“Нурли йўл”чи Шавкат Мирзиёевнинг маданият ва маънавиятга хиёнати

“Нурли йўл”ни давом эттиришни бош шиор қилиб олган Ш.Мирзиёев бир вақтлар Тошкент шаҳар Мирзо Улуғбек тумани ҳокими бўлганида дастлабки амалий фаолиятини маданият ва маънавиятга нисбатан хиёнатдан бошлаган эди. Яъни тумандаги доимо томошабин билан гавжум бўладиган “Дўстлик” кинотеатрини ичини буздириб ёпиқ бозорга айлантирди.
Кейинчалик унинг атрофида кичик дўкончалар ва очиқ деҳқон бозор фаолияти ҳам йўлга қўйилди. Шундай қалтис ҳаракат боис туман аҳолиси катта бир маданият масканидан жудо–мосуво қилинди. У ер ҳозир “Бўз” бозори номини олган.
У бош вазир бўлиб келганидан сўнг худди шу борадаги фаолиятини давом эттирди. Бунга мисол қилиб “Ватан” кинотеатрини нимага айлантирилганлигини бугун кўпчилик жуда яхши билишади.
Аммо кўп вақт ўтмасдан унинг премьер–министрлик даврида ғалати воқеа–ҳодисалар силсиласи бошланди.
Қизиғи шундаки, бутун республика бўйлаб буюм бозори–ю деҳқон бозорларига бирин–кетин ўт кета бошлади.
Мамлакат миқёсида ёнмаган бозор қолмади, ҳисоб. Баъзилари икки–уч мартадан ёнди. Ёнғинлардан қанчадан–қанча тадбиркор–ишбилармонлар талафот–зарар кўрди. Бу билан уларнинг минглаган бола–чақалари ризқлари қирқилди. Буни бозорларда савдо–сотиқ билан машғул бўлганлар қаттиқ ҳис этишди.
Буларнинг барчаси махсус топшириқ асосида қилинганлигига ҳеч қандай шубҳа йўқ. Чунки ёниш–ёндирилиш мунтазамлилик тусини ола бошлаган эди.
Бундан ташқари, фемер хўжаликлари ташкил этилиш баҳонасида бутун серҳосил ерлар катта миқдордаги маблағларга сотила бошланганди. Фермерларнинг ерларини кичрайтириш–кенгайтириш асосида ҳам не–не “ўйин“лар авж олдирилди. Бу жараённиннг ҳам бош ташаббускори Врио эди. Албатта ундан келаётган “даромад“дан энг баҳрамандлироғи у бўлган.
Бош вазир сифатида фаолият бошлаган Ш.Мирзиёев даврида матбуот бутунлай бўғилди–ўлди. Бу вақт давомида Зиёларнинг жуда ҳам оёқ–ости, хор қилинган даври бўлди, десак муболаға бўлмайди. Журналистларнинг эса эркин фаолиятига мутлақо чек қўйилди. Ундан олдин бироз эркинлик бор эди.
Сайловолди шуни айтиб қўймоқчиманки, бу одам сайланиб олгандан сўнг у ўз йўлини отасиникидан-да янада “нурлироқ” этишга жон–жаҳди билан киришади. Ана шундай йўлга қандай ва қачонгача чидам ва бардош билан туриб берилишини эса вақт кўрсатади.
Ҳа, яна бир насрани эслатиб қўйишим керак. Ш.Мирзиёев отасининг тарғибот тактикасидан усталик билан фойдаланаяпти. Яъни зиёлилар, айниқса, баъзи бир ёзувчи–шоирлардан бу борада унумли фойдаланиб қолишнинг турли усулларини қўлламоқда.
Унинг отаси даврида ҳам худди шундай йўл тутилиб қанчадан–қанча зиёлилар лавозимдор бўлиб юқорига кўтарилиб сўнгра пастга шўнғитиб бош кўтара олмайдиган даражага тушириб қўйилганди. Ҳаттоки, қаҳрамон деб кўкка кўтарилганларининг ҳам ҳоли не бўлганлигидан хабаримиз бор.
Бугунги кунда ҳам худди шу эски кассета қайта айлантирилаяпти.
Кимдир кўтар-кўтар қилиб мақола ёзса, яна кимдир уни кўкларга кўтариб шеърлар ёзишга аллақачон улгурди. Отасининг қилган қилиғи–ю, тутган йўлидан хабари йўқми, бу борада мақтовларни битаётганларнинг, дея ўйлаб қоласан баъзан. Хабари бор, фақат ундан қилинган хулоса йўқ.
Қачонки ўзлари ҳам ана шундай аянчли аҳволга тушмагунларича бу ҳол такрорланаверади, менимча.
Ҳеч эсимдан чиқмайди. Ёш ижодкорлардан бири менга халқ шоирларидан бирининг давлат масалҳатчилигидан қандай аянчли аҳволда пастга тушириб қўйилганлигини гапириб берганди.
Худди ўша шоир, давлат масаҳатчиси шу қаламкаш дўстимизга қўнғироқ қилиб қолади ва унга тезда президент девонига келишини сўрайди. Бу ёш ижодкор унинг қилган қўнғироғидан хурсанд бўлиб “демак, мен эътиборга тушиб қолган бўлсам керак, бекорга чақирмаётган бўлса кераг–ов” дея ҳаяжонини яширолмасдан оқ кўйлак қора галстук, костюм–шимда унинг ёнига шошади.
Кимсан-президент давлат маслаҳатчисининг кенг ишхонасига кириб борганида не кўз билан кўрсинки, унинг кабинети бўм–бўш, шоирнинг ўзи эса бир чеккада шляпаси ичида боши зўрға кўриниб, руҳан жуда ҳам чўккан, бечора ҳол бўлиб қунишибгина турарди. Фақат бир бурчакда уч–тўрт тўп ипга боғланган китоблар бор эди, холос.
Энди собиққа айланган давлат маслаҳатчиси, халқ шоири бу ижодкор оғайнимизга шу китобларни ташқарига олиб чиқиши кераклигини айтади. Шунча юкни инқиллаб–синқиллаб зўрға катта йўлга олиб чиқишади.
У ўзича катта шоирдан машина келадими деб сўрайди. У эса йўқ ука, иложи бўлса бир такси тўхтатгин, дейди. Кичик шоир эса ноиложликдан такси тутишга мажбур бўлади ва уни уйига олиб бориб қўяди. Шундай алфозда ҳайдалиш куйи чалинади.
Ўшанда бу ёш ижодкор укамиз куйиниб давлат маслаҳатчиси қилиб олинган одамга ҳам шундай муносабатда бўлишадими дея ўз ҳасратини яширолмаганди.
Ана шундан сўнг гурунгимиз жуда ҳам қизигандан–қизиганди. Келинг, яхшиси бу борадаги тафсилотларни сал кейинроққа қолдирсам.
Энг қизиғи ва ачинарлиси, айни кунларда ўша шоир ва собиқ давлат масалаҳатсининг ҳатти–ҳаракати ғалати–ғалати кўриниш тусини ола бошлади. Хулоса қилмаган–қилолмаган кўринади. Ё унинг яна амалпарастлиги тутяптимикин? Не бўлса-да, охири хайрли бўлсин!
Бу биргина мисол, холос. Аслида мисоллар талайгина.
ВРИО Ш.Мирзиёев мабодо отасининг “нурли йўли”дан оғишмай–нетмай кетадиган бўлса, шу юриши–у туришда бу борадаги яна қанчадан–қанча мисолларни қалаштириб ташлаши ҳеч гап эмас.
(давоми бор)
Кескин Оташ