АЖИКЕЕВ: «КЫРГЫЗСТАН АТОМДУК ЭНЕРГИЯ БОЮНЧА ЭЛ АРАЛЫК АГЕНТТИГИНЕ МҮЧӨ БОЛБОГОНДУКТАН ШАЙЛАНУУ УКУГУНАН АЖЫРАТЫЛГАН. БУЛ ӨЛКӨ МҮЧӨЛӨРҮНҮН ОРТОСУНДА ТЕҢСИЗДИКТИ ЖАРАТКАН КӨРҮНҮШ"
Кайрылуу Атом энергиясы боюнча эл аралык агенттиктин Башкы конференциясынын Венада өтүп жаткан 65 - сессиясында айтылды.
Жыйында сүйлөгөн сөзүндө кыргыз делегациясын баштаган Б.Ажикеев КМШнын алкагында ишке ашырылган «Уран казуу өнөр жайынан жабыркаган мамлекеттердин аймактарын рекультивациялоо» мамлекеттер аралык максаттуу программасынын ийгиликтүү ишке ашып жаткандыгын билдирди.
Белгилей кетүүчү жагдай, учурда Европа Комиссиясы, ЕРӨБ Кыргызстандагы эл аралык өнөктөштөрдүн колдоосу менен экологиялык рекультивация эсебинин алкагында уран калдыктары жаткан объектилерин калыбына келтирүү боюнча иштерин баштаган.
Ошондой эле КРдин ӨКМ министри Б.Ажикеев Атом энергиясы боюнча эл аралык агенттиктин платформасы аркылуу көпкө созулган маселени чечүү боюнча сунушун киргизди. Бул Кыргыз Республикасын уюмдун толук кандуу мүчөлүгүнө кошуу. “20дан ашык мамлекет, анын ичинде Кыргызстан өлкө топторунун Атом энергиясы боюнча эл аралык агенттиктин мүчөлүгүнө катталган эмес. Топко мүчө болбогондуктан, биз шайлануу укугунан ажырап жатабыз. Бул нерсе Атом энергиясы боюнча эл аралык агенттиктин мүчөлөрүнүн ортосунда теңсиздикти жаратып жатат», - деди министр.
Ажикеев бул көйгөйдү БУУнун башка структураларынын тажрыйбасын колдонуу менен чечүүнү сунуштады. КРдин ӨКМ министринин айтымында, өлкөлөрдүн бир нече жолу кайрылган билдирүүсү эч кандай жыйынтык берген эмес, “бул жалпы Агенттиктин авторитетине терс таасирин тийгизет. Биз, маселени толук жана кеңири талкуулоого чакырабыз жана Катчылыкты мындай узакка созулган кырдаалды чечүү сунуштарын киргизүүгө чакырабыз", - деди Б.Ажикеев.
Бүгүнкү күндө Кыргызстан Атомдук энергия боюнча эл аралык агенттиги менен биргеликте Борбор Азиядагы уран калдыктарын рекультивациялоо боюнча стратегиялык башкы планын иштеп чыккан. Мындан улам жерлерди калыбына келтирүү боюнча эффективдүү мамиленин жол картасы түзулгөн. Башкы конференциянын алкагында, акыркы жылдары Борбордук Азия өлкөлөрү жетишкен ийгиликтерди эске алуу менен жаңыланган Стратегиялык башкы планына кол коюу пландаштырылууда.
Белгилей кетсек, Атомдук энергия боюнча эл аралык агенттик - атом энергиясын тынчтык максатта колдонуу чөйрөсүндө кызматташтыкты өнүктүрүү боюнча эл аралык уюм. Ал 1957 -жылы негизделген. Уюмдун ишмердүүлүгү ядролук технология жана аны кош колдонуу мүмкүнчүлүктөрү менен ажырагыс байланышта: курал катары да, практикалык курал катары да. 2017-2018-жылдары уюмдун Жетектөөчү Кеңешине 35 өлкө кирген, алар: Австралия, Алжир, Аргентина, Армения, Бельгия, Бразилия, Улуу Британия, Венесуэла, Германия, Дания, Индия, Индонезия, Италия, Иордания, Канада, Катар, Кытай, Коста-Рика, Катедия сыяктуу 35 мамлекет кирет. 'Ивуар, Кения, Нидерланды, БАЭ, Перу, Португалия, Корея Республикасы, Россия, Сербия, Сингапур, Словения, АКШ, Судан, Франция, Чили, Түштүк Африка жана Япония.
Уюмдун Штаб -квартирасы Венада жайгашкан.
КР ӨКМ ПРЕСС-БОРБОР
**********
Б. АЖИКЕЕВ: “ИЗ-ЗА ОТСУСТВИЯ ЧЛЕНСТВА В ГРУППЕ, МЫ ЛИШЕНЫ ВОЗМОЖНОСТИ ПРАВА БЫТЬ ИЗБРАННЫМИ В ОРГАНЫ МАГАТЭ, ЧТО ПОРОЖДАЕТ НЕРАВЕНСТВО МЕЖДУ УЧАСТНИКАМИ МАГАТЭ”
Обращение было озвучено на 65-й сессии Генеральной конференции Международного агентства по атомной энергетике (МАГАТЭ), которая проходит в Вене.
В своем выступлении глава от делегации Кыргызстана Б. Ажикеев рассказал об успешной реализации «Межгосударственной целевой программы «Рекультивация территорий государств, подвергшихся воздействию уранодобывающих производств», осуществляемай в рамках СНГ.
Отметим, что при поддержке международных партнеров в лице Европейской комиссии, ЕБРР в Кыргызстане начаты работы по рекультивации объектов уранового наследия в рамках Счета экологической реабилитации для стран Центральной Азии.
Также Б.Ажикеев через площадку МАГАТЭ призвал секретариат внести предложения по решению затянувшегося вопроса - внесения Кыргызской Республики в полноценное членство в МАГАТЭ, “... более 20-государств, в том числе Кыргызстан, до сих пор не являются членами ни одной из страновых групп. Из-за отсутствия членства в группе, мы лишены возможности, права, быть избранными в органы МАГАТЭ, что порождает неравенство между членами МАГАТЭ”,- заявил министр.
Б. Ажикеев предложил решение данной проблемы путем использования опыта других структур ООН, где каждый член-государства принадлежит к той или иной группе. По словам Б. Ажикеева неоднократное выступление различных стран по данной проблеме, не дало результатов, что “негативно отражается на авторитете Агентства в целом”. “Мы призываем провести всесторонне широкое обсуждение данного вопроса и настоятельно просим Секретариат предложить решение данной затянувшейся ситуации”.
На сегодняшний день в тесном сотрудничестве с МАГАТЭ разработан Стратегический мастер-план по рекультивации урановых объектов в Центральной Азии, который является дорожной картой по эффективному подходу к рекультивации данных площадок. Сегодня, на полях Генконфренции планируется подписание обновленного Стратегического мастер-плана, с учетом прогресса достигнутого странами ЦА за последние годы.
Отметим что Международное агентство по атомной энергии — международная организация для развития сотрудничества в сфере мирного использования атомной энергии. Основана в 1957 году. Деятельность МАГАТЭ неразрывно связана с ядерными технологиями и возможностями их двойного применения: как в качестве оружия, так и в качестве имеющего практическую пользу инструмента. С 2017—2018 гг. в состав Совета управляющих входят 35 стран, таких как Австралия, Алжир, Аргентина, Армения, Бельгия, Бразилия, Великобритания, Венесуэла, Германия, Дания, Индия, Индонезия, Италия, Иордания, Канада, Катар, Китай, Коста-Рика, Кот-д'Ивуар, Кения, Нидерланды, ОАЭ, Перу, Португалия, Республика Корея, Россия, Сербия, Сингапур, Словения, США, Судан, Франция, Чили, ЮАР и Япония.
Штаб-квартира расположена в Вене.
ПРЕСС-ЦЕНТР МЧС КР
Присоединяйтесь к ОК, чтобы подписаться на группу и комментировать публикации.
Нет комментариев