* * *
Я гляжу на цепи гор в нашем благостном краю,
И, вбирая их простор, Божью милость познаю.
Песней небо раскололось, соловей поёт в долу,
Как азан звенит твой голос, Богу вознося хвалу!
Не зовёт ли на молитву верных мусульман?
Провожает меня в битву мой Урал — родимый стан!
* * *
В памяти народа Cалават Юлаҽв остался не просто как воин, непокоренный батыр, но и как, суфийский поэт, чьи стихи проникнуты безграничной любовью и благодарностью к Творцу. В них он восхищается тем, как каждый цветок, каждое творение Аллаха восхваляет своего Создателя. Зная Священный Коран наизусть, он сердцем чувствовал бесконечность Любви Аллаха и в поэзии отразил отношение своего народа к этой бренной жизни и жизни вечной в присутствии Аллаха:
О! Урал мой благодатный,
Про тебя пою
Песнь ту мою –
И твое величье славлю.
На тебя глядя,
Сознаю величье Бога,
Божие дела!
(«Уралым»)
...Из всех птичек громче славит
Бога соловей.
Его голос чудный, сладкий,
Будто бы азан
На молитву кличет
Верных мусульман.
(«Уралым»)
Тихой ночью в перелеске
Соловей поет.
Бога ли славит эта песня,
Мира ли красоту...
(«Соловей»)
...Хор пернатых Бога славит
С утра до зари,
Соловей же чудо-птица
Днем поет и в ночь,
Значит больше всех Аллаха
Славит соловей.
(«В Юрте»)
У того ручья я Богу
Песнь мою, хвалу
Пел и снова в сечу
Соколом летел.
(«Яу»-Битва)
Так мужайся, храбрый воин,
Бога в помощь призови,
Богу храбрые угодны,
В поле битвы поспеши.
(«Джигиту»)
* * *
Писатель 19-го века Ф.Нефедов (1838-1902) оставил о нем следующие строки: "Он - ученый и поэт. Он знает Коран и шариат, аксакалы перед юным джигитом с уважением склоняют головы, его образованностью восхищены ни только муллы, но и ахуны...".
* * *
"Тәңрҽгә тәсбих"
ХIХ быуат уртаһында Салауат Юлаев хаҡында риүәйәттәр
йыйған рус яҙыусыһы Ф. Д. Нефедов: “Салауат йәш сағында ғалим
һәм шағир була, ул Ҡөрьән һәм шәриғәтте белә, үҫмер сағында
уҡ ҡарттар хөрмәт менән уға баш эйә, уның тураһында барыһы
ла һөйләй, уның уҡымышлылығына муллалар ғына түгел, хатта
ахундар ҙа аптырай”, – тип яҙған.
ХIХ быуатта Башҡортостанды өйрәнеүсе Р. Г. Иг-
натьев та 1875 йылда Салауаттың ете шиғырының тура тәржемә-
һен баҫтыра: “Уралым”, “Уҡ”, “Яу”, “Зөләйха”, “Минең тыуған
ҡырҙарым” һ. б. Әлбиттә, һүҙмә-һүҙ тәржемә шиғырҙарҙың
әҙәби-нәфис рәүешен, көнсығыш метафораһының ҡатмарлы
лирикаһын тапшыра алмаһа ла ябай уҡыусы уларҙы уҡыған саҡ-
та Салауаттың ныҡ дини кеше булыуын аңлай. Әҙер уҡыусы
күберәк күреүе ихтимал: Салауаттың ижады аша Аллаһҡа сикһеҙ
һөйөү, Раббыға тоғро булыу күренә. Бына ул шиғырҙарҙан бер
нисә өҙөк:
Биттәреңдә Урал тау,
Ҡамыштай ҡарағай урманың,
Итәгеңдә Урал тау,
Балаҫтай болон-ҡырҙарың.
Күҙҙең яуын алалар
Аҡ, һары, ал сәскәләр.
Сәскәләр менән һандуғас
Тәңрегә тәсбих әйтәләр.
* * *
Яуыз дошман яуы эсенән
Атым алып сыҡтым аҡланға.
Аҡландағы йылға ситендә
Ултырып тәсбих әйттем Аллаға.
Изге яуға тағы барам мин,
Азатлыҡ һәм шөһрәт табам мин
"Башҡортостан - әүлиәләр илҽ" китабынан
* * *
.
https://yandex.ru/video/touch/preview/14876163383748909692
Нет комментариев