек қўллар чангалидан қутқаришга уринди. Абдувоҳид эшикдан итариб юборгунча қўлларини тирнаб ташлаган жойини ушлаб эшикни қулфлаб учун ўгирилди. Аммо оёғи кимдир иш тезида тузатилмаган бу хонага отиб кетган тешага ўралашиб йиқилиб кетди. Овчига учраган оҳудек Ойша аллақачон ўзини ўнглаб олган бундай фойдаланиб эшикка урди ўзини. Аммо нафс тўрига илинган Абдувоҳид ҳам зум ўтмай ўрнидан туриб узоққа кетмади тутиб олди. Яна қизни судраб уйга олиб кирди. Тўй шовқинидан Ойшани овозини биров эшитиши ҳам маҳол эди. Абдувоҳид бу гал эшикни ёпмаси қизга икки тарсаки солди. Кейин рўмоли тушиб кетиб очилиб қолган сочидан чалгаллади.
- Бунча ноз қилдинг... Ниманг бор ўзи? Агар билснаг сендан зўрларни кўриб юрибман. Барибир хотиним бўласан. Бугун бўлди нима эрта бўлди нима?
Кўзларидан шашқатор ёш оқаётган қизни нарироқ итариб яхши қулфланмайдиган эшикка бир қанча вақт ушланиб қолганди. Миясига қочиш буйруғини берган Ойша атрофга аланглаб бунга йўл излади. Дераза сония ичида у ичкаридан очиладиган замонавий тўсиқсиз дераза эканини таҳлил қилиб, лип этиб турди-ю, дераза очгичини кўтариб ўзини ташқарига отди. Бошқа пайт бўлганда баланд бу дераза токчасига чиқиш учун вақт сарфлаши мумкин эди. Аммо ҳозир танаси ва ақли бор имконини ишга солган эди... Абдувоҳид нима бўлганини англагунча қиз дўп этиб пастга тушди. Абдувоҳид эшикни энди қулфлаган эди. Қайта очиб ўтирмай у ҳам ўзини деразага урди. Бироқ бу пайтда Ойша аввалгидан узоқроққа кетган эди. Абдувоҳид тўртта қадамини битта қилиб энди етаман деган пайтда эса...
Ойша туртиб чиқан девор томонга интиламан деб нимагадир қаттиқ урулди.
-Ойша,- деди "нимадир " исмини айтиб. Қўрққанидан яна Абдувоҳид деб ўйлаб қўлларини ишга солди.
-Ойша, Ойша ...
Силкилаган қўлни овозидан таний олмадию жуда таниш туюлиб озроқ ўзига келди.
-Ориф ака,- суюнганидан ўзини Орифни қучоғига отди.
Шу пайт ҳаллослаб Абдувоҳид етиб келди.
- Нима бўляпти?- Пўлатни овозини эшитиб сал нарида турган акасини қадрдон дўстини энди кўрди қиз.
-Ҳеч гап?
Нима бўлганини ҳамма билиб турса ҳам сира ҳижолат бўлмади Абдувоҳид,- Ойша бу нима қилиб,- деди ҳалиям Орифга ёпишиб турган қизга ўқрайиб.
-У мени синглим,- деди Ориф тишини ғичирлатиб.
- Мени хотиним билганимни қиламан. Ўт бу ёққа...
- Сен ифлос,- кутилмаганда Орифдан олдин Пўлат отилиб чиқиб Абдувоҳидни йўлини тўсди,- ҳали Ойшага қўл кўтардингми?
Абдувоҳид "Сен кимсан?" демоқчи эди улгурмади. Юзига мушт келиб тушди. Пўлат Хадичадан Ойша ва Абдувоҳид муносабатлари ҳақида эшитиб ғазаби тошиб юрганди ўзи. Аямай урди.
-Бўлди, - деди Ойша бор овозда бақириб,- устингиздан ёзиб беради....
-Тўхта ростдан Пўлат,- аслида бир икки тепки тепиш нияти бор Орифни Ойша қўймай турганди,- қўй бу ҳезлакни. Бошқача гаплашамиз ҳали.
-Ҳайвон,- ўзини босолмасди Пўлат. Гўё Умар синглисини ҳўрламоқчи бўлган бу кимсага тўсқинлик қилолмай атрофда жавдираб тургандек ёниб кетганди у.
Иккови ўзини тартибга келтирган Ойшани уйига олиб боришди. Ориф йўл-йўлакай бор гапни сўраб Абдувоҳидни бўралаб сўкиб кетар эди.
-Тегмайман,- дерди ғижиниб,- эрта бўлсин ўзим гаплашаман ҳамма билан.
Пўлатдан эса садо чиқмади. У чуқур ўйловда эди. Ориф билан хайрлашаётиб эрта эрталаб бу ерга келишини айтиб кетди. Туни билан ҳовли айланди. Одатда бир қарорга келолмаса ёки юрагига бир нарса сиғмаса шундай қилар эди....
Ойша тўйдан қайтган онасига ҳам бор гапни айтиб берди. Йиғлай йиғлай ухлаб қолди. Назокат опа ва Қурбон ака эса эрталабгача ухламай чиқишди.
-Бемайман. Қайтарамиз Тўйни,- деди Қурбон ака важоҳат билан,- мен шу пайтгача юзига қаттиқ гапирмаган қизимни у ифлосга бермайман.
Давоми бор.
#энггуллагандил
Шифокор Гуллола ўзига келгани ҳақида айтганида Абдуқодир ака йиғлаб юборди. 20 кундан бери тушларига кираётган биринчи аёли гўё қизини ўзи билан олиб кетадигандек қўрқиб юрар эди. Қабулига Шердор ва Абдуқодирни акани чақирган шифокор беморни умумий аҳволи яхши экани хавф ортда қолганини айтиб яна шундай деди:
-Беморга ҳам болага ҳам жуда яхши парвариш керак. Жуда оғир амалиётларни бошидан ўтказди. Кўп қон йўқотди. Бошидан айтиб қўя қолай, беморни энди ҳомиладор бўла олиш имконияти жуда кам. Бўлган тақдирида ҳам ҳомиладорлик ва туғруқ бехавотир бўлишига ҳеч ким кафолат бера олмайди.
- Ҳозир буни аҳамияти йўқ,- деди Шердор, муҳими жони омон қолди.
Абдуқодир акани миясига ўрнашиб қолган шу гап Гуллола гапиришни бошлаган пайтлар яна ҳам чуқур ўйга толдира бошлади.
Тақдири азал:
- Боласини қиз деб ўйлабди,- деди Сурайё опа Гуллолани олдидан чиқиб,- аппарат қиз деганига шундай деб ўйланми. Ўғилли бўлдинг десам негадир йиғлашга тушди. Қиз бўлиши керак эди дейди. Тавба.
-Сурай.
- Ҳа,- эрини овозидаги оҳангдан ҳайрон бўлди аёл.
-Гуллолага яна фарзанд кўриш хавфли экан. Қуда тушинармикин.
-...
-Бошим қотди.
-Куёвингиз биладими?
-Куёвинг онасини этагидан чиқишига анча бор.
Сурайё опа бу гапдан бош чайқади. Тавба эрига бир оғиз оилада қуда хола ҳукмронлигини айтмаса ҳам ўзи билиб олибди.
- Нима қиламиз дейсиз?
-Гуллолани уйга олиб кетамиз. Бир оз ўзига келса қуда билан ўтириб гаплашиб оламиз. Агар ўғлим битта бола билан қолмайди дейдиган бўлса ажратиб оламиз.
Абдуқодир ака айни дамда бир пайтлар Гулбаҳорни онаси бошидан ўтказган кунларни ўз танасида ҳис этмоқда эди. Шунча йилдан бери юрагини эзадиган айбдорлик ҳисси ҳозир яна ҳам кучлироқ билинмоқда эди. Қайтиб қизини бошига келгани ажаб савдо бўлди.
2013-йил. 26-сентябр.
Пўлат ҳамма қараб турганига ўнғайсизланиб келинни уйига кириб борди. Аёллар чуғурлашиб ўзаро сўрашиб куёвни келин турган уй томон бошлашди. Куёв келяпти деб ортиқча ёш яланг хонани бўшата бошлади.
-Бисмилло айтиб ўнг оёқ билан киринг, куёв бола,- деди кимдир. "Ўзим ҳам биламан" дегиси келди Пўлатни. Ўртада илинган чимилдиқ ҳиёл тушиб турар, Пўлат у тарафга ўтиб келинни ёнидан жой олиши учун қўли билан кўтариб ўтди.
Ана энди кўринг бу аёлларни! Димиқиб кетган хонада аёллар доира чалиб бор овозда шовқин солиб рақс туша бошлашди. Пўлат кўзини қаерга олишни билмай асабийлашиб оёғини қимирлата бошлади. Ҳар қалай беш минутларда тинди бу томоша. Кейин бир аёл келинсалом айта бошлади. Келин эгилиб-эгилиб салом қила бошлади. "Чарчаб қолади бу аҳволда" деб ўйлади Пўлат. Келинсалом тугаб навбат ойнага юзлаштиришга келди. Аввалллари, бўлажак келин-куёв илк бор чимилдиқда кўришадиган пайтлар, биринчи бора ойнада бир-бирларини кўрсатиш учун ўйлаб топилган бу одат ёшларни ўзи топишадиган бу замонда ҳам тўйни бир кўрки сифатида сақлаб қолинган эди.
- Қани куёв бола бир қарангчи келинни алмаштириб қўйишмабдими?
-Келин қизим сиз ҳам қаранг. Шу кўркам йигит эдими куёв ўзи.
Пўлат келганидан бери келинга тузук қаролгани ҳам йўқ шу баҳона кўриб оладиган бўлиб кўзгуга кўз ташлади. Аммо шу пайтгача бирон марта пардозда кўрмаган бўлажак рафиқасини ўзгариб кетган чиройидан ажабланиб бир онлик қарашга қаноат қилмай, келинни ўзига қаради. Аёллар қийқириб юборди.
-Кўрсатинг, кўрсатинг бўлмади бир марта.
- Ҳа танимаяпсизми?
-Ўўхшамаяпти-ю,- йўлда Алиҳон аёллар ҳар бало деб айтаверади. Тилинг қичимасин. Жим тур - деб айтган бўлса ҳам, ёнидаги аёлга гап қотди.
-Йўқ мана ўзи,- аёл кулиб кўзгуни ўртага тутди. Унда кўзлари ерга тикилган Ойша лабини бир четини тишлаб хижолатомуз жилмайиб турар эди.
Тақдири азал:
2013-йил август.
Ўқиши ва ишидан бўшаб уйига қайтиши керак бўлган пайтлар яқинлашган сари Абдувоҳид тез-тез "любовница"си Розани кўргани турди.
У асли исми Розия бўлган бу аёл билан тасодифан танишиб қолган эди. Аёл ундан кўп ҳам катта эмас эди. Тез орада тил топишиб кетишди. Роза бўшанг эрига болаларини ташлаб ўзи пул топиш учун келган эди. Муносабатлари уч йил ичида жуда "қалинлашиб" кетди. Уйларига бир йилда бир марта бир хил вақтни танлаб кетишар эди. Абдувоҳид унаштирилиб қайтиб келганида Роза рашк қилдими бир оз минғирлади.
-Ўқишингиз тугаса кетар экансанда?
- Иложи йўқ. Сени ёнингда бир умр қола олмайман-ку.
- Ҳа... Бу оладиган қизинг... бунча ўраниб олмаса. Ё рўмол ўраганларданми?
- Ҳа...
-Сенга бунақа қизлар ёқади деб ўйламаган эдим.
-Сенга ўхшаганлар ёқсинми?- деди Абдувоҳид ювиниш хонасига кириб кетар экан.
Роза Бу гапдан асабийлашиб кетди. Абдувоҳид чиққунча ўзини у ёқдан бу ёққа уриб кейин жанжал бошлади.
- Бу билан нима демоқчисан?
-Ҳўп сен ёқишинг мумкин, лекин мени ҳам хотиним сендек кимгадир ёқишини ҳоҳламайман.
- Мен ўз ўзимдан шундай бўлибманми? Мени бошимдан нималар ўтганини сен қаердан ҳам билар эдинг. Мени ҳам эрим пул топиб болаларим очдан чирқирамаса, шу ерларга келармидим. Аёлман ахир менга ҳам меҳр керак... Ҳали ўттизга ҳам чиққаним йўқ ..
- Бўлди қил. Мени олдинда ўзингни оқлашинг шарт эмас, у қиз жуда эскича фикрлайди. Эрта ташлаб бу ерларга келсам ҳам уйдан чиқмай ўтираверади. Болаларимни тарбиялаб...
Барибир Розага бу гап алам қилиб бир неча кун арзлашиб юриб кейин ярашиб олишди.
Ўртада бир Абдувоҳид телефон бергани учун Роза аразлаб юрган бўлди ю, "оми" қиз бу совғани олмаганини эшитиб яна кўнгли жойига тушди. Чунки бунақа қолоқ қизлар Абдувоҳидга ёқмайди. Ундан зерикиб битта иккита "туғдирса" яна ёнига амаллаб чақириб олса бўлади.
Биринчи август куни билет олган Абдувоҳид Роза билан уйидагиларга совға танлади. "Кундошига" олинган совғаларга яна бир оз ичи зиқ бўлди. Йиғлай йиғлай "севгилисини" кузатди.
Қайтиб келган Абдувоҳид бир икки Ойшани йўлини тўсиб бурнини жийирди. "Шунчалик ҳам қолоқ бўладими? Номаҳрам эмиш. Фотиҳани бўлган бўлсак. Эрта индин барибри меники бўлади. Тўй белгиланган бўлса..." Августни охирида тўй белгиланди. Ойша шунга ҳам роса қарши бўлди. Абдувоҳид 15 -сентябр куни анча дилхиралик билан қўлига телефон тутқазди.
-Бу ёғи тўйга оз қолди,- деди насиҳат қилиб телефонда,- бир-биримизга кўникиб боришимиз керак. Тўй куни қўрқиб қоласан....
Тамом 10 минутлик суҳбат ҳам узилди. Жаҳли чиққан Абдувоҳид қайта-қайта қўнғироқ қилиб қизга яна боғланди-ю, онадан олиб бўралаб сўкди. Бунақа муносабат кутмаган қиз бир неча кун ўзига келолмай юрди. Дардини Хадичага айтди.
- Энди сендай қизлар ҳозир камда. У мени ёқтирмаганидан шундай қиляпти деб ўйлаган. Тўйдан кейин ҳаммаси яхши бўлиб кетади ҳали.
Бироқ бу гап қизга таскин бермади. Абдувоҳид шу билан қайтиб қўнғироқ ҳам қилмади. Розага чиқиб ўзини овутиб юрди. Аммо Розани "куйдирмажон" гапларидан ўрганган кўнгли ўртана бошлади. Тўйга 10 кун қолганда Ойшани қариндошини уни қўшнисини тўйи бўлди. Тўйга келган Ойшани Абдувоҳид четга чақирди. Яхши гапириб ўша кунги иш учун узр сўради. Ойша ҳам ҳийла пастга тушган аввалгидек ёвқараш қилиб турмади. Қоронғу аралаш қизни ўзига ярашиб турган либос кийган баданига суқ билан қараб турган Абдувоҳидни ичига бирдан шайтон кирди. Атрофга қаради. Улар турган жойдан сал нарида меҳмонхона бор. Ҳамма тўйга ўтиб кетиб ҳали тўла таъмирланмаган бу уй ҳар доимгидан қаровсиз эди. Қизни ҳиссиётларини ҳам уйғотиш учун аврашга ўтди. Ойша аввал йигит кишидан ширин гаплар эшитмагани учун ҳаяжонланиб қизариб кетди. Аммо Абдувоҳид яқинроқ келиб қиз ва йигит ўртасидаги нозик муносабатларга ишора қила бошлагач, ялт этиб юзига қаради.
-Менга бундай қарама. Қўлингни ушлатгани ҳам қўшилмаяпсан-ку. Кейин қандай бағишлайсан ўзингни менга.
Ойша қўлига теккан чоғдай қўллар тафтидан айтмоқчи бўлган гапи ҳам эсидан чиқиб кетди. Қўлини тортиб ололмаси Абдувоҳид уни белидан қучиб нари кўтариб кетди.
Тақдири азал:
Ойшани миясида ҳамма нарса чалкашиб кетди. Ўзини зўр бериб бу омбурдек қўллар чангалидан қутқаришга уринди. Абдувоҳид эшикдан итариб юборгунча қўлларини тирнаб ташлаган жойини ушлаб эшикни қулфлаб учун ўгирилди. Аммо оёғи кимдир иш тезида тузатилмаган бу хонага отиб кетган тешага ўралашиб йиқилиб кетди. Овчига учраган оҳудек Ойша аллақачон ўзини ўнглаб олган бундай фойдаланиб эшикка урди ўзини. Аммо нафс тўрига илинган Абдувоҳид ҳам зум ўтмай ўрнидан туриб узоққа кетмади тутиб олди. Яна қизни судраб уйга олиб кирди. Тўй шовқинидан Ойшани овозини биров эшитиши ҳам маҳол эди. Абдувоҳид бу гал эшикни ёпмаси қизга икки тарсаки солди. Кейин рўмоли тушиб кетиб очилиб қолган сочидан чалгаллади.
- Бунча ноз қилдинг... Ниманг бор ўзи? Агар билснаг сендан зўрларни кўриб юрибман. Барибир хотиним бўласан. Бугун бўлди нима эрта бўлди нима?
Кўзларидан шашқатор ёш оқаётган қизни нарироқ итариб яхши қулфланмайдиган эшикка бир қанча вақт ушланиб қолганди. Миясига қочиш буйруғини берган Ойша атрофга аланглаб бунга йўл излади. Дераза сония ичида у ичкаридан очиладиган замонавий тўсиқсиз дераза эканини таҳлил қилиб, лип этиб турди-ю, дераза очгичини кўтариб ўзини ташқарига отди. Бошқа пайт бўлганда баланд бу дераза токчасига чиқиш учун вақт сарфлаши мумкин эди. Аммо ҳозир танаси ва ақли бор имконини ишга солган эди... Абдувоҳид нима бўлганини англагунча қиз дўп этиб пастга тушди. Абдувоҳид эшикни энди қулфлаган эди. Қайта очиб ўтирмай у ҳам ўзини деразага урди. Бироқ бу пайтда Ойша аввалгидан узоқроққа кетган эди. Абдувоҳид тўртта қадамини битта қилиб энди етаман деган пайтда эса...
Ойша туртиб чиқан девор томонга интиламан деб нимагадир қаттиқ урулди.
-Ойша,- деди "нимадир " исмини айтиб. Қўрққанидан яна Абдувоҳид деб ўйлаб қўлларини ишга солди.
-Ойша, Ойша ...
Силкилаган қўлни овозидан таний олмадию жуда таниш туюлиб озроқ ўзига келди.
-Ориф ака,- суюнганидан ўзини Орифни қучоғига отди.
Шу пайт ҳаллослаб Абдувоҳид етиб келди.
- Нима бўляпти?- Пўлатни овозини эшитиб сал нарида турган акасини қадрдон дўстини энди кўрди қиз.
-Ҳеч гап?
Нима бўлганини ҳамма билиб турса ҳам сира ҳижолат бўлмади Абдувоҳид,- Ойша бу нима қилиб,- деди ҳалиям Орифга ёпишиб турган қизга ўқрайиб.
-У мени синглим,- деди Ориф тишини ғичирлатиб.
- Мени хотиним билганимни қиламан. Ўт бу ёққа...
- Сен ифлос,- кутилмаганда Орифдан олдин Пўлат отилиб чиқиб Абдувоҳидни йўлини тўсди,- ҳали Ойшага қўл кўтардингми?
Абдувоҳид "Сен кимсан?" демоқчи эди улгурмади. Юзига мушт келиб тушди. Пўлат Хадичадан Ойша ва Абдувоҳид муносабатлари ҳақида эшитиб ғазаби тошиб юрганди ўзи. Аямай урди.
-Бўлди, - деди Ойша бор овозда бақириб,- устингиздан ёзиб беради....
-Тўхта ростдан Пўлат,- аслида бир икки тепки тепиш нияти бор Орифни Ойша қўймай турганди,- қўй бу ҳезлакни. Бошқача гаплашамиз ҳали.
-Ҳайвон,- ўзини босолмасди Пўлат. Гўё Умар синглисини ҳўрламоқчи бўлган бу кимсага тўсқинлик қилолмай атрофда жавдираб тургандек ёниб кетганди у.
Иккови ўзини тартибга келтирган Ойшани уйига олиб боришди. Ориф йўл-йўлакай бор гапни сўраб Абдувоҳидни бўралаб сўкиб кетар эди.
-Тегмайман,- дерди ғижиниб,- эрта бўлсин ўзим гаплашаман ҳамма билан.
Пўлатдан эса садо чиқмади. У чуқур ўйловда эди. Ориф билан хайрлашаётиб эрта эрталаб бу ерга келишини айтиб кетди. Туни билан ҳовли айланди. Одатда бир қарорга келолмаса ёки юрагига бир нарса сиғмаса шундай қилар эди....
Ойша тўйдан қайтган онасига ҳам бор гапни айтиб берди. Йиғлай йиғлай ухлаб қолди. Назокат опа ва Қурбон ака эса эрталабгача ухламай чиқишди.
-Бемайман. Қайтарамиз Тўйни,- деди Қурбон ака важоҳат билан,- мен шу пайтгача юзига қаттиқ гапирмаган қизимни у ифлосга бермайман.
Давоми бор.
#энггуллагандил
Следующая публикация
Нет комментариев