Предыдущая публикация
💥Ҳаловат.
5-қисм.
Гр: 🔥Ҳикоя ва қиссалар🔥
Муаллиф Дилором Қосимова .
Шодиёра хоналарида ойнага қараб, пудра билан кўзи остидаги кўкарган жойини яширишга уринаркан. Фойдаси бўлмаганидан, йиғлаб юборди.
Ҳали кечга қайнотаси кўрса, эрига гапиради. Кейин Жавоҳир яна аламини Шодиёрадан олади.
Қўлига танал кремини олди.
—Ҳеч йўқ сен ёрдам бергинда. -алам билан суртиб кўра бошлади. Ҳозир яширадими-йўқми? Билиб олса қайнотаси келар пайти, суртиб олади.
Пардоз анжомлари ғаладонда, бир уйим бўлиб турарди.
—Буларни яроқлик муддати ўтиб ҳам бўлгандур.
Жавоҳир акам пардоз қилсам ҳам, уриш чиқаради. -ўпкаси тўлди Шодиёрани. —Пудра ва танал креми ҳам, фақат шу Жавоҳир акам юзимга қўйган "гуллар"ни беркитиш учун, ҳизмат қиляпти....
* * *
—Уфф чарчадим. -далада чопиқ қилиб чарчаган қизлардан бири. Кетмонини ташлаб, ўтириб олди.
—Мусулмон банда "уф" деб бўлмайди. -деди иккинчи қиз.
—Нима бўларкан? -чимирилди уф тортган қиз.
—Бувим айтган, "ёмон бўлади" деб.
—Ёмон бўлиб нима бўларкан?
—Лобар қўйгин. Биласанку, уни бувиси маҳаллани отинчаси. Шунга эшитганини айтяпти. Ўзи ҳам эрта қариб қолганлардан. -гапга аралашди учинчи қиз.
—Эйй ҳуллас....
—Бу нима ўтириш? -Лобарни гапи тугамай, Жавоҳир пайдо бўлди. -Бу ўтиришда, кечгача ҳам битта эгатни охирига етказолмайсизлар.
—Узр... -қизлар ерга қараганча, тенг гапиришди.
—Чаққонроқ бўлинглар.
Жавоҳир кетаркан. Қизлар иш қилган одам бўлиб, ортидан қараб-қараб қўйишди.
—Жуда жиддий-а? -деди учинчи қиз Матлуба.
—Аммо келишган. -Жавоҳирни кетган йўлдан кўз узмай деди Лобар.
—Ундай қарама! Уйланган эркакни ортидан. Ёмон бўлади.
—Оббоо бошланди. -Сайёрани гапига энсаси қотди Лобарни. —Ёмон бўлади, ёмон бўлади. Ҳўш нима ёмон бўлади. -деди жаҳл билан.
—Қўй Лобар жаҳлинг чиқмасин. Бу хотинча фикрлашини энди кўряпсанми?
—Ҳақорат қилма! -Сайёрани жаҳли чиқиб кетмонини олдида, тезлашиб улардан одимлаб кетди.
—Матлу кел гаров ўйнаймиз. -Лобар паст овозда гапирди.
—Нимадан?
—Жавоҳир акани илинтиришдан.
—Нимааа? -Матлуба ҳайрон қаради. -Лобар Уни хотини бор, ёш йигит эмас!
—Мен унга эрга тегишдан гаров ўйнаймиз демаяпманку. Шунчаки айлантириб кўрамиз.... -кўрсаткич бармоғини боши устида айлантириб жилмайиб, қош учирди Лобар.
* * *
—Жавоҳир яна урдими?
—Йўқ эҳтиёцизлик қилиб, эшикка уриб олдим.
Шодиёра арз қилолмайди. Қайнотаси Жавоҳирни танобини тортиб қўйиши мумкин. Кейин Жавоҳир аламини яна Шодиёрадан олади.
—Қизим отангиз билан дўстмиз, асли Собирда бир ёш катта ҳамман. Энди айтинг қизим ўз отангиз тенги одамга ёлғон гапириш яхшими?
Бу уйга келганда, мени иккинчи ота ўрнида кўрмаганмисиз?
Наҳот фарзанд ўз отасига ёлғон гапирса?
—Дадажон ме...мен.
Шодиёра ўпкаси тўлиб йиғлаб юборди.
—Дадаси уриб олдим деяптику, бунча сиқувга олаверасиз.
—Сен ўчир овозингни! Ҳозир ўзингни эшик олдига олиб бориб, туртайчи. Эшикка тегиб кўзинг шундай кўкарармикан?
Ҳа деб ўғлингни айбини яширгунча, сал танбеҳ бериб турсанг бўлмайдими?
Жавлон фермер энди гап бошлаган аёлига дакки берди.
—Мен ёмонми энди? Бир айби бордурки, урган. Ўзидан ўзи уриб жиннимаску ўғлимиз.
—Мана гап қаёқда экан. -Жавлон фермер чимирилиб қаради. —Сен хотин ўғлингга тек дейиш ўрнига. Газлаб турсанг керакда шундай. Шундан у ҳам кундан-кунга ҳаддидан ошиб кетяпти. Икки йилдан буён, келинни юзи кўкармаган кунини билмайман. Бирда сўрайман бирда ҳижолат қилмай деб индамайман.
Ўғлингга гапириб бўлмайди. Гапни буриб қочади. Бу келин ҳам бировни фарзанди эканини ўйлашасанми сенлар?
Шу калтаклари ортидан бир марта туғилмаган набирам ҳам увол кетди.
Шу жойида жим, йиғлаб ўтирган Шодиёра ортиқ чидолмай, чиқиб кетди.
Ўша куни Жавоҳирни телефонини олиб, Нозимага қўнғироқ қилганди. Ўзига ишлаткизмай қўйгани учун.
Акси олиб, Нозимани телефони машинада қолиб, қўнғироққа ҳайдовчи Мирзоҳид жавоб берганди.
—Ало...
—Ассалому алайкум. Бу ойимни рақами эди. Телефон эгаси бормилар?
—Ойингиз? Гулдиёр эмассиз-а? -ҳайрон сўради Мирзоҳид.
—Йўқ мен катта қизлариман. Ойим қанилар. -Шодиёра тоборо авзойи бузилиб бораётган Жавоҳирга қараб, гапни қисқа қилмоқчи бўлди.
—Ҳа танидим. Исмингиз Шодиёра эдия?
—Ҳ...Ҳааа.
—Янгам савдо марказига кириб кетганди. Чиқса қўнғироқ қиладилар. Сиз.....
Шодиёра жавоб беришга улгурмади. Мирзоҳидни гапи охирига етмади. Жавоҳир телефонни юлиб олди-да, ўчирди.
—Ойингни шаҳардаги эрини ҳайдовчиси сени қаердан танийди?
Шодиёра титраб, ортга юрар...
Жавоҳир эса устига бостириб келарди.
Ўша куни Жавоҳир кучига эрк берди. Шодиёра ҳушидан кетгандагина тўхтади.
"Кучли калтак зарбидан фарзандингиз нобуд бўлди!"
Шодиёра ўша кунни эсларкан. Охирги шифокорни гапини эслаб, баттар йиғлаб юборди.
Ўшандан кейин, Шодиёра касалхонадан чиқиб бироз ўзига келгунча Жавоҳир босилиб юрдию.
Аммо интилганда, Шодиёра истамагани учун, баттар тутоқиб, яна қўлига эрк беришни бошлади.
Мана шунгаям, бир йил бўлади.
Шодиёрани уйига узоқ муддатда жўнатишар.
Агар эрини муносабатини дадасига етказса, бундан баттар қилишини айтиб қўрқитарди Жавоҳир.
Билади-да, Собир агар бундай муомила қилишаётганини билса бир кун ҳам яшатмаслигини.
* * *
—Малуу.
—Ҳов.
—Кеча ўйнаган гаровимиз борку. -Лобар қулоғига наушник тақиб олган Сайёрага бир қараб қўйди.
—Қайси?
—Жавоҳир акани айлантиришда.
Лобар, эсидан чиққан дугонасига норози боқди.
—Қўйгин шуни Лобар. Менга ҳеч маъқулмас! -норози боқди.
—Абетда иссиқда кетиб, салқинда қайтамизку. Шуни ярим соат олдин кел. Жавоҳир ака тушликда кетмайди. Фермер аъзолари келгунча бир гапга солиб кўрамиз.
—Эйй қўйгин керакмас шу нарса...
Мавлуда анча норози бўлса ҳам, Лобар пинагини бузмай, қатъий тураверди.
Сайёра суҳбатлари тўхтамаётган дугоналарига ора-ора назар ташлаб қўярди.
* * *
—Ҳай қиз, қаёққа?
—Далага бувижон. -остонага етган Сайёра тўхтаб жавоб берди.
—Индамай-а? Яна ҳали иссиқ бўлса. Бошингдан офтоб ўтади.
—Ойимга айтдим бувижон. Яна дала йўлидаги дугонамникига кириб, ўтаман. Шунга эртароқ чиқиб кетяпман.
—Барибир иссиқда болам. Дам ўтиб, адабингни емагин дейманда. Ўтган сафар ҳам қанча ётдинг?
—Буви ҳавотир олманг. Тўғри далага кетмаяпман дедимку.....
—Келин шу қизгинани сал назорат қилиб қўйсангиз.
Беш дақиқа ўтиб ёнига келган келинига деди.
—Вой ойижон, нима қилди қизим? Биб-бинойидек юрибдику. -қайнонасини гапи ёқмаганини билдириб чимирилди.
—Кечаси билан телефон чуқилаб ётади.
—Ўқишга онлайн тайёрланяпди ойижон.
"Қиз бола ўқиши шартмас деб қаршилик қилаётган қайнонасига
Яна бир-икки гапига ўрнига қўйиб жавоб бериб туриб кетди.
Бу қишлоқда қизларни эрки чегараланган. Аммо Сурайёни ойиси, ўзи ўқий олмагани учун, қизига ким қаршилик қилса тарсиллаб берарди.
* * *
—Лобар нимани ўйладинг ўзингча. Ахир ойингни уриғига унаштирилган бўлсанг. Жавоҳир акани олдида ўралашиб нима бор унаштирилган қизга?
Айтганидек, эртароқ судраб чиққан дугонасига нолиди Мавлуда.
—Лобар эшитяпсанми мени?
Жиддийликни йўқотмай кетаётган дугонасини силтаб гапирди.
—Эшитяпман! Ҳали кўрасан ким эрсираб қолганини.
—Нима? -Мавлуда росманасига тушунмади Лобарни.
—Анави юмшоқ супурги синфдош қизларга мени нима деганини биласанми?
—Ким? Нима дебди?
Мавлуда Лобарни ҳозирги кайфиятини, Жавоҳирга нима алоқаси борлигини тушунмади.
—Анави мулойим мушук, Сайёрада. Уни юриши ниқоб. "Бўмай кетиб, ўнни битирмай, унаштирилиб олибди" деганмиш мени. Шунчалик ювош қиз бўлса, тилидан шундай гап чиқармиди?
—Йўғэе. Сайёрая? У шундай гапирибдими? -Мавлуда оғзини очиб қолди.
—Ҳаа... Айнан ўша Сайёра! Сипо ғар. Ўзини билсин. Пешинда келиб, шийпонда Жавоҳир акани қўйнини тўлдириб, юрганини ҳеч ким билмайди деб ўйласа керакда.
—Нимаааа? -Лобарни жаҳлдан қизариб, айтаётган гапига, Мавлуда бақириб юборди.
—Юр, боя ҳамма гапимизни эшитган. Наушнигини сими осилиб ётганди. Ҳеч қўшиқ эшитмаган. Гап пойлаётганди.
Аниқ севгилисини қизғониб, биздан ҳам олдин етиб келиб олган У....
* * *
—Бугун эрта келибсанми?
—Ёқмадими? -шийпон ичидаги краватда Жавоҳирни тиззасида ўтириб олган Сайёра, сал соқоли ўсиб қолган юзидан силади.
—Сўраб ҳам бўлмайдия. Ёқмаслиги мумкинми? Ахир мазанг бўлмай, орада бир ҳафтадан кўпроқ қорангни кўрсатмадинг.
Жавоҳир ўзига кўзлари чақнаб қараб турган қизни юзидан ўпиб қўйди.
—Анави икки дугонам сизни бошингизни айлантириб кўришмоқчи экан. -деди лабларини чўччайтириб.
—Кеч қолдиларинг демадингми? -иккинчи юзидан ўпди.
—Тушларини сувга айтишсин. -Сайёра Жавоҳирни бўйнидан қўлини ўтгазиб деди.
—Мен сенга нима дегандим? -чийпон эшиги олдидаги, икки жуфт оёқ кийимга ишора қилди Лобар.
—Вой ҳудойим, балки нотўғри ўйлаётгандурсан? Бирон нима олгани киришгандур. -Мавлуда ранги ўчиб деди.
—Аҳмоқ бўлма! Йигит ва қиз бир каталакдек хонада эшикни беркитиб олиб, ярим соат нима қидиришлари мумкин?
Ҳудо билади, биз келишимиздан қанча олдин кириб кетишга. Бунча вақтда игна ҳам топилиб бўларди.
—Бечора Шодиёра опа. Қандай қиз эди-я. Жавоҳир ака Шодиёра опага ҳатто кўча юзини кўрсатмайди. Ўзи эса....
—Ҳа қизлар нима қиляпсизлар?
Фермер хўжалиги аъзоси Камол келиб қолди қизларни ортидан.
—Ассалому алайкум. -икки қиз тенг салом беришди.
—Ваалайкум ассалом. Эрта келиб олибсизларми?
—Соатга қарамай келаверибмиз. Юр Мавлуда тут салқинида ўтириб, турамиз. Бироз иссиқ экан. Яна дам ўтиб, Сайёрадек ётиб қолмайлик.
Камол тез-тез юриб ўзидан узоқлашаётган, қизларга қараб бошини сарак-сарак қилди.
—Бу Лобар бирон нималарни хитлаган кўринади. Неча марта айтдим Жавоҳирга йиғиштир севги ўйинларингни деб.
Хўрсиниб, телефонини қўлига олди.
* * *
—Менга қара, агар яна бир марта мени унаштирилганим ҳақда, бир нималар деб, сасисанг. Жавоҳир ака билан севишиб, бир нималар қилиб юрганингни бутун қишлоққа ёйиб, шармандангни чиқараман тушундингми?
Лобар, даладан қайтишда, Сайёрани ёқасидан сиқиб таҳдид қилди.
—Ним-малар де-япсан ўзинг-ча? -Сайёрани офтобда бироз қорайган юзлари оқариб кетди. Аммо тан олгиси келмади. —Валдирама Лобар. Бундай гапга ким ишонарди.
—Гапга ишонмайди. Аммо бугун чийпонда, қамалиб олиб, қўйган киноларингни сёмкасини кўришса, албатта ишонишади.
—Нима? Се...сенн.
—Мен билан ўйнашма Сайёра. Яна маслаҳатим. Вақтида этагингни йиғиб ол. Эртага аттанг қилиб юрма яна.
Лобар кетмонини елкалаб, кетди. Уларни кўзлари пир-пираб, кузатиб турган Мавлуда, Сайёрага бир сўз демай, Лобарни ортидан тез етиб олди.
—Ахир сёмка қилганинг йўқку Лобар. Қани деса нима қилардинг? Шунчаки гаплашдик деса....
—Сёмка қилиш шарт эмас. Шунчаки гаплашганларида ташқарида ҳам гаплашаверишарди. Рангини кўрмадингми? Қуёш қорайтиришга қанча нури кетган, бир зумда оқариб кетди.
—Шу қадар ишонч билан гапирдингки, ҳатто мен ҳам сёмка қилганингга ишонай дедим. Қандай эпладингга?
—Буни стратегия дейдилар дугонажон!
* * *
—Жавоҳир ака энди бироз пешинда бормай тураман. Дугоналарим билиб қолишибди.
Кечга қўнғироқ қилганда, йиғламсираб деди Сайёра.
—Мен ҳам сенга шуни айтмоқчи эдим. Боя Камол айтганди. Анави Лобар пичинг қилибди.
—Ҳа шу Лобарда. -пиққилади Сайёра. —Сиз билан учрашолмасак соғиниб қоламанку.
—Сен ўйлама. Алоқаларни узамиз демаяпманку. Бирор ҳафта умуман кўришганда гаплашмай турсак, шубҳалари тарқайди. Кейин...Майли ўчиряпман!
Дадасини шарпасини кўриб, тезда телефонни ўчирди Жавоҳир.
—Ярим кечасида нима қиляпсан?
—Шунчаки дада бир иш билан чиққандим. -Жавоҳир уй бурчагига ишора қилди.
Хонасига кирганда, ётоқда ухлаб ётган Шодиёрага қаради. Юзига тушиб қолган, сочини қулоғи ортига ўтказиб, оппоқ-тиниқ юзига қаради. Охирги пайтлар, юзини асл ранги бир ҳафта ҳам турмайди. Жавоҳирни қўллари сабаб, тез-тез рангланиб туради.
"Уйингда гулдек аёлинг туриб шу ишинг яхшими?"
"Одамлар билиб қолса нима қилмоқчисан?"
"Кўзингни оч бола, ёш қиз билан қаймоқлашиб юришинг нимаси?"
"Мен сенга айтгандим. Қўшним Лобар бир нималарни сезиб қолибди. Яқинда оилангни, хотинингни оиласини қулоғига етиб борса нима қиласан? Қайнотанг аниқ бир кун ҳам яшатмайди қизини сен билан."
Камол, Жавоҳир ва Сайёрани илк муносабатлари бошлангандан буён, ҳозиргача айтиб келадиган гапларини эслади.
—Шунча ойда билмаган эндиям билишмайди. -Жавоҳир, Шодиёрани ёнига чўзиларкан, ўйга толди. —Сайёрани яхши кўраман. Шодиёрани севолмадим. Аммо у меники,менга тегишли. Уни қўйиб юбориб бўлмайди.
Сайёра энди ўн етти ёш. Ўқимоқчи. Узатиладиган пайти келгунча бир гап бўлар.
Ўзигагина эшитилар даражада, паст овозда гапирди. Шу пайт, телефонига ҳабар келди.
"Нега телефонни ўчириб қўйдингиз боя? Гаплашайлик, уйқум келмаяпти"
Жавоҳир, Сайёрага телефон қилмадию, ярим кечасигача смс лашиб ётди.
* * *
—Бахтбек...
—Лаббай Нозима ойи.
—Шодиёра шу кунларда кўп тушимга киряпти. Яқинда бир боргандим. "Яхшиман" дегани билан, кўзлари кулмаяптида қизимни.
—Нимадур қилиш керакми? Сўрамадизми дилидагиларини. Яна бориб келасизми?
—Айтмади-да гап олай десам. Ўзимга қолсаку, кунда ҳабар олардим. Аммо биласан, келинни ота-онаси ҳа деб ҳам боравермайди қизини уйига.
—Мен нима қилай?
—Сен бир ҳабар олиб келасанмикан дегандим?
—Майли ойи, эртага Гулдиёрни олиб бориб келаман бўлмаса....
* * *
Ўн кунча "севишганлар" фақат телефонда гаплашиб юришди. Жавоҳир бу орада, Шодиёрага сал юмшоқроқ муомила қила бошлади. Сабаби ташқи таъсир сал бўлсада камайганди.
—Шодиёра опа чиройли қиз бўлганди роса.
—Бўлганди? У ҳозир ҳам чиройли!
Смсга жавоб ёзган Жавоҳир дарвозалари олдидаги машинани кўриб ҳайрон қаради.
—"Сени севаман" деб, хотинчангизни мақтаяпсизми?
Аразлаган стик билан ҳабар келди.
—Ростиям шундайку, чиройлини-чиройли дейдида.
—Мен сизни соғиниб ҳабарлашай десам, сиз ўшанингизни мақтаяпсизми? Қачон учрашамиз?
Жавоҳир ҳабарни ўқидику, дарвизаси олдига етиб келгани учун, жавоб ёзмади.
—Майли яхши етиб олинг Бахтбек. Ойимга салом айтинг.
—Ҳўп майли, ўзингизни эҳтиёт қилинг.... Ассалому алайкум.
Бахтбек, Жавоҳирни кўриб У билан саломлашди. Бироз хол-аҳвол сўраган бўлиб, хайрлашиб кетди.
—Нега кўчада турдинг?
—Жавоҳир ака бир зумда, жаҳлингиз чиқмасин. Уйимдагилар билан гаплаштирмайсиз. Ойим тушларига кирганим учун, ўзи келавергани ийманиб Бахтбекни жўнатибди.
Шодиёрани кўзлари пир-пираб деди.
—Ишон агар эртага дадангни туғилган куни бўлмаганда, насибангни олардинг. Кўчада лаққиллаб турганинг учун.
—Жавоҳир ака, мени нега бунчалик ёмон кўрасиз? Хоҳламасангиз жавобимни бера қолинг. Рости жуда қийналиб кетдим.
—Нима етмаяпти сенга. Одамларни келинларига ўхшаб, офтобда қорайиб, далага чиқмасанг.
—Қийналиб кетдим. Бемеҳрлик, ишончсизлик, зўрлик, зуғум.
—Қўлимни қичитма Шоди. Оқибатини биласан!
Шодиёра йиғлагиси келиб, ўзини босди. Жавоҳир бирор ҳунар кўрсатса, дадасини туғилган кунига боролмайди.
Жавоҳир кечки овқатдан кейин, иш билан кўчага чиқди.
Шунда телефонига қаради.
Сайёра охирги смсига жавоб олмагач, анча араз-гина қилиб ҳабарлар юборибди.
—Ало.
—Бунча ўзингни тарозига солдинг. -иккинчи қўнғироққа жавоб берган, қизга жаҳл қилди Жавоҳир.
—Аразлаган бўлсамчи? -ҳам гина, ҳам эркалик билан жавоб берди қиз.
—Аразинг қандай тарқаркин?
—Балки сизни кўрса тарқар. Эртага пешинда ўтаверайми?
—Йўқ дадам эрта далада бўлади. Яхшиси ҳозир кўчага чиқ. Бир жойга кетяпман. Ҳам айланиб келасан. Ҳам учрашиб оламиз.
—Кечасида-я? Қандай чиқаман? Буни иложи йўқ!
—Мени севсанг чиқасан! Исботла севишингни қани....
—Эплолмайман дегандинг. Сен ҳар балони эплайсан асли.
Шошиб машинасига ўтирган қизга жилмайиб гапирди Жавоҳир.
—Бари сиз учун. -Сайёра Жавоҳирни қучиб, олди. —Соғиндимда.
—Ўн беш дақиқада битадиган иш бор. Кейин биламизда қанчалик соғинганингни.
Жавоҳир қизни қўлларини бўйнидан олиб, машинани ўт олдирди.
* * *
—Шодиёра бўлдингми? Тезроқ бўўл.
—Тайёрман Жавоҳир ака. Ойижон қани?
—Ойим гапига кетиб бўлдику.
—Вой энди кузатмаганимга ҳафа бўлиб, жаҳлилари чиқсачи?
—Чиқмайди ҳавотир олма. Кўча бошига ўзим олиб бориб, таксига ўтказиб юбордим. Энди сени ташлаб қўяман.
—Раҳмат сизга. -Шодиёра кўзлари ёшланиб, Жавоҳирни белидан қўлини ўтказиб қучиб олди.
—Нега раҳмат? -Жавоҳир, аёлини елкасидан қучиб, рўмол устидан сочларини ҳидлади. Негадур юраги алланечук бўлиб кетди.
—Сизни яхши кўраман! Сиз мени севолмаган бўлсангиз ҳам. Шуни ҳеч қачон унитманг ҳўп.
—Иссиғинг борми сен қизни. -Жавоҳир "севолмаган" сўзидан ғалати бўлиб кетди.
Қизни пешонасига қўлини қўйди.
—Ҳаммаси яхши, кетдикми? -жилмайди Шодиёра.
Жавоҳир йўлдан, Собирга совға олишни ҳам унутмади.
—Туғилган кун қачон тугайди. Сени нечида олиб кетай?
—Бугунча ётиб қолай. -машинадан тушиш олди, ялингансимо сўради.
—Шодиии агар уйда шу ниятда эканингни билаганимда умуман олиб келмасдим.
—Илтомос Жавоҳир ака. Ахир икки ярим ойда келдимку.
—Сен кираверчи. Кечга аниғини айтаман.
—Сиз ҳам кирсангиз бўларди.
—Йўқ бошқа сафар.
—Қолавараманми?
—Кечга гаплашамиз унисини...
—Яхшимисан қизим?
—Яхшиман. -Шодиёра синиқ жилмайди.
—Шодиёра. -Дилфуза қизни қўлларидан тутди. —Биламан мени унча ёқтирмайсан.
—Ундай эмас...
—Гапимни бўлмай эшит илтимос. -Дилфуза хўрсиниб қўйди. —Сен билан катта бўлгунинггача жуда кўп бора, тортишиб қолганмиз. Келган пайтимда узатилган пайтинггача, анча босилиб, вазминлашгандинг. Сени йиллар ўзи ҳарактерингни ўзгартирди.
Келганимда юзга сапчийдиган қиз эдинг. Катта бўлганинг сари анча жиддийлашдинг.
Орамизда гап-сўз кўп ўтган бўлса ҳам. Сен оғлиларимни опасисан. Мен билан тенг қараб катта қилдинг. Улар ҳам сени жуда яхши кўришади. Айниқса Ҳудоберди бошқача кўради.
Аҳамият бераман анчадан буён, кўзларингда мунг бор. Сен икки йил олдин, узатилаётган пайти кўзлари чақнаб турган Шодиёра эмассан.
Ичингда бирон дардинг борми?
—Ундай эмас. Ҳаммаси жойида. -Шодиёра кўнгли бўшаб кетган бўлса ҳам. Ўпкасини босди.
—Биламан мени энг бошидан ёқтирмагансан. Балки ўрнингда мен ҳам шундай қилган бўлармидим?
Аммо бир нарсани унутма. Сен даданг учун жуда қадрлисан. Ҳамма бир ён сен эса бир ён бўлиб келгансан доим.
Энг бошидан. Ойинг кетма-кет қиз туғганда, ундан совиб, ҳиёнат йўлига юрганда ҳам. Мен ниятига етказиб, ўғил туғиб берганимда ҳам. Сен баридан устун бўлгансан. Сенга бўлган меҳрига таъсир қилмаган буларни ҳеч бири.
Агар сени нимадур қийнаётган бўлса, айт. Даданг жим турмайди. Асли росдан ҳам, фарзандингни зинадан йиқилиб йўқотганмисан?
—Нима? Ҳаа шундай бўлган!
Шодиёра, ўгай онаси Дилфузани синчков нигоҳидан кўзларини олиб қочди.
—Майли сени сиқувга олмай, ўзи зўрға икки ойда келдинг. Аммо бир гапни унутма. Сени чертганга, даданг мушт билан жавоб қайтаради. Шуни унутма, ортингда бир тоғинг бор эканини. -Дилфуза жиддий гапириб, ўгай қизини маюс кўзини кўргач, кайфиятини баттар туширгиси келмай, гапини охирини ҳазилга бурди. —Бу ўзимда бир неча бор синалганку. -деди жилмайиб.
Шодиёра узрхоҳ нигоҳда ерга қаради.
Ёдларида, унитиб ҳам бўлмайди. Бир неча бор, Шодиёрани сапчиши сабаб, Дилфузани шапалоғи. Охирида шапалоқни Собир томонидан берилган тўлови.
Дилфуза узун қулоқ гаплардан, кечагина куёви билан бир қизни гапи чиққанини эшитиб қолганди.
Собир иши дала билан боғлиқ эмаслиги, Дилфуза ҳам уйда Собир олиб-сотадиган чорва молларига қараб, куни ўтгани сабаб далага чиқмасди. Кечагина қўшниси айтди. Сал кам бир ойдан буён, бижир-бижир гаплар пайдо бўлгани, ва Жавоҳир аёлига қўл кўтариб туриши ҳақда гап юрганини.
—Ҳозир айтсам Собир ака тутоқиб кетади. Мен ўзим бир суриштириб, аниғини билайчи. -чуқур уҳ тортиб, хўрсинди. Ўгай бўлса ҳам, аёл сифатида Шодиёрага ачинди.
—Ассалому алайкум ойижон, яхшимисиз?
—Яхшимисан қизим. Сени соғиндику одам. Келай демайсан. Ёки қўнғироқ ҳам қилмайсан. Куёвни уйига ҳа деб боравергани одам ҳижолат.
Нозима соғинч ва бироз араз билан гапирди.
—Мен ҳам соғиндим ойижон. Биласизку Жавоҳир ака жуда қизғончиқ телефон ишлаткизмайдилар. Бир сафар сизга қўнғироқ қилганимда Мирзоҳид ака олганди. Икки оғиз гаплашганимга анчагача кўз очирмадилар шундан буён бермайдилар телефонларини.
Шодиёра йўқотган ҳомиласини эслаб кўзлари ёшланди. Қайнонасидан ҳам телефон сўрамай қўйди. Олдин бериб турарди. Бир сафар Шодиёрани иши ёқмай тортишиб қолганди. Ўзини телефонидан "кимлар"гандур қўнғироқ қилишини Жавоҳирга чақиб бериб, калтак ейишига сабаб бўлди.
Шунгаям 4 ойча бўлибди. Шундан кейин, Нозимага уйларига келса, Дилфузани ёки бувисини телефонидан қўнғироқ қилади.
Она ва қиз анча гаплашиб, онлайн дийдорлашдилар.
—Келмайсанми қизим? -деди Нозима умид билан.
—Сўрайчи, аввал Жавоҳир акам қолишимга рухсат берсинларчи. Кейин сиз билан кўришишга рухсат сўрайман. Ҳўп десалар айтиб юбораман.
Шодиёра, Нозима билан гаплашиб бўлгач, чиқиб Дилфузага ёрдамлашди.
—Жавоҳир ака қолсам майлими? -кечроқ Шодиёра меҳмонлардан бир четга ўтиб, дадасини телефонидан Жавоҳирга қўнғироқ қилди.
—Асли олиб келмоқчи эдим. Фермерлар билан ош бор экан. Кеч қайтаман. Шунга майли бугунча қолавер.
—Раҳмат сизга. -Шодиёрани қувончи гап оҳангидан сезилиб турарди.
—Ўзингга қара. Мени биласан-а? Битта гап эшитсам.
—Ҳўп. Яна бир нарса сўрамоқчи эдим.
—Нима экан?
—Эрталаб айтаман. -Шодиёра ҳозир ҳа деганда, шаҳарга боришга ҳам рухсат сўраса. Мирзоҳид эсига тушиб тўнини тескари кийиб олишидан қўрқиб бу ҳақда сўрамади.
—Майли ўчиряпман.
Жавоҳир, қизни жавобини ҳам кутмай телефонни ўчирди. Аммо бу Шодиёрани кайфиятига таъсир қилмади. У қолишга рухсат текканидан ҳурсанд эди.
* * *
Жавоҳир, Шодиёрани алдамаганди. Росдан ҳам фермерлар, иш бошқарувчилар бир отамлашгани, чойхонага йиғилишди.
Бири ичкилик ичмаса, иккиси ичади. Ўртага спиртли ичимлик ҳам қўшилди. Жавоҳир анча эрта бу нарсани оғзига олган. Ора-орада ичиб турарди.
Бир-икки-уч....
Шишалар сонига-сон қўшилиб, йиғилганлар анча маст бўлиб қолишди.
Ярим кечаси тарқала бошлаган "улфатлар" бири машинасига минди. Бири ўзига ишонмай машинасини қолдирди.
Жавоҳир ҳам чойхонага киришдан олдин "безовта қилмасин" деб машинасига ташлаб қўйган телефонини олдида. Машинани қулфлаб, яёв кетишни ўйлади.
—Ташлаб қўяйми Жавоҳ? Чиқ! -маст ҳамроҳларидан бири ҳиққилаб деди.
—Чиқмайман. Ўзим минардим машинамни, мастликда хоҳласам. Тоза ҳавода кетаман.
—Ўзинг биласан.
Жавоҳир бироз юргач, унга қўнғироқ бўлди. Мастликда довдираб, чўнтагидан олгунча ўчди. Кўзларини ишқалаб қараса Сайёра.
Бир неча қўнғироқ ва смслар. Ҳаммаси Сайёрадан. Бу ҳолида смс ўқий олмасди Жавоҳир
"войбоо" дедида қайта қўнғироқ тугмасини босди.
* * *
—Алооо... -жиринглаётган телефонга кўзини очмай жавоб берди Жавоҳир.
—Ассалому алайкум Жавоҳир ака. Яхшимисиз? Яхши дам олдингизми?
—Ваалайкум... Шоди тушингдан қўрқдингми? Ёки менсиз ухлаганинг минус таъсир қилдими?
—Нега ундай дейсиз? -Жавоҳир телефонда ҳам сезди. Аниқ ҳозир Шодиёра қизариб ерга қараб олган.
—Cаҳарлабда телефон қилиб, уйқуни ҳам белига тепдингку. -кўзларини очиб ишқалади.
—Cаҳар қолибдими Жавоҳир ака, саккиздан ўтдику соат. Кеч келганмидингиз?
Жавоҳир жавоб бермай ўйланиб қолди.
—Жавоҳир ака эшитяпсизми?
—Ҳаа эшитяпман. Кеча эрталаб айтаман деб бир нарса сўрамоқчи эдинг.
—Ойим билан кўришсам майлими? Анча бўлди соғиндим.
—Майли, фақат кун қорайман уйда бўл.
—Ҳўп бўлади. Раҳмат сизга.
Телефон ўчгач, Жавоҳир ўйланиб қолди. Энди нима қилади?
Шодиёра жуда ақлли қиз. Аммо нега севолмади уни.
Сайёрани яхши кўрарди. Вақти-соати келиб, узатиладиган пайти келганда уйланмоқчи эди. Унгача Шодиёрани масаласини бир ёқли қилиб.
Аммо ҳаммаси, Жавоҳирни ўйларини умуман чаппасига кетди.
Кеча бўлиши керак бўлмаган иш бўлди.
Иймонидан-ҳирсини. Сабридан-нафсини устун қўйган икки жинс вакиллари, зино аталмиш гуноҳи аъзимга қўл уришди.
Агар шу масалани, бугун бафуржа гаплашиб олишга, Сайёра билан келишмаган бўлганида, Шодиёрага рухсат бермаган бўларди.
* * *
—Энди нима қиламиз? -чийпонда, ўйчанг ўтирган, Жавоҳирни пинжига суқилиб, йиғламсиради Сайёра.
—Ҳозирча ҳеч нарса. Олдингидек юраверамиз. -Жавоҳир бамайли ҳотир жавоб берди.
—Аммо одамлар билиб қолсачи? Мен энди сизга тегишлиман. Гап-сўзга қолсам нима бўлади?
—Сени ташлаб кетаман деганим йўқку. Уйланаман деяпман. Ҳеч йўқ мактабни битириб ол.
—Қўрқиб кетдимда. Бунчаликка боришингизни билганимда телефон қилмасдим. -ўзича маюслашди қиз. Ҳудди афсуслангандек.
—Қўйсангчи. -Жавоҳир киноя билан жилмайди. —Ўзингку, Шодиёрани кетган десам ҳам, "қўйнингизга солиб ухлаяпсиз, шунга қўнғироқларимга жавоб бермадиз" деб минғирлаган.
—Келинг ёнимга демагандимку. -жабрдийда ниқобида гапирди Сайёра.
—Уйингга яқин жойда эдим. Олдинга бораман демагунимча чакакинг ўчмадику. Онасини эмсин, нега энди ўзингча таранглашяпсан, беайб фариштадек.
Сайёра Жавоҳирни бақириб берганига чўчиб тушди.
Жавоҳир мусиқа янграётган телефонига қаради. Бегона рақам экан. Иккинчисида жавоб берди.
—Алоо.
—Жавоҳир ака мен Шодиёраман.
—Кимни рақамидан қўнғироқ қиляпсан? -Жавоҳирни ҳаёлида, Шодиёра кимдандур телефон олгани, ўша ким биландур гаплашгани тасвирланди.
—Бахтбекни рақами. Мени ўзлари ташлаб қўйишадиган бўлди.
—Эртароқ қайт. -деди Жавоҳир, юзини силаётган, Сайёрани қўли ёқмай, юзини чапга буриб.
—Ҳозир йўлга чиқамиз.
Жавоҳир индамади. Телефон ўчди.
—Одам гаплашаётганда, жим туради. -жаҳл қилди. Уйғонгандан буён миясида мажлис. Бундан буёғига нима қилишни ўйлаб, охирига етолмаяпти.
—Нега жаҳл қиласиз? -аразлади Сайёра.
—Нима? Сен мени жаҳлим чиққанда кўрмагансан. Сен ҳозир уйингга бор. Бугун далада иш йўқ. Кеча суғорилган, лой ботиб қолади кирган одам. Мениям ишларим бор кетдим. Машинамниям олишим керак самовордан.
* * *
—Бошқачасиз?
—Қанақаман?
Жавоҳир, Шодиёрага ҳайрон қаради.
—Яхшисиз. -бир ҳафтадан ошдики, ўзгариб қолган эрига меҳр билан боқди. Наҳот ёруғ кунлари келаётган бўлса?
Турмушнию, эрини мушталарига чидаб сабр қилганларини натижасимикан бу?
—Иссиғинг борми? -Жавоҳир аёлини пешонасига кафтини босди.
—Жавоҳир ака.
—Ҳа гапинг борми? -Жавоҳир юриб кетмоқчи эди тўхтади.
—Мени севолмабсиз. Ҳеч йўқ озгина бўлса ҳам меҳр борми сизда, менга нисбатан?
—Бу гапни қаердан олдинг сен? -иккинчи бор шундай гап эшитгани учун, ҳайрон сўради.
—Анча олдин маст бўлиб келганингизда айтгандингиз.
Жавоҳир жавоб тополмай турган пайт. Бўлган қўнғироқни баҳона қилиб чиқиб кетди.
Шодиёра кечга яқин ишларини қилиб юраркан, дарвозаларидан кириб келаётган, икки аёл, ва бир балоғат ёшидаги қизга ҳайрон қаради.
—Ассалому алайкум. Ҳуш келибсизлар. -Шодиёра бир зумда кулиб пешвоз чиқди меҳмонларга.
—Ваалайкум ассалом. -алик олишаркан, Сайёрани бувиси келинига ва набирасига бир қараб қўйди.
—Мен ҳозир ойижонни чақираман.
Шодиёра қайнонасини чақириб чиқди.
—Вой ассалому алайкум, келинг туриб қолибсизларку. -маҳалла отин ойиси бўлган аёлни кўриб ҳурматини жойига қўйиб саломлашди.
—Сиз билан гаплашиб олсак бўладими? -саломлашиш тугагач, аста сўради отин ойи.
—Ичкарига киринглар. Шодиёрахон, тез чой дамланг.
—Ҳўп бўлади ойижон.
Меҳмонлар гаплашадиган гаплари жиддий масала бўлгани учун, қаршиликсиз Наргизани ортидан меҳмонхонага юришди. Фақат Сайёра қолди.
—Сиз кирмайсизми? -Шодиёра чойнак-пиёла олиб келаркан сўради.
—Йўқ катталарни гапига аралашмай шу ерда тураман. -деди Сайёра Шодиёрага синчков қараркан.
—Ҳа майли.
Шодиёра чой олиб кириб кетди. Сайёра ҳовлида туриб, уйни ҳар бурчагини кузатди. Шу уйда келин бўлиб юришини тасаввур қилиб, энтикиб қўйди.
—Келинг шунга ўтириб олинг. Тик оёқда турманг, улар чиққунча.
Шодиёра самимий кулиб, стул олиб келди.
—Раҳмат, шартмасди.
—Арзимайди. Мени ишларим бор эди. Зерикманг.
Шодиёра ювган кирларини йиғгани ўтиб кетди.
* * *
—Тушунмадим! Бу билан нима мени ўғлим ва набирангиз... -Наргиза оғир ютинди. —Адашаётгандурсиз. Ўғлимни хотини бор. Уйланолмай ёши ўтиб юрган бўлса экан. Бу ишга қўл уриб қўйган бўлса?
—Наргизахон, мени биласиз, бундай масалада ёлғон гапиришим мумкинми?
—Ўғлимни хотини бор эканини бутун қишлоқ билади. Набирангиз билмабдими? Қандай қилиб хотини бор йигит билан севишибди?
—Эл олдида шарманда бўлмайлик деб бош эгиб келдик эшигингизга. Ўғлингиз севаман деб набирамни бошини айлантириб олибди. Ёшда етакласа кетаверган. Шу хотинли тўкисингиз, бирига қаноат қилмабдику.
Сайёрани бувисини масалани ўз фойдаларига ҳал қилиш эди мақсади.
—Қўйми етакласа кетаверадиган набирангиз? -Наргиза паст кеткиси келмади. —Сиз уйингизда одам йиғиб пулга ўқитгунча, ўғлингиз "закончи" лик қилгунча. Набирангизни тарбиясига маҳкам бўлмабсизларда. Агар росдан ўғлим билан шунчаликка борган бўлса, ўрнида, бошқаси етакласа ҳам кетаверарди.
* * *
—Дилфуза янга мени чақирган экансиз.
—Ҳа Мавлуда, сендан бир нарса сўрамоқчи эдим. -Дилфуза эшитган миш-мишлари ҳақиқатга ўхшаганидан иккиланиб, қўшни қизни олдига чақирди.
—Нима экан? -қиз ҳайрон деди.
—Синфдошинг Сайёра қандай қиз. -Мавлудани кўзлари катта-катта очилиб қаради. —Бу қарашларингдан ўша синфдошинг билан, Шодиёра опангни эри ҳақдаги гапларни сен ҳам эшитган кўринасан.
Мавлуда кўзларини олиб қочди....
Собир уйга қайтгач, айвондайла ўйчанг ўтирган аёлига ҳайрон қаради.
—Бу нима ўтириш Дилфуз... Йиғладингми?
Дилфуза Собирга қараганда, қизарган кўзини кўриб ҳайрон сўради.
—Ғафлатда қолибмиз дадаси. -деди овози титраб, —"Дўстимни уйида кўнглим тўқ" деб узоқда келса, ҳам оиласига аралашмадингиз. Қизгинамиз азобда қолибдику....
* * *
—Дадаси тез етиб келинг. Жавоҳирни ҳам топиб келинг... Тинчлик бўлса шу пайт қўнғироқ қилармидим?.. келинг гаплашамиз.
Наргиза асабий телефонини ўчирди. Асабийлашганидан чуқур-чуқур нафас олди.
—Йиғламанг қаёқдаги бузуқини деб. Ишонмайман мен уларга. -деди чой янгилаш учун бориб, беҳосдан гапларини эшитиб қолган Шодиёрага ачиниб.
Аммо Шодиёрани қулоғига бу гап кирдими-йўқми номаълум.
"Сени севмайман. Севолмадим. Бошқасини севиб қолдим"
Шодиёра бир куни Жавоҳир мастликда айтган гапини эслаб, юраги сиқа бошлади. Нафас олиши қийинлашиб, қўли билан бўйнини силаб, кўйлаги ёқасини сал очгандек чуқур-чуқур нафас олди.
Кўзларидан изнсиз оқаётган ёшлари юзи-ю, бўйинларини юварди.
Шу бугун эрталаб, Жавоҳирни муомиласи аввалгидан юмшаб қолганидан суюнмаганмиди?
Гавдасини тик тутолмай, ерга чўккалаб қолди...
—Шодиёра қизим сал ўзингизни тутинг. Улар ёлғон гапиришаётгандур. -қайнонаси меҳр бериб суймаган бўлса ҳам, ҳозирги ҳолатида жуда ачиниб кетди.
—Гапингизга ўзингиз ҳам ишонмаяпсизку, қандай мени ишонтира оласиз ойижон?
—Эҳҳ қизим-ааа. -Наргиза, Шодиёрани ёнига эгилиб уни тургазмоқчи бўлди. —Ҳозир дадангиз билан Жавоҳир келсин, гаплашиб аниғини биламиз. Подадан олдин чанг чиқармангда.
—Нима гап ўзи? Бунча ваҳима қилиб чақириб олдинг?
Жавлон фермер, кира солиб, норози оҳангда деди.
—Ўғлингиз қани?
—Ярим соат, бир соатларда келиб қолади. Ерни иши билан кетган.
—У эркатойиз нималарни бошлаб юрганини биласизми? -деди Наргиза асабий. —Ўғлимизга совчи келди дадаси. -жаҳлда айтгани қизарган юзларидан аён эди.
—Ҳаммасини ҳал қиламан. Сиз йиғламанг қизим. -Жавлон фермер ўзини босишга уриниб деди. Асли ҳозир қўйиб берса портлагудек.
—ЖАВЛООН, ЖАВЛОООННН.
Шу пайт очиқ дарвозадан, асабий Собир кириб келди.
—Кел Собир, тинчликми маҳаллани бошингга кўтаряпсан? -Жавлон иложи борича ўзидаги асабийликни сездирмасликка уриниб дўсти билан қучоқ очиб кўришди. —Наргиза, Шодиёра қизим, чой қўйинглар. Қиёматли дўстим, ва қадрдон қудам келди.
—Чой-пойинг керакмас! Мен қизимни олиб кетгани келдим. -деди жаҳл билан. Бу вақтда Шодиёра дадасини олдига келиб бўлганди.
—Дадажоонн.. -деди ўпкаси тўлиб.
—Юр мен билан. Кетамиз. Соянгни ҳам қўйиб-қўймайман бу уйда.
—Собир қизишма ошна! Юр гаплашиб олайлик...-уйга ишора қилди Жавлон фермер.
—Сен билардинг! Шу қизим мен учун қанчалик қадрли эканини. Ҳеч ким билмаса ҳам сен билардинг. Шунчалик хўрлатиб қўйдингми?
Мен азбаройи, сенга ишонганимда суриштирмабман ҳам бирон марта.
Мен қизимни бу хонадонга келин қилиб бергандим. Ўғлингга жонли мyшок қилиб эмас.
—Собир мен неча марта ўғлимга танбеҳ бердим. Гапирдим. Мен Шодиёрани қизимдек кўраман. Доим келинни ёнини олганман. Сенга мингдан-минг раҳмат шундай қиз тарбиялаганинг учун.
Ўғлим билмадим нега бундай бўлди. Ўзим онасини урди-тепди қилиб юрган бўлсам экан. "Қуш инида кўрганини қилди" десам.
Бошим қотди тўғриси.
Жавлон дўсти кўп бора айтган гапини эслайди. Шодиёра Нозима билан яшаган ҳаётидан, севгисидан ёдгорлик эди. Буни Собир кўп бора таъкидлаган.
—Қизимни олиб кетаман. -деди Собир дўстига ортиқча гапиргиси келмай.
—Ундай дема дўстим. Ҳозир Жавоҳир ҳам келади. Биласан У Шодиёрани жуда қизғонади. Кўп жойга жўнатмайдиям... У...
—Аниқроғи қизимни уйга қамаб, ўзи билганини қилади. -Собир Шодиёрага қаради. —Юр кетдик.
—Собир шошма, Шодиёра бир сени қизингми? У бизниям қизимиз. Биламан жуда жаҳлдасан. Аммо Уни олиб кетишинг яхшимас. Кел гаплашиб олайлик. Шодиёра қизим чой қўйинг.
Жавлон қанча вазиятни юмшатишга уринмасин, Собирни ҳовури босилмасди.
—Қуда шаштиздан қайтинг. Қизимиз ош дамлайди. Аёл қуданиям чақирайлик. Шошмашошарлик қилмайлик. Ош устида маслаҳатга маҳси кийдирамиз.
Наргиза ҳам гапга қўшилди.
—Ошни ўғлингиз билан шийпонни уй қилиб олишган қ....қ қилса, шу ош устида янги қудаларингиз билан ёйилган шармандаликни қандай бостириш маслаҳатини қиласизлар.
Юр қизим кетдик.
Собир қудаларини ҳай-ҳайлашига қарамай, индамай кўз ёш тўкаётган қизини етаклаб чиқиб кетди.
Шодиёрани оёқларида юришга мадори йўқ. Ҳиссизгина Собирни еталови билан бир дунё ширин орзулар билан келган. Улар чилпирак бўлиб, ситамларга чидаб яшаган хонадонни тарк этди.
—Йиғлама! Мен сендан сўрагандим. Кўзларингни олиб қочганингдан, ҳаётинг ҳавас қилгулик эмаслигини сезгандим.
Дилфуза, йиғлаб ётган Шодиёрани сочларидан силади.
—У пайтда, Сайёра ҳақда билмасдим. -Шодиёра, бошини ҳиёл кўтариб Дилфузага қаради. -Дилфуза ойи мен наҳот севилишга арзимасам? Наҳот икки йилда ҳам, ўша қизчалик эътиборини тортолмаган бўлсам?
—Шодиёра, гап сенда эмас. Ҳамма гап уларда.
—Севсанг-у, севилмасанг, жуда оғриқли экан. Ҳозир ичимдан кечаётганларини тушунтира олмайман. Мана бу ерим. -Шодиёра кўксига қўлини қўйди. —Жуда ёмон оғрияпти.
—Тушунтиришинг шартмас қизим. Мана мендан сўра севилмаслик азобини. Даданг мен билан яшагани билан. Ҳаёли, руҳи, қалби, ҳаммаси ойингни ҳаёли билан банд. Танаси биз билан ҳолос. Баъзида жуда ўксиниб йиғлайман. Аммо кейин Аллоҳга шукур қиламан. Мени тўғри йўлга солиб қўйгани учун.
Шодиёра, Дилфузани қучиб олди. Иккиси ҳам ўз дардлари камдек, бир-бирига ачиниб йиғладилар.
* * *
—Дада бунча ваҳима қилдинглар? Мана ишимни тугатиб келяпман. Тинчликми ўзи?
Супада ўтирган, Ота-онасини ёв қарашидан ҳайрон бўлди Жавоҳир.
—Сен одам бўлмабсан! Мени шарманда қилдинг, итдан тарқаган. -Жавлон асабий ўшқириб берди.
—Дада бу нима деганингиз? Менга кимдур тушунтирадими ўзи? -Жавоҳир ҳам дадасини бу муомиласидан ҳайрон эди. —Шодиёра қани?.. Шодииии, Шодиёра.
—,Йўқ Шодиёра. -деди Наргиза опа афсус оҳангда.
—Нега йўқ? Қаерга кетади? Яна мен беҳабар.
—Эеййй ҳабаринггаям.... -Жавлон фермер асабий сўкинди.
—Совчиларингни кутиб чарчагандур. -Наргиза опага ёлғизгинаси бу қилиғи қаттиқ зарба бўлди?
—Ойи тушунтириб гапиринг! Шодиёра қани даяпман. Қаёқдаги совчи-повчи дейсиз.
—Кетди. Сенга келган совчилар деб кетди. Анави севгилинг огоҳлантирмаганмиди? Айтиб қўймабдида. Совчиларим боради деб. Ўзинг чой олиб кириб, қуйиб берардинг бувиларингга.
—Ойи қанақа совчи, нималар деб ташлаяпсиз?
Жавоҳирни асаби таранглаша бошлади.
—Саломат отин ойини набираси билан нималар қилиб юргандинг? Уч хотин галалашиб келди эшигимга.
—Уч хотин? -Жавоҳирни мияси сонияларга тормоз бўлиб қолди. —Сайёрани айтяпсизми?
—Эйй Сайёранг билан.... -Жавлон фермер тўнғиллади. —Сен бола мени шарманда қилдинг. Эл-у, юрт олдида мисқоллаб йиғган обройимни ер-парчин қилдинг.
—Бети йўқ! Ликкиллаб онаси билан бувисига қўшилиб келибди. Яна Шодиёра эшитиб қолгач ташқарига чиқсак. "Жавоҳир акам мени севадилар" дейди тосрайиб. Юзинг куйгур. Беандиша.
Наргиза бу борада жуда инжиқ эди. Шу сабаб, Шодиёрани келин қилишни хоҳламаганди. Дилфузани тарбиясини олган деб.
Сайёрани қилиғини эса ҳазм қилолмай асабийлашарди.
—Шодиёра қани? -деди Жавоҳир ота-онасини гапларидан кейин, бир нималарни таҳлил қилиб.
—Кетди дедимку. -ўқрайди Наргиза опа.
—Олиб кетди дегин хотин. -Жавлон фермер кесатди. —Агар ўзи кетганда, оғзи маҳкам сабрли эди. Ҳовури босилса қайтиб келарди. Аммо Собир ҳаммасини билибди. Мен ҳазм қилолмаяпманку, у қандай қабул қилсин буни.
Шодиёрани кипригида асраб катта қилган. Ҳатто орзиқиб кутган ўғилларидан ҳам, бошқача кўради.
"Қайнотанг билса аниқ бир кун ҳам яшатмайди сен билан"
Жавоҳир Камолни бир неча кун аввал айтган гапини эслаб, пешонаси ва юзини, қўли билан, асабий ишқалади.
* * *
—Ўл дегани одам йўқ. Шарманда бўлдим. Юзсиз. -Саломат отин ойи набирасини бир-икки шапалоқ билан сийлади. —Одамлар нима дейди энди? Ҳаммага илм ўргатгунча, набирангга тарбия бермабсанда демайдими? Жуванбарг бўлгур. Қайси юрак билан бундай ишга қўл урдинг? Қайдан бунча жасорат? Дадам эшитса нима бўлади деб ўйламадингми?
Сайёра бувисини турткилашларига жим турарди.
—Устидан қулфлаб қўйинг! Ўқитармишлар. Бу уйимизда туриб шунчаликка борган бўлса, шаҳарда ўқиса. Ўқиши тугагунча бола етаклаб келади.
Неча марта айтдим. Ёнини олиб сапчидингиз.
Энди келинига "ниш"ини санчиб чиқиб кетди.
—Сенга ишонганим, дадангни, бувингни қош-қовогига чидаб, ўқитмоқчи бўлганимга жавобинг шуми сен қизни?
—Севиб қолдим. Нима қилай ойи?
Сайёра доим қизини таърафини олиб келгани учун, ойисини йиғлаб қучди.
—Севмаям.... -асабий деди она. —Йигит зотига қирғин келибдими? Шундан бошқаси йўқмиди юзсиз.
Аламидан юзига тарсаки туширди.
—Жавоҳир акам ҳам мени севади. -деди ловуллаётган юзини ушлаб.
—Ўл севади! -баттар жаҳли чиқди онасини. Ҳам йиғи. —Хотинни билмаган эркак. Кўчадагиларни билармиди? Аҳмоқ қиз-а, сени туққунча ит туғсам бўлмасмиди? Ҳеч йўқ фойдаси тегиб уй қўриқларди.
Сайёра онаси чиқиб кетгач калтакланиб, оғриётган жойларини юзи буришиб силади.
—Ёмон оғрияпти. -деди юзини силади.
Шу пайт телефони ғинғиллади. Бу Жавоҳир эди.
—Ало. Жавоҳир ака.
—Ҳей ўзвошимча. Тез уйингдан чиқ. -Жавоҳир жаҳл билан деди.
—Чиқаришмайди. Қамаб қўйишди хонамга.
—Ҳей онангни.... -Жавоҳир узундан-узун сўкишлар билан "эркалади" Сайёрани.
—Жавоҳир ака бўлди қилинг! Ошириб юборяпсиз. -Сайёра бу муомиладан, ўнғайсизланди.
—Менга ақл бўлма! Айтганимни қил. Ярим соатда уйингдан чиқмасанг. Мендан яхшилик кутма. Мени айтганимни тескарисини қилишни кўрсатаман сен .... га.
—Чиқолмайман деяпманку.
—Шунча пайтдан буён, кечани-кеча, кундузни-кундуз демай имкон топиб, ликкиллаб етиб келган сенсан. Энди артистлик қилма менга. Ярим соат вақтинг бор.
Телефон ўчди.
—Бунчааа.... -Сайёра ҳозиргина гаплашган одами, Жавоҳир эканига шубҳалангандек телефонига қараб қўйди. —Чиқолмайманку ахиирр! -йиғламсиради.
* * *
—Бўлди сал тинчланиб ол! -Камол бир жойда туролмай, у-ёқдан, бу ёққа айланаётган Жавоҳирга деди.
—Раҳмат маслаҳатинг учун. Жуда тинчланадиган бўлиб турибман. -кесатди Жавоҳир.
—Мен сенга айтгандим. Бу юришингни охири вой деб. Аммо қулоқ солмадинг! -афсуслангандек гапирди Камол.
—Асабимга тегма Камол. Ҳозир сени ақлли гапларингни тинглаб, мағзини чақадиган ҳолатда эмасман.
—Энди нима қиласан? Сайёрани нега чақирдинг ўзи?
Камол ўрнидан туриб сўради. Кетмоққа чоғланаётганди.
—Мен унга озгина жим юришини айтгандим. У .... уйимга оилавий қўшини тортиб борибди. Мени бир тийинга илмай. -ер тепинди Жавоҳир.
—Севасанку. -кесатиқ оҳангда деди Камол. —Эркалигиниям кўтарасанда энди, Лайлингни.
—Уни бу қилиғини севги осонгина ювиб кетолмайди!
Жавоҳир Камол кетгач, қайта-қайта Сайёрага қўнғироқ қилди.
Ўчирилган....
Жавоҳир сўкинганча шийпонини тарк этди. Кун ҳам қорайиб қолганди.
—Ҳаммаси реъжамдан чиқиб кетди. Сайёра масаласини кейинроқ ҳал қилмоқчи эдим. Уфф, -машинасига ўтиргач, сочини асабий тўзғитди. —Шодиёра билан гаплашиб олишим керак.
Жавоҳир машина калитини буради.
* * *
—Юзсиз. Сен қандай қизсан-а? Қандай беор, беандиша, бемеҳр қизсан? Шунча гапдан кейин ҳам телефонда чуғирлашишга бало борми?
Сайёрани сочлари, шапалоқлардан тўзғиган. Юзлари қизарган. Йиғлаб ўтирарди.
—Кимга тортди бу қизиз. Авлодизда эгри аёқлар йўқмиди келин?
—Бу нима деганингиз? Мени авлодимми энди айбдор? -келини норози тўнғиллади.
—Бизда бундайлар йўқлиги учун ўйланиб қолдимда. Ер ютгур кимга тортди экан деб...
Сайёра уйдан чиқмоқчи бўлганда, синглиси кўриб қолиб, бувисига чақиб берди. Оқибат қизгина қўлга тушди.
—Нима шовқин? -эшикдан, Сайёрани дадаси кириб келди. -Овозларингиз муйилишгача эшитиляпди. Зўрға келдим, ҳамма ғалати қарайди.
Жанжалларингиз деб.
—Жанжал эмас сабаби болам, уларни қарашларига. -деди синиқ овозда бувиси....
-Унда ҳудди айбдордек бош эгмай, шарт-шарт гапирсангизчи?
Буви хўрсиниб қўйди.
—Йиғлайвериб юз-кўзинг шишиб кетибди. Бўлди қил энди Шодиёра, уёқда даданг ичидан ич-қиринди ўтиб ўтирибди. Бу холингга ўзини сабабчи қилиб. Бобонг билан бувингга айтмадик. Қон босимлари ошмасин деб.
—Ҳўп! -деди Шодиёра ҳиссизгина.
—Чироқни ўчираман. Сен ётиб дам олгин бироз. -куйинди Дилфуза. —Оббо кеч кирганда ким бўлди.
Дарвозани тақиллаши ёқмади унга. Бир нуқтага термулиб ётган Шодиёрани устини ёпиб чиқиб кетди.
—Бир жойда ўқигандим. "Ичимда нимадур синди. Аммо бу суяк эмасди" деган иборани. Ҳеч мағзини чақа олмагандим.
Мана энди мағзини чақиш тугул. Ҳис қиляпман шу нарсани...
Ҳа инсонни ичида суякдан бошқа нарса(лар) ҳам синаркан.
Қалб, ишонч, орзулар, умидлар.
Давом этсам саноғи йўқ. Мени ичимда бугун кўп нарса, жуда кўп нарсалар синди.
Шодиёра ўзига-ўзи гапираркан. Кўз ёшлари унга ҳамроҳлик қиларди.
* * *
—Нозимаа.. Мени кечир. Сенга қилганларим, қизимиздан қайтяпти. Виждоним шу қадар ич-ичимдан мени эзғилаб ташлаяпти.
Уни тақдири шундай бўлишига қисман мен ҳам айбдорман. Аллоҳ сени кўзингда оққан ёшлар бадалини, қизим орқали олди. Дунё асли қасос дунё экани рост экан.
Собир сигаретасини тутунини пуфлаб, юлдуз тўла осмонга боқиб ҳўрсинди. Шу пайт дарвозалари тарақлади. Ва Жавоҳирни овози келди.
Давоми бор.
#ҳаловатхикоя
Следующая публикация
Комментарии 11